انتخابات اکتبر عراق ممکن است دستان اداره کردستان عراق را در منطقه ایزدی سنجار تقویت کرده باشد.
به گزارش انجمن بی تاوان، جنگ قدرت بین حزب دموکرات کردستان (گروه سیاسی اصلی حاکم بر کردستان عراق) و گروه تروریستی پ.ک.ک بر سر منطقه ایزدیهای عراق، سنجار، به انتخابات عراق نیز کشیده شده است و این رای منجر به شکست شگفتانگیز شد.
حزب دمکرات کردستان عراق هر سه کرسی این شهر را به دست آورد و با تلاش های گروه های وابسته به (پ ک ک) برای تضعیف مبارزات حزب دمکرات کردستان در آستانه انتخابات ۱۰ اکتبر، مخالفت کرد. در برخی موارد، نامزدهای حزب دموکرات کردستان از سفر به منطقه منع شدند. در حالی که گروه های مرتبط با پ ک ک اکنون برای لغو این نتایج تلاش می کنند، تحلیلگران به طور گسترده بر این باورند که این گروه شبه نظامی که در لیست تروریستی ترکیه قرار دارد، از حمایت کافی در این شهر کوهستانی برخوردار نیست که می تواند جدول را به نفع خود تغییر دهد.
شنگال – نقطه کانونی تنشها بین پکک و حزب دمکرات کردستان از سال ۲۰۱۴ و یکی از مناطق مورد مناقشه بین اربیل و دولت مرکزی عراق – تا سال ۲۰۱۴ که نیروهای پیشمرگه از منطقه خارج شدند تحت کنترل اربیل بود.
محاصره چند ماهه داعش در منطقه، که در آن هزاران ایزدی کشته شدند، عمدتاً با کمک جنگجویان وابسته به پ ک ک که برای کمک به مردم محلی شتافتند، پایان یافت. خشمگین از نیروهای پیشمرگه که در آستانه حمله منطقه را ترک کردند، ایزدی ها از شبه نظامیان پ ک ک که همچنین به تشکیل نیروی محلی منطقه، یگان های مقاومت سنجار کمک کردند، استقبال کردند و پس از شکست داعش، حضور خود را در کوهستان حفظ کردند.
از آن زمان، حضور پکک در این منطقه به نقطه اختلاف بین دولت اقلیم کردستان عراق و پکک تبدیل شد. این گروه شبه نظامی به درخواست های اربیل برای عقب نشینی خودداری کرده است. این شهر به دلیل نزدیکی به مرز سوریه و موقعیت حساس آن که به عنوان کریدور بین پایگاه های پ.ک.ک در شمال عراق و گروه های کرد سوری وابسته به پ.ک.ک در آن سوی مرز عمل می کند، یک مرکز استراتژیک برای پ.ک.ک بوده است. بغداد و اربیل به توافقی برای بازسازی شنگال دست یافتهاند که مستلزم حذف جنگجویان خارجی از جمله پکک از منطقه است، اما این توافق هنوز اجرایی نشده است.
انتخابات اخیر عراق دوباره تنش های چند ساله بین حزب دمکرات کردستان و پ ک ک را برانگیخت. اگرچه بیش از ده ها نامزد از احزاب مختلف در سنجار شرکت کردند، رقابت اصلی بین نامزدهای حزب دموکرات کردستان و حزب آزادی و دموکراسی ایزدی مورد حمایت پ.ک.ک (PADE) بود. نامزدهای حزب دموکرات کردستان، گروه های مرتبط با پ.ک.ک را به ممانعت از تبلیغات آنها در منطقه متهم کردند. دولت محلی سنجار که روابط نزدیکی با پکک داشت، حزب دمکرات کردستان عراق را به «تحریک» متهم کرد. تنش در حال جوشیدن، نامزدهای حزب دمکرات کردستان را مجبور کرد در تاریخ ۲ اکتبر از منطقه کناره گیری کنند. در همین حال، شایان ذکر است که سایر نامزدها – صرف نظر از وابستگی هایشان – در آستانه انتخابات آزادانه به مبارزات انتخاباتی پرداختند.
نتیجه انتخابات برای بسیاری شوکه کننده بود. در حالی که حزب دمکرات کردستان عراق هر سه کرسی را به دست آورد، نامزدهای مورد حمایت پ ک ک در انتخاباتی که نتیجه آن تاثیری تغییر پارادایم بر چشم انداز توازن قوا در منطقه داشت، با شکست های بزرگی مواجه شدند.
