۱۰ فروردین ۱۴۰۳

آیا PKK نمایندۀ کرد ها است؟ / مروه شبنم اروچ

  • ۱۷ شهریور ۱۳۹۴
  • ۳۰۹ بازدید
  • ۰
ترکیه تنها با PKK می جنگد نه با کرد ها و با هیچ گروه کرد دیگری دشمنی ندارد. به همین دلیل این جنگ به زودی به پایان خواهد رسید. هم کرد ها و هم ترکیه شایستۀ صلح هستند، زیرا صادقانه در تلاشند به چند دهه نبرد خونین در این کشور پایان دهند.

موضع احزاب نسبت به پروسۀ آشتی، که PKK به صورت یک جانبه به آن پایان داد، سرنوشت انتخابات پیش رو در ۱ نوامبر را تعیین خواهد کرد. برخی سازمان های خبری و رسانه ای مکرراً حملات ترکیه علیه حزب غیر قانونی PKK را به صورت جنگ علیه کرد ها جلوه می دهند و تلویحاً می گویند که ترکیه مردم کرد و گروه های کرد را هدف حملات خود قرار داده است. عملیات ضد PKK که حکومت ترکیه به انجام می رساند مردم کرد را هدف قرار نداده و علیه مردم کرد نیست. استفاده از واژۀ «کرد ها» برای ارجاع به PKK، یک سازمان نظامی که از سوی ترکیه و همچنین تعدادی سازمان بین المللی همچون ناتو و اتحادیۀ اروپا به عنوان گروهی تروریستی شناخته شده است، مانند آن است که برای ارجاع به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) از واژۀ «عرب ها» یا «مسلمانان» استفاده شود، که به وضوح گمراه کننده است و واقعیت ندارد.
مردم کرد گروهی قومیتی هستند که در خاور میانه زندگی می کنند و دارای یک زبان و یک هویت فرهنگی مشترک هستند. کرد ها در چهار کشور مختلف زندگی می کنند: جنوب شرقی ترکیه، شمال عراق، شمال سوریه و شمال غربی ایران. بر اساس برآورد های مختلف، جمعیت کرد ها بین ۲۰ تا ۴۰ میلیون نفر تخمین زده می شود. اگر چه کردستان، «کشور کرد ها»، گاهی در نقشه هایی نشان داده می شود، اما تا کنون چنین حکومتی از جانب قوانین بین المللی به رسمیت شناخته نشده است. نزدیک ترین چیزی به حکومت که کرد ها دارند حکومت نیمه خود مختار اقلیم کردستان (KRG) یا کردستان عراق است. حکومت اقلیم کردستان و رهبر فعلی آن مسعود بارزانی، روابط خوبی با آنکارا دارند، این در حالی است که PKK و بارزانی، فرماندۀ کل نیرو های پیشمرگ و نیروهای مسلح و حزب حاکم دموکرات کردستان (KDP) در کردستان عراق از هم نفرت دارند. در سوریه نیز ۱۷ حزب کردی وجود دارند. محبوب ترین این احزاب که، توسط ایالات متحده به عنوان هم پیمانی در نبرد با داعش انتخاب شد، حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) است، که خود شاخۀ سوری PKK است.
در میان همۀ گروه های کرد آنکارا تنها دشمن PKK است، از زمانی که در سال ۱۹۸۴ توسط عبدالله اوجالان، که اینک در جزیرۀ امرالی در ترکیه زندانی است، تأسیس شد و با هدف تشکیل یک حکومت مستقل مسلح گردید. اما PKK تنها با حکومت ترکیه مبارزه نمی کند، این حزب کرد هایی را نیز که از آنها حمایت نمی کنند مورد حمله قرار می دهد.
مثلاً فرض کنید شما یک کشاورز یا یک دهقان هستید و در مناطق جنوب شرقی ترکیه زندگی می کنید. گروهی از شبه نظامیان PKK به خانۀ شما می آیند، تفنگ در دست دارند و از شما می خواهند به آنها غذا، پول، دام ها و حتی فرزندانتان را بدهید تا به مبارزۀ آنها بپیوندند. اگر نپذیرید به سادگی می توانید کشته شوید یا نسبت به نهضت کرد ها خائن محسوب شوید. البته بیشتر کرد ها از حرکت های سیاسی و عملی متمرکز بر حقوق کرد ها حمایت می کنند. PKK نتوانسته است به آن حد از همراهی و همکاری مردم که خود ادعا می کند دست یابد، زیرا کرد ها روش های خشونت آمیز آنها را تأیید نمی کنند، از جمله کشتن کرد هایی که با آنها مخالفند و دستور کار سرکوب گرانۀ خدا ناباورانۀ مارکسیست لنینیستی این حزب را. از سوی دیگر، اغلب کرد ها خواهان یک حکومت مستقل کردی نیستند؛ آنها می خواهند در یک ترکیۀ دموکراتیک در صلح زندگی کنند، اما تعداد زیادی نیز هستند که می خواهند شاهد گونه ای خود گردانی در چارچوب مرز های کشور باشند. به این علت است که چهرۀ سیاسی گروه های کرد در ترکیه تا این حد محبوب است. احزاب طرف دار کرد ها، مانند همین حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)، زمانی که در مناطق جنوب شرقی ترکیه جو صلح آمیزی حاکم است، قدرت بیشتری به دست می آورند. اما زمانی که جو تغییر می کند PKK خلأ را پر می کند و محبوبیت احزاب سیاسی کردی را مطالبه می کند.
در نهایت یک عامل سر در گم کنندۀ دیگر نیز بین هویت دینی و هویت قومی در میان کرد ها وجود دارد که علت آن بعد فرقه ای بحران سوریه است و پس از ظهور داعش سر بر آورده است. اگر چه کرد هایی هستند که در جبهۀ داعش می جنگند اما PKK مبارزۀ خود با داعش را به صورت مبارزۀ میان اسلام گرایان و کرد ها به تصویر می کشد. اوجالان، رهبر دربند PKK، اخیراً گفتمان ضد مذهبی و جدایی طلبانۀ خود را به صورت یک گفتمان صلح آمیز و آشتی خواهانه تغییر داده است، به ویژه پس از آغاز پروسۀ صلح ترک – کرد در سال ۲۰۱۳ برای پایان دادن به این دشمنی خونین. در همین اثنا کرد های عراق با آنکارا همکاری کردند و PKK را از شمال عراق بیرون راندند. سوریه، کشوری که سال ها نزدیک ترین هم پیمان PKK بود در حالی که به کرد های سوریه شهروندی نمی داد، حمایت خود را از PKK کاهش داد تا اینکه بحران سوریه آغاز شد و بالا گرفتن درگیری ها در سوریه ورق را بر گرداند. اما هنوز امیدی هست. اگر چه آتش بس میان PKK و آنکارا به پایان رسیده، اما وضعیت مانند اواخر دهۀ ۱۹۹۰ نیست. از آنجا که ترکیه با کرد ها نمی جنگد و تنها با PKK می جنگد، به زودی جنگ به پایان خواهد رسید. کرد ها استحقاق صلح را دارند، آنکارا نیز استحقاق آن را دارد، چرا که صادقانه در تلاش است تا صلح را برقرار