انجمن بی تاوان: گروه کارگران کردستان (پ.ک.ک) که از سال ۱۹۷۸ علیه ترکیه مبارزه جدایی‌طلبانه‌ای را آغاز کرده است، در ۱۲ مه تصمیم خود را برای پایان دادن به مبارزه مسلحانه اعلام کرد. پ.ک.ک تحت رهبری عبدالله اوجالان، درگیر یک مبارزه تروریستی برای ایجاد یک کشور کردی از خاک ترکیه شد که منجر به جنگی خونین شد که ده‌ها هزار کشته غیرنظامی برجای گذاشت.
اوجالان در آوریل ۱۹۹۹ توسط نیروهای ویژه ترکیه دستگیر، تحت پیگرد قانونی قرار گرفت و زندانی شد. او از زندان به تأثیرگذاری بر فعالیت‌های پ.ک.ک و جنبش سیاسی گسترده‌تر کردها در داخل ترکیه ادامه داد. از زمان زندانی شدن اوجالان، پ.ک.ک بین اجرای رویکردهای خشونت‌آمیز و غیرخشونت‌آمیز برای پیگیری اهداف خود برای حقوق کردها در داخل ترکیه در نوسان بوده است، در حالی که یک جنبش سیاسی غیرجنگی کرد در داخل پارلمان ترکیه شکوفا شده است. جنبش پارلمانی کردها از اهداف جدایی‌طلبانه پ.ک.ک فاصله گرفت و در عوض به دنبال کسب حقوق دموکراتیک برای کردهای داخل ترکیه بود که اوجالان به مرور زمان به طور گسترده از آن حمایت کرد.
پ.ک.ک توسط ترکیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی شناخته شده است. این گروه پس از انجام یک کمپین خونین جدایی‌طلبانه علیه دولت ترکیه که منجر به مرگ نه تنها مقامات نظامی و دولتی ترکیه، بلکه غیرنظامیان نیز شد، توسط غرب به عنوان یک نهاد تروریستی فهرست شد. از آغاز درگیری، تخمین زده می‌شود که ۵۰۰۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
دولت ترکیه در طول سال‌ها در مبارزه با پ.ک.ک، مسیر دوگانه‌ای را در پیش گرفته است. از یک سو، ارتش منابع عظیمی را مستقیماً صرف مبارزه با پ.ک.ک کرده است. از سوی دیگر، دولت با انکار وجود کردهای ترکیه، محدود کردن اعمال حقوق فرهنگی آنها، آتش زدن شهرک‌های کردنشین و سرکوب جنبش پارلمانی دموکراتیک کردها، مجازات جمعی را علیه آنها اعمال کرده است.
از سال ۲۰۱۲، چندین تلاش ناموفق برای برقراری صلح پایدار بین دولت ترکیه و پ.ک.ک صورت گرفته است. با این حال، از اواخر سال ۲۰۲۴، دولت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، مذاکرات مستقیمی با اوجالان انجام داده است که در نتیجه آن، اوجالان در فوریه ۲۰۲۵ از پ.ک.ک خواست تا سلاح‌های خود را زمین بگذارد و منحل شود. اعلامیه ۱۲ مه اکنون از سوی خود سازمان پ.ک.ک پس از دوازدهمین کنگره آن منتشر شده است. در این اعلامیه آمده است که این سازمان به «ماموریت تاریخی» خود دست یافته و «تصمیم گرفته است که ساختار پ.ک.ک را منحل کند تا به روش مبارزه مسلحانه پایان دهد».
