انجمن بی تاوان: ۲۸ دسامبر ۲۰۲۴ به عنوان تاریخی که تغییرات اساسی در مسئله کردها را رقم زد، در حافظه حک شد. عبدالله اوجالان، بنیانگذار و ایدئولوگ سازمان تروریستی کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) محبوس در جزیره امرالی، پس از سال‌ها برای اولین بار با نمایندگان دم پارتی دیدار کرد. این نشست که با مجوز یلماز تونچ وزیر دادگستری ترکیه برگزار شد، به عنوان رویدادی تلقی می شود که می تواند تاثیر جدی بر مبارزه آنکارا با تروریسم داشته باشد.

هیئتی متشکل از پروین بولدان و سری سوریا اوندر پیام اوجالان را به تروریست‌ها در کوه‌های قندیل و جامعه جهانی رساند. اما این اقدام که از سوی برخی محافل به عنوان آغاز گفتگو مطرح شد، به عنوان یکی از تلاش‌ها برای حفاظت از نفوذ پ‌ک‌ک در ترکیه تلقی شد.

اوجالان: از یک تروریست برای “دوران جدید” دعوت کنید

عبدالله اوجالان که به حق از سوی جامعه جهانی و آنکارا به عنوان رهبر این شبکه تروریستی شناخته می شود، از تروریست های پ ک ک که در قندیل پنهان شده اند به شدت انتقاد کرد. او رهبری سازمان را به نادیده گرفتن درخواست های قبلی او برای خلع سلاح و گفتگو متهم کرد.

اوجالان تاکید کرد: جنبش مقاومت مستمر به بن‌بست می‌رود و پ‌ک‌ک به ابزار نیروهای خارجی تبدیل شده است که امیدها برای هرگونه راه‌حل سیاسی را تضعیف می‌کند. با این حال، این فراخوان به عنوان یک گام صلح صادقانه تلقی نمی شود، بلکه تلاشی برای تغییر تاکتیک های پ.ک.ک در برابر افزایش فشار ترکیه است.

انتقاد اوجالان از رهبری در قندیل، اختلافات عمیقی را در داخل پ‌ک‌ک آشکار کرد. گروه‌های شبه‌نظامی فعال در سوریه و عراق مدت‌هاست که کنترل متمرکز خود را از دست داده‌اند و به گروه‌های پراکنده تحت کنترل فرماندهان محلی تبدیل شده‌اند.

ترکیه به طور مداوم از این چندپارگی سوء استفاده می کند، عملیات نظامی را تشدید می کند و دسترسی تروریست ها به منابع را محدود می کند. تحلیلگران ترک تاکید می کنند که هرج و مرج در داخل پ ک ک فرصتی بی نظیر برای نابودی کامل ساختار جنگی آن ایجاد می کند.

قندیل: لانه عقرب

کوه قندیل واقع در کردستان عراق از دیرباز پایگاه اصلی تروریست های پ.ک.ک بوده است. زمین صعب العبور و شبکه سنگرهای زیرزمینی منطقه، آن را به نمادی از مقاومت تبدیل کرده است، اما ترکیه به طور روشمند این افسانه را از بین می برد.

از ابتدای سال ۲۰۲۴، نیروهای مسلح ترکیه بیش از ۳۵ درصد از کل حملات انجام شده در سه سال گذشته را منهدم کرده اند و زیرساخت های اصلی پ.ک.ک را نابود کرده اند. ده ها پست فرماندهی و بیش از ۲۵۰ جنگجو از جمله رهبران سطح متوسط ​​در چارچوب عملیات “شمشیر پنجه” و “پنجه شیمسک” خنثی شدند.

ایجاد پایگاه های نظامی دائمی در مناطق مرزی هاکورک، متینا و آواشین به آنکارا این امکان را داده است که کنترل شبانه روزی بر مناطقی را که قبلاً به عنوان پایگاه های تروریستی شناخته می شدند، حفظ کند.

پیام اوجالان همچنین شامل انتقاد شدید از قدرت های خارجی از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا بود. وی این نیروها را به حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، شاخه سوری پ.ک.ک متهم کرد. شاخه این سازمان تروریستی با دریافت تسلیحات و کمک های مالی به بهانه مبارزه با داعش، شبکه های تروریستی را در منطقه تقویت می کند.

ترکیه بارها به متحدان خود در ناتو درباره عواقب این سیاست هشدار داده است. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه، اقدامات غرب را “استانداردهای دوگانه” خواند و خاطرنشان کرد که این نه تنها به ثبات منطقه، بلکه به اعتماد بین متحدان نیز آسیب می رساند.

