دکتر احمد کاظمی – استاد حقوق بین الملل دانشگاه
از منظر اجتماعی، یکی از افراد و گروههای آسیبدیده، افرادی هستند که به دلایل مختلف- که در راس آن وعده زندگی بهتر است- فریب گروههای تروریستی را خورده و طی فرایندی به عضویت این گروهها درآمده و بعد از مدتی با آگاهی از ماهیت این گروهها، و با تحمل رنج و مشقت، از آنها جدا شده، و نادم و بازگشته محسوب میشوند. این نوع افراد آسیبدیده هم از منظر جامعهشناسی و هم از منظر حقوقی، نیاز به رویکردهای حمایتی دارند تا بتوانند زندگی عادی خود را در جامعه از سر بگیرند. راهکارها در خصوص اعضای نادم و جداشده از گروههای تروریستی، را میتوان به دو دسته اقدامات پیشگیرانه و اقدامات پسینی معطوف به تعدیل و محو صدمات عضویت، تقسیمبندی کرد. اگر مروری بر نحوه جذب اعضای گروههای تروریستی داشته باشیم، در کنار فعالیت کادرهای عضوگیری گروهکها، عمده جذب اعضا از طریق صفحات و شبکههای اجتماعی صورت میگیرد.
عضوگیری گروههای تروریستی با دو عنصر سوء استفاده از وضعیتهای اجتماعی و رفاهی و همچنین فریب از طریق دادن وعدههای جذاب مانند زندگی بهتر، سفر به خارج و آموزش در کشورهای اروپایی صورت میگیرد؛ بنابراین در مقام مقابله، روشنگری درباره تهی بودن این وعدهها و همچنین شگردهای عضوگیری این گروهها در شبکههای اجتماعی، مسئولیتی چندوجهی است. از یک سو رسانههای عمومی و پرمخاطب و دیگر پلتفرمهای خبری و عمومی باید در این خصوص برنامهها و تیزرهای تاثیرگذاری تولید و رپرتاژ کنند. از سوی دیگر ارگانهای ذیربط قضایی باید نسبت به فیلتر این نوع صفحات اجتماعی و همچنین تعقیب حقوقی و کیفری گردانندگان کانالها در سطح ملی و بینالمللی اقدام لازم را انجام دهد که لازمه استمرار آن تاسیس یک کارگروه تخصصی است.
فرهنگسازی برای عدم نگرش منفی و استقبال از اعضای فریبخورده، نادم و جدا شده گروههای تروریستی نیز یکی از اقداماتی است که در کنار رسانههای پرمخاطب ملی، باید گروههای غیردولتی نیز با استفاده از ظرفیتهای عمومی اقدام نمایند. بهویژه جای خالی NGO یا سمنهایی که در این خصوص خدماتی را به اعضای بازگشته و نادم بدهند، بسیار محسوس است.