سوال واضح این است که چرا حالا؟ پس از ۴۸ سال مبارزه جدایی‌طلبانه، چرا پ.ک.ک قصد خود را برای پایان دادن به مبارزه جدایی‌طلبانه‌اش اعلام می‌کند؟
در حال حاضر، هیچ جزئیاتی در مورد اعلامیه و استدلال پ.ک.ک فاش نشده است. آیا پ.ک.ک سلاح‌های خود را زمین خواهد گذاشت و منحل خواهد شد؟ آیا اوجالان از زندان آزاد خواهد شد؟ چه اتفاقی برای رهبری این سازمان و همچنین اعضای عادی آن خواهد افتاد؟ اردوغان چگونه می‌تواند این معامله را به مردم ترکیه که عمدتاً دیدگاه‌های منفی نسبت به پ.ک.ک دارند، بقبولاند؟ مهمتر از همه، اردوغان از دستیابی به توافق با پ.ک.ک چه چیزی به دست خواهد آورد؟ گمانه‌زنی‌ها در میان تحلیلگران ترک مبنی بر اینکه جنبش پارلمانی کردها با رأی دادن از طریق تغییرات لازم قانون اساسی به اردوغان کمک خواهد کرد تا برای چهارمین بار به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، رواج دارد. در عوض، اردوغان آزادی‌های فرهنگی گسترده‌ای را که ممکن است طبق قانون تضمین شده باشد، به کردها اعطا خواهد کرد.
مشخص است که هرگونه تفاهمی که بین اردوغان، پ.ک.ک و جنبش پارلمانی کردها حاصل شده است، پشت درهای بسته حاصل شده است. بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵، زمانی که دو دور اول روند صلح با کردها تا حدودی به صورت علنی و با مشارکت اجتماعی انجام شد، چنین نبود. هر دو این ابتکارات شکست خوردند.
اگر صلح پایدار بین دولت ترکیه و پ.ک.ک حاصل شود، می‌تواند پیامدهای منطقه‌ای قابل توجهی داشته باشد. از همه مهمتر، این تحول می‌تواند به سال‌ها خونریزی و بی‌ثباتی در داخل ترکیه پایان دهد – نتیجه‌ای که مطمئناً می‌تواند و باید مورد حمایت قرار گیرد.
توافق با پ.ک.ک همچنین می‌تواند به کاهش تنش‌ها بین ایالات متحده و ترکیه کمک کند. از سال ۲۰۱۴، واشنگتن از شاخه سوری پ.ک.ک، یعنی نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، به عنوان شریک انتخابی خود برای مبارزه با داعش حمایت کرده است. آنکارا دائماً واشنگتن را به همکاری با تروریست‌ها در داخل سوریه متهم کرده است و ارتش این کشور نیروهای SDF را هدف قرار داده و نیروهای آمریکایی را که در کنار آنها کار می‌کنند، به خطر انداخته است. در صورت دستیابی به یک توافق مذاکره شده، خصومت ترکیه نسبت به SDF می‌تواند از بین برود. با این حال، به نظر می‌رسد که اردوغان می‌خواهد خلع سلاح پ.ک.ک شامل نیروهای دموکراتیک سوریه نیز بشود و مشخص نیست که آیا این توافق شامل این گروه سوری نیز می‌شود یا خیر.
از سوی دیگر، باید در تفسیر تحولات محتاط باشیم. شکی نیست که اگر توافق حاصل از مذاکره بین پ.ک.ک و دولت ترکیه به موفقیت برسد، اردوغان آن را به عنوان یک پیروزی برای دموکراسی و پایان دادن به تروریسم پ.ک.ک در ترکیه اعلام خواهد کرد. مذاکرات غیرشفاف و غیرمشارکتی بین دو طرف در زمانی انجام شده است که اردوغان تقریباً هرگونه نشانه‌ای از حکومت دموکراتیک در ترکیه را از بین برده است.
در ۱۹ مارس، دادستان‌های دولتی وفادار به اردوغان، اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، را خودسرانه دستگیر و زندانی کردند. زندانی شدن او، سوءظن‌ها را مبنی بر اینکه اردوغان مایل است از به چالش کشیدن او توسط هر فرد معتبری برای ریاست جمهوری در یک انتخابات دموکراتیک جلوگیری کند، تأیید کرد. بنابراین، این توافق به طلوع دموکراسی در ترکیه کمکی نخواهد کرد، اما احتمالاً طلوع ریاست جمهوری دائمی اردوغان را رقم خواهد زد – زیرا چگونه یک کشور می‌تواند به نتیجه دموکراتیک برسد وقتی که حاکمیت قانون وجود ندارد؟