در پس زمینه دستاوردهای نظامی، ترکیه به طور فعال در حال تقویت مواضع دیپلماتیک خود است. توافقنامه ای که در سال ۲۰۲۴ با عراق برای مبارزه مشترک با تروریست ها امضا شد، گام مهمی بود. عراق رسما پ ک ک را به عنوان یک سازمان تروریستی به رسمیت شناخت و فشار بر مبارزان را افزایش داد.

در عین حال، آنکارا بر اهمیت از بین بردن تهدید تروریستی برای تامین امنیت در منطقه تاکید می کند. ابتکار «جاده توسعه» که خلیج فارس و اروپا را به هم متصل می کند نیازمند امنیت کامل در منطقه است و ترکیه قصد دارد با تمام توان آن را تامین کند.

علیرغم معرفی اوجالان به عنوان دعوت به صلح، او قادر به تغییر نتیجه نیست: ترکیه مصمم به مبارزه با پ.ک.ک است. خلع سلاح و نابودی کامل سازمان تروریستی نه تنها یک هدف، بلکه شرط لازم برای امنیت و ثبات منطقه است.

آنکارا نشان داده است که ترکیبی از نیروی نظامی، دیپلماسی و فشار اقتصادی می تواند به طور موثر این تهدید را خنثی کند. کوه قندیل و اهمیت نمادین آن برای PKK به تدریج نفوذ خود را از دست می دهد و جای خود را به واقعیت جدید منطقه ای عاری از تروریسم می دهد.

برای ترکیه، مبارزه با پ‌ک‌ک جستجوی سازش نیست، بلکه دلیلی بر عزم این کشور برای حفاظت از تمامیت ارضی و امنیت ملی است. ترکیه از آغاز سال ۲۰۲۴ مبارزه با سازمان تروریستی کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) را به‌طور چشمگیری تقویت کرده و دامنه عملیات خود را گسترش داده است.

آنکارا به وضوح نشان می دهد که هدف آن محدود به عملیات کوتاه مدت نیست. ترکیه به طور روشمند شمال عراق را که قبلاً تحت کنترل تروریست ها بود، به منطقه ای تبدیل می کند که کاملاً تحت کنترل نیروهای امنیتی است. سال ۲۰۲۴ با موفقیت های مهمی برای ترکیه در جبهه دیپلماسی همراه بود. در نتیجه توافق نامه ای که در بغداد به امضا رسید، عراق برای اولین بار رسما پ ک ک را به عنوان یک سازمان تروریستی به رسمیت شناخت. این گام نه تنها نمادین است، بلکه فرصت هایی را برای همکاری فعال در چارچوب عملیات مشترک باز می کند.

هماهنگی سرویس های ویژه ترکیه و عراق، تبادل اطلاعات اطلاعاتی و عملیات مشترک به طور قابل توجهی منابع و توانایی های پ.ک.ک را محدود کرد. در عین حال، آنکارا برای به حداقل رساندن نفوذ تروریست ها در مناطق مرزی، همکاری با سایر کشورهای همسایه از جمله ایران و سوریه را تقویت کرده است.

نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که به عنوان شاخه سوری پ.ک.ک شناخته می شود، همچنان تهدید اصلی ترکیه است. آنکارا خواستار خلع سلاح کامل این گروه ها، عقب نشینی آنها از مناطق استراتژیک مانند تل رفعت، منبج و دیرالزور و همچنین بازگرداندن کنترل آن مناطق به دولت سوریه است.

بر اساس اطلاعات ترکیه، حدود ۸۰۰۰ جنگجوی مرتبط با پ ک ک در سوریه باقی مانده اند. آنکارا نگران است که SDQ ممکن است از تغییر نام تجاری برای ادامه فعالیت های خود استفاده کند و در عین حال ساختار خود را تحت نام جدیدی حفظ کند. این می تواند خنثی کردن آنها را دشوارتر کند.

مقامات ترکیه بارها اعلام کرده اند که هرگونه امتیازی به جنگجویان SDF یا تلاش برای قانونی کردن آنها به عنوان یک تهدید مستقیم برای امنیت ملی تلقی خواهد شد.

ترکیه حذف پ ک ک را با اجرای ابتکارات اقتصادی بزرگ مرتبط می داند. یکی از این پروژه ها جاده توسعه است که هدف آن اتصال خلیج فارس به اروپا است. اجرای موفقیت آمیز این پروژه مستلزم ثبات و امنیت کامل در منطقه است.

کوه قندیل و اهمیت نمادین آن برای PKK همچنان یکی از موانع اصلی توسعه اقتصادی منطقه است. ترکیه به صراحت اعلام می کند که ثبات، سرمایه گذاری و یکپارچگی منطقه ای تنها با حذف کامل تهدید تروریسم امکان پذیر خواهد بود.