به گفته وهاپ کوسکون، استاد حقوق در دانشگاه دیکله در استان دیاربکر ترکیه که عمدتاً کردنشین آن است و مفسر برجسته سیاست منطقه ای، پیروزی حزب دموکرات کردستان در انتخابات اظهارات پ.ک.ک بر منطقه را رد کرده و نشان می دهد که این گروه شبه نظامی نفوذ کمی در سنجار دارد.
کوسکون با اشاره به اینکه پیروزی حزب دمکرات کردستان علیرغم تشدید تبلیغات منفی به دست آمد، گفت: «با وجود این، مردم سنجاری که به پای صندوق های رای رفتند، ترجیحات سیاسی خود را به نفع حزب دمکرات کردستان تعیین کردند. بنابراین، پکک در آنجا وزن سیاسی ندارد.»
به گفته کوسکون، تبلیغات منفی گروههای وابسته به پکک علیه حزب دمکرات کردستان عراق به واکنشها دامن زد و نتیجه تایید هویت سنجار به عنوان یک منطقه کردستان عراق بود. کوسکون استدلال کرد که علیرغم اظهارات پکک، نتایج نشان میدهد که مردم منطقه همچنان به مشروعیت حزب دمکرات کردستان اعتماد دارند.
حامیان گروه های مرتبط با پ ک ک نیز به نوبه خود استدلال کرده اند که مشروعیت انتخابات عراق با مشارکت کم سابقه ای خدشه دار شده است. کوسکون ضمن تایید اینکه نرخ پایین مشارکت برای دموکراسی عراق «مشکلساز» است، گفت که این ترجیحات سیاسی کسانی را که به پای صندوقهای رای رفتهاند تغییر نمیدهد و مدعی شد که هدف پکک منحرف کردن توجه از شکست است. کوسکون گفت که نتایج انتخابات همچنین قدرت اربیل را در برابر بغداد در مناقشه سنجار تقویت کرده است.
درست پس از انتخابات، هر دو حزب دمکرات کردستان و گروه های وابسته به پ.ک.ک اتهامات متقابلی را مطرح کردند و یکدیگر را متهم کردند که از حضور مردم در سنجار به پای صندوق های رای جلوگیری می کنند. با این حال، این سوال باز باقی می ماند که چگونه پ.ک.ک، که به مهارت های بسیج خود معروف است، نتوانست پایگاه خود را در منطقه بسیج کند و مردم را به پای صندوق های رای بکشاند.
آیدین سلسن، اولین سرکنسول ترکیه در اربیل، در عین حال، استدلال می کند که انتخابات عراق به سختی می تواند نقطه مقایسه ای بین حزب دمکرات کردستان و پ.ک.ک باشد، زیرا این گروه به طور مستقیم در انتخابات شرکت نکرده است.
سلسن با اشاره به سیاست اصلی حزب دمکرات کردستان عراق گفت: «ما می دانیم که روابط حزب دمکرات کردستان و پ ک ک گسسته شده است و رهبری پ ک ک برای اولین بار در سال جاری فراخوانی برای رای دادن به [اتحادیه میهنی کردستان] داد.
سلسن تأیید کرد که فشار بر این گروه شبه نظامی به دلیل عملیات نظامی ادامهدار ترکیه توسط دولت اقلیم کردستان در شمال عراق افزایش مییابد، اما وی افزود: «پکک تشکیلاتی نیست که در انتخابات [اقلیم کردستان عراق] شرکت کند. در حالی که حزب دموکرات کردستان عراق به نتایج موفقیت آمیزی در انتخابات دست یافت، مشارکت بسیار کم بود. و واضح است که مردم هم از حزب دمکرات کردستان و هم از اتحادیه میهنی به شدت آزرده خاطر بودند.»
در حالی که رسانههای طرفدار پکک جنجالهای پیرامون نتایج انتخابات را زنده نگه میدارند، PADE مورد حمایت پکک از کمیسیون انتخابات محلی در استان نینوا درخواست کرده است تا نتایج انتخابات را در این شهر اعلام کند – چشماندازی که به نظر سخت میآید.
افکار عمومی این است که نتایج انتخابات دست اربیل و بغداد را برای حذف پ ک ک از شنگال تقویت کرده است. مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان، در نشستی در اربیل در روز ۲۷ اکتبر، در گفتگو با آمبرین زمان از المانیتور، درخواست خود را برای “اجرای فوری” توافق سنجار تکرار کرد.