دور جدید درگیریهای وسیعی که بین شاخه نظامی پ.ک.ک و نظامیان ترکیه روی داده، نه تنها مذاکرات صلح را به کلی از میان برداشته بلکه ناامنی و پیامدهای اجتماعی مخرب و خطرناکی را به وجود آورده که بسیاری از آنها، در تاریخ نزدیک به چهل ساله فعالیتهای پ.ک.ک، سابقه و مانند نداشته است.
بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده توسط منابع امنیتی و نظامی ترکیه، در یک ماه اخیر، بیش از ۱۵ شهروند غیرنظامی، در جریان برخی از حملات کور پ.ک.ک، جان خود را از دست دادهاند.
افراد شاخه نظامی پ.ک.ک، در گذشته، بر اساس اصول جنگ چریکی و حملات نامتقارن، تنها طبق اصل استفاده از مزیت غافلگیری و به کارگیری عوارض زمین، در تاریکی شب، به نیروهای نظامی و انتظامی ترکیه حمله ور میشدند، اما در حال حاضر بسیاری از حملات، در روز روشن و در شرایطی صورت میگیرد که حتی افرادی که هیچگونه شناختی از قواعد و اصول نظامی و امنیتی ندارند، به خوبی میدانند که چنین حملاتی، منجر به شکست است.
یکی از نمونههای روشن این اقدامات پ.ک.ک، حمله چند روز پیش دو عضو این حزب به یکی از مراکز پلیس در مرکز شهر کردنشین درسیم بود که تنها در عرض چند دقیقه این دو نفر توسط نیروهای پلیس ویژه ضد ترور محاصره شدند و یکی از آنها در برابر دوربین رسانهها نارنجک خود را بر روی بدن خود منفجر کرد و دیگری نیز دستگیر شد و یک شهروند نوجوان نیز در جریان این حمله جان خود را از دست داد.
ناگفته پیداست که چنین حملاتی، علاوه بر آن که رعب و وحشت در دل شهروندان ایجاد کرده و به آنان آسیب میزند، پیامهایی نیز به دولت و کشورهای خارجی میدهد که مطلقاً به نفع پ.ک.ک و حزب دموکراتیک خلقها (HDP) نیست.
یکی دیگر از اقدامات پ.ک.ک، بها دادن به گروههای جوان مسلح در شهرها و روستاهای استانهای کردنشین به نام «اتحادیه جوانان میهن پرست انقلابی» (YDGH) است که در جریان درگیریهای اخیر، بارها به نیروهای پلیس حمله کردهاند و در جریان حملات آنان، چندین شهروند، از جمله یک پزشک کُرد دیاربکری، جان خود را از دست دادهاند.
این جوانان و نوجوانان کم سن و سال که قبلاً در راهپیماییها و تظاهرات شهری تنها با استفاده از کوکتل مولوتوف و نقاب به خیابانها میآمدند و دولت بارها آنان را به عنوان خطری جدی در مسیر مذاکرات صلح تلقی کرد، هم اکنون مسلح شدهاند و از آن جایی که مستقیماً، از سران پ.ک.ک در کوهستان قندیل دستور میگیرند، برای سیاست مداران محلی و نهادهای قانونی وابسته به پ.ک.ک، قابل کنترل نیستند و صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب دموکراتیک خلقها نیز، قبلاً به صراحت اعلام کرده که حزب او توان کنترل این افراد را ندارد.
به عبارتی روشن، پ.ک.ک، ترکیه را در شرایطی قرار داده که با استفاده از چنین ابزارها و روشهایی، فضایی سرشار از ترس و ناامنی به وجود آورد تا دولت تحت فشار، امتیازات بیشتری به پ.ک.ک بدهد، اما شواهد نشان میدهد که این حملات نتیجه عکس داده و یکی از پیامدهای خطرناک و نگران کننده موج جدید خشونتها، این است که در سطح جامعه ترکیه نیز واکنشهایی به اقدامات پ.ک.ک نشان داده میشود که میتواند همه ۸۱ استان ترکیه را در بر بگیرد.
