به گزارش خبرگزاری بی تاوان، گزارش تازه منتشر شده در وبسایت دیپلماسی ایرانی درباره عدم پایبندی «گروه تروریستی دموکرات کردستان ایران» به تعهدات مربوط به خلع سلاح، بار دیگر ضرورت واکاوی ریشههای ناامنی در مناطق مرزی غرب و شمالغرب ایران را برجسته ساخته است. توافقنامه امنیتی ایران و عراق برای خلع سلاح گروههای مسلح کُرد ایرانی که با عنوان توافقنامه امنیتی تهران-بغداد نیز شناخته میشود، یک توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق بود که در اسفند ماه سال ۱۴۰۱ به امضا رسید. بر طبق این توافق، ایران تا ۲۸ شهریور ماه سال ۱۴۰۲ به عراق مهلت داد، تا گروههای مسلح کُرد ایرانی مستقر در اقلیم کردستان عراق را خلع سلاح و اردوگاههای نظامی آنان را تعطیل کند.
در شرایطی که ایران و عراق این توافقنامهی مشترک برای خلع سلاح گروههای مسلح کرد مخالف ایران در اقلیم کردستان را امضا کردند، گزارشهای میدانی و مشاهدات مستند نشان میدهد که این تعهدات بهویژه از سوی گروه دموکرات، گروه کومله، پژاک و پاک نهتنها اجرا نشده بلکه روند جذب و آموزش نظامی نوجوانان، استفاده ابزاری از کودکان (کودکسرباز)، و اعمال خشونت علیه زنان در اردوگاههای این گروهها همچنان ادامه دارد. این گروهها همچنان از آزاد کردن و استرداد نوجوانان و زنان و کودکان کُرد ایرانی خودداری میکنند؛ همچنان مانع از ارتباط میان خانوادهها و اعضای خود میشوند و به طرق مختلف سعی دارند روند خلع سلاح را کند کنند یا دور بزنند.
تداوم فعالیت این گروهها؛ تهدیدی برای شهروندان کرد ایرانی
رفتارهای مسلحانه این گروهها نه تنها دستاوردی برای جامعه کردی نداشته بلکه موجب بازتولید چرخه ناامنی، مهاجرت اجباری، فقر ساختاری، و بیثباتی در مناطق مرزی شده است. حملات مسلحانه و اقدامات تحریکآمیز این گروهها بارها باعث ایجاد فضای امنیتی در مناطق کردنشین شده که در نهایت شهروندان بیدفاع کُرد ایرانی و روند توسعه این مناطق را قربانی کرده است. گروههایی که مدعی دفاع از حقوق مردم کرد هستند، امروز با تبدیل نوجوانان و زنان به ابزار جنگی، خود به ناقضان جدی حقوق بشر بدل شدهاند.
مسئولیت مشترک دولتها: از بغداد تا تهران
با توجه به مفاد منشور ملل متحد، اصول حقوق بشردوستانه بینالمللی، و قوانین حقوق بشری ناظر بر ممنوعیت استفاده از کودکسرباز و خشونتهای جنسی و جنسیتی در مخاصمات مسلحانه، مسئولیت حقوقی روشنی متوجه دولت عراق و بهویژه حکومت اقلیم کردستان است. اقلیم کردستان موظف است از ادامه فعالیت گروههای مسلح غیردولتی در خاک خود جلوگیری کرده و اردوگاههای این گروهها را تعطیل و نیروهای مسلح آنها را خلع سلاح کند. در مقابل، دولت جمهوری اسلامی ایران نیز مسئولیت دارد تا ضمن صیانت از امنیت شهروندان خود، با پیگیری حقوقی بینالمللی از طریق نهادهای حقوق بشری و نهادهای قضایی نظیر شورای حقوق بشر و سازمان ملل، پیگرد جدی عوامل این ناامنیها را دنبال کند.
فراخوان به بازنگری و پایان خشونت
ما از سران گروههای مسلح کُرد بهویژه دموکرات، کومله، پژاک و پاک میخواهیم با نگاهی به نتایج ویرانگر دههها مبارزه مسلحانه، که نهتنها دستاوردی برای مردم نداشته بلکه تنها موجب تشدید فضای امنیتی، توقف توسعه و بیاعتمادی میان مردم و دولت شده است، در سیاستهای خود بازنگری کنند. عبدالله اوجالان سرکرده گروه تروریستی پ.ک.ک نیز بعد از ۴ دهه جنگ و ترور و سیاست مسلحانه، سرانجام پذیرفت که پ.ک.ک باید خلع سلاح شود و مطالبات خود را از مسیر سیاسی و مدنی پیگیری کند. بهراستی ادامه بیش از ۴ دهه سیاستورزی مسلحانه توسط گروههای مسلح کُرد ایرانی، چه دستاوردی برای جامعه کُردی ایران خواهد داشت؟ ادامه این مسیر، تنها تکرار یک دایره بسته خشونت و فقر است. دیدبان حقوق بشر کردستان ایران از همه نهادهای بینالمللی، دولتهای مسئول، نهادهای مدنی و رسانههای مستقل میخواهد که برای پایان دادن به روند مسلحانه و ضدحقوقبشری این گروهها اقدام کرده، صدای قربانیان کودکسرباز، زنان آسیبدیده و مردمی باشند که سالهاست زیر سایه ناامنی، حق حیات، آموزش، کار، امنیت و توسعه را از دست دادهاند.
منبع: دیدبان حقوق بشر کردستان ایران