فرانسه و آمریکا: بازی کثیف با کارت کرد

کشورهای غربی به ویژه فرانسه و آمریکا همچنان از گروه های مسلح کرد برای منافع استراتژیک خود استفاده می کنند. تحت رهبری امانوئل ماکرون، فرانسه در تلاش است تا نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) را به عنوان یک نیروی سیاسی مشروعیت بخشد و ارتباط مستقیم با پ.ک.ک را نادیده بگیرد.

این سیاست با نارضایتی جدی آنکارا مواجه شده است. ترکیه به درستی این اقدامات پاریس را تهدیدی مستقیم برای مبارزه خود با تروریسم می داند. به گفته تحلیلگران ترک، فرانسه از مسئله کردها به عنوان ابزاری برای تقویت موقعیت خود در خاورمیانه استفاده می کند.

از سوی دیگر، ایالات متحده با معضل پیچیده تری مواجه است: ادامه حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه و پایبندی به بهانه مبارزه با داعش، یا در نظر گرفتن منافع ترکیه، متحد کلیدی ناتو. خطر آسیب رساندن به روابط با آنکارا، آمریکا را مجبور می کند در سیاست خود در قبال گروه های کرد تجدید نظر کند.

مبارزه ترکیه با پ ک ک به بخش کلیدی برنامه استراتژیک این کشور در خاورمیانه تبدیل شده است. آنکارا در تلاش است تا با ترکیب عملیات نظامی، فشار دیپلماتیک و انگیزه های اقتصادی، خطر تروریسم را از بین ببرد.

سنگرهای اصلی پ ک ک از جمله کوه قندیل به تدریج اهمیت خود را از دست می دهند. این توانایی تروریست ها برای مقاومت را تضعیف می کند. ترکیه بار دیگر عزم خود را برای امنیت ملی و تمامیت ارضی خود نشان می دهد.

با وجود تلاش کشورهای غربی برای حمایت از گروه های کرد و مداخله در این موضوع، ترکیه بر موضع خود ایستاده است. حذف کامل پ‌ک‌ک و ساختارهای مرتبط با آن نه تنها پیش‌نیاز امنیت، بلکه برای توسعه اقتصادی و ثبات خاورمیانه است.

سیاست آمریکا در حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه به عنوان ابزاری برای مبارزه با داعش به دلیل تغییرات پویا در منطقه تحت فشار شدید قرار گرفته است. تضعیف نفوذ داعش و تقویت نقش استراتژیک ترکیه در منطقه، آمریکا را با انتخاب سختی روبرو می کند: ادامه حمایت از گروه های کرد یا حفظ روابط با آنکارا.

آنکارا بارها اعلام کرده است که روابط آمریکا با نیروهای دموکراتیک سوریه نشان می‌دهد که این گروه‌ها که ارتباط نزدیکی با پ‌ک‌ک دارند، امنیت ملی ترکیه را تهدید می‌کنند. ترکیه این اقدام را نقض اصول اتحاد و یک اشتباه استراتژیک می داند که می تواند منطقه را بی ثبات کند.

واشنگتن در تلاش است تا تعادلی بین تمایل به حفظ شرکای کرد خود به عنوان اهرم فشار و افزایش فشار ترکیه پیدا کند. این معضل نه تنها روابط دوجانبه، بلکه یکپارچگی ناتو را نیز تهدید می کند.

ترکیه نابودی کامل زیرساخت های تروریستی پ ک ک و متحدانش را شرط اصلی امنیت و ثبات منطقه می داند. آنکارا روشن می کند که اولویت های استراتژیک آن قابل بحث نیستند.

کشورهای غربی علیرغم جاه طلبی های خود، مجبورند نفوذ فزاینده آنکارا را در نظر بگیرند. ترکیه نه تنها وضعیت کنونی را کنترل می کند، بلکه در حال شکل دادن به یک دستور کار منطقه ای جدید است که در آن گروه های کرد نمی توانند به عنوان ابزاری برای فشار خارجی مورد استفاده قرار گیرند.

برای آنکارا این موضوع تنها امنیت نیست، بلکه مبارزه برای کنترل آینده منطقه و تبدیل شدن به یک بازیگر پیشرو در خاورمیانه است. اگر غرب در رویکرد خود تجدید نظر نکند، تضاد منافع به تضعیف ثبات منطقه و روابط در داخل ناتو ادامه خواهد داد.