نمونهای روشن از این خطرات، حمله به بیش از ۱۰ دفتر نمایندگی حزب دموکراتیک خلقها در استانهای ترک نشین ترکیه، به آتش کشیدن اسناد و وسایل ساختمان این دفاتر، کندن تابلوهای حزب و نصب پرچم ترکیه، به نشانه دفاع از کیان ملی ترکیه است. این حملات نژادپرستانه که از سوی نهادهای موسوم به انجمنهای میهن پرست انجام میشود، تنها ظرف چند روز اغلب استانها را در بر گرفته و تاکنون صدها هزار دلار به اموال و ساختمانهای حزب دموکراتیک خلقها خسارت وارد شده و ازاین گذشته، جان کردهای مقیم استانهای ترک نشین به خطر افتاده و بیم آن میرود که آتش جنگ قومی بین کردها و ترکها، به شدت برافروخته شده و شهروندان عادی، به جان هم بیفتند.
در این بین، اقدامات نمادین دیگری همچون اعلام وضعیت خودگردانی و خودمدیریتی در چند شهر کردنشین، از جمله اقدامات عجیب پ.ک.ک است که واکنشهای شدید دولت را به دنبال داشته است. برخی از سیاست مداران محلی مرتبط با پ.ک.ک که حاضر نیستند از حزب دمکراتیک خلقها دستور بگیرند، در درگیریهای اخیر، اعلام کردند که شهر خود را به شکل خودگردانی اداره میکنند که از نمونههای آنها میتوان به شهرهای نصیبین، جیزره و شمدینلی اشاره کرد.
استانداران با استفاده از اختیارات قانونی خود، شهرداران این شهرها را برکنار کردند و صلاح الدین دمیرتاش نیز در سخنرانیهای خود اعلام کرد که «اعلام خودگردانی با استفاده از زور سلاح، یک اقدام مفید و دموکراتیک نیست».
این اقدامات نشان میدهد که در بدنه بخشهای کوهستانی و شهری پ.ک.ک، شکافهای عمیقی پدید آمده و در مورد فرجام مبارزات، اتفاق نظر وجود ندارد. شاید به همین خاطر است که لیلا زانا، زن سیاست مدار مشهور کُرد، که بیش از ۱۰ سال از عمرش را در زندان سپری کرده است، روز جمعه در سخنرانی تند خود اعلام کرد که اگر هر چه زودتر حملات متوقف نشوند، دست به اعتصاب غذای مرگ میزند.
او گفت: «شاید من نتوانم حریف بعضیها شوم، اما میتوانم حریف نفس خودم شوم و مطمئن باشید که جان خود را بر سر این کار میگذارم.»
لیلا زانا از مهمترین و اثرگذارترین سیاست مداران کُرد وابسته به پ.ک.ک است که به خاطر اتخاذ برخی مواضع مستقل، از جمله استقبال از مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق در شهر کردنشین دیاربکر ترکیه و اعلام این که «تنها اردوغان میتواند معضل کردها را حل کند»، به حاشیه رانده شده و با بایکوت سنگین نهادهای اقماری پ.ک.ک روبرو شد.
البته در حزب دموکراتیک خلقها، افراد مهم دیگری همچون احمد ترک، خطیب دجله، سرّی ساکک، فرات آنلی، آلتان تان و چهرههای دیگری نیز وجود دارند که همگی مخالف جنگ و درگیری هستند، اما فعلاً سکوت اختیار کردهاند و در شرایطی که ترکیه به سوی برگزاری انتخابات پیش از موعد میرود، پ.ک.ک هنوز هم به حملات خود ادامه میدهد و مشخص نیست در چنین شرایط نامعلومی، نمایندگان کُرد در کارزار انتخابات، چه نتیجهای به دست آورند.