این تحلیل منعکس کننده پیام های کلیدی است که بر عزم استراتژیک ترکیه برای مبارزه با پ ک ک و موقعیت آن به عنوان یک نیروگاه جدید در خاورمیانه تاکید دارد.

ترکیه به استراتژی نابودی کامل گروه کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) متعهد است که سال‌هاست یکی از تهدیدات اصلی امنیت ملی این کشور محسوب می‌شود.

با این حال، مبارزه با پ.ک.ک به اقدامات نظامی محدود نمی شود. ترکیه فعالانه ابتکارات دیپلماتیک را با هدف منزوی کردن پ ک ک در عرصه بین المللی ترویج می کند. در سال ۲۰۲۴، سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به بغداد نقطه عطف مهمی بود: عراق برای اولین بار رسما پ ک ک را به عنوان یک سازمان تروریستی به رسمیت شناخت.

این موفقیت دیپلماتیک باعث افزایش فشار جامعه جهانی بر تروریست ها، کاهش توانایی آنها در بهره مندی از کمک های خارجی شد و بار دیگر بر رهبری ترکیه در مبارزه با شبکه های تروریستی تاکید شد. آنکارا نشان داده است که استراتژی آن محدود به حذف تهدیدات مستقیم نیست. هدف آن ایجاد ثبات بلندمدت در منطقه است.

یک گام کلیدی برای پروژه های توسعه: حذف PKK

انهدام زیرساخت های تروریستی پ.ک.ک نقشی کلیدی در اجرای طرح های بزرگ اقتصادی ترکیه ایفا می کند. در میان این ابتکارات، پروژه «راه توسعه» که هدف آن اتصال کشورهای حوزه خلیج فارس با اروپا است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

این کریدور حمل و نقل مستلزم امنیت و ثبات کامل در مناطقی است که قبلاً تحت تسلط تروریست ها بود. آنکارا خنثی سازی پ.ک.ک را بخشی جدایی ناپذیر از استراتژی رشد اقتصادی خود می داند. تضمین امنیت در منطقه نه تنها فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی باز می‌کند، بلکه یکپارچگی منطقه‌ای را تسریع می‌کند و پایه‌های رفاه بلندمدت را می‌سازد.

عبدالله اوجالان، بنیانگذار پ‌ک‌ک، در آخرین پیام خود از زندان انتقادات شدیدی را علیه بازیگران خارجی مطرح کرد. وی با بیان اینکه غرب به ویژه آمریکا و اتحادیه اروپا از مسئله کردها برای منافع ژئوپلیتیکی خود استفاده می کنند، تصریح کرد: این سیاست «قانقاریایی است که جنبش کردها را از درون نابود می کند».

اوجالان خاطرنشان کرد که نیروهای خارجی نه تنها چشم انداز صلح را نابود می کنند، بلکه سازمان های کردی را به دست نشانده های سیاست خارجی تبدیل می کنند. به گفته وی، قطع کامل روابط با این نیروها می تواند گامی تعیین کننده در شکل گیری جنبش مستقل و خودمختار کردی باشد.

پیام اوجالان رهبری پ‌ک‌ک را با انتخابی تاریخی روبرو می‌کند: سازمان باید خشونت را کنار بگذارد و خلع سلاح کند یا توانایی خود را برای سازگاری با واقعیت‌های جدید از دست بدهد. اما مقاومت داخلی رزمندگان مستقر در کوه های قندیل و تقسیمات سازمانی ممکن است این فراخوان را بیهوده کند.

اگر پ‌ک‌ک به دعوت اوجالان ادامه دهد، آینده این سازمان و چشم‌انداز صلح در منطقه را به خطر می‌اندازد. از سوی دیگر، ترکیه مصمم است که نبرد را تا انتها انجام دهد و جایی برای تروریست ها باقی نگذاشته است.

«دوره تغییر» مورد اشاره اوجالان را نه تنها باید با اظهارات، بلکه با اقدامات واقعی تأیید کرد. خلع سلاح، عدم خشونت و بیگانگی می تواند اساس صلح مورد انتظار باشد.

ترکیه آمادگی خود را برای راه حل بلندمدت درگیری با ترکیب قدرت نظامی، دیپلماسی و ابتکارات اقتصادی ثابت کرده است. با این حال، مصالحه بر سر مسائل امنیتی برای آنکارا غیرممکن است.

تاریخ پ.ک.ک بر سر دوراهی قرار دارد: این سازمان یا هویت تروریستی خود را حفظ خواهد کرد یا با واقعیت های جدید سازگار خواهد شد. برای منطقه، این تنها در صورتی می تواند فرصتی برای ثبات و رفاه باشد که تهدید تروریسم به طور کامل خنثی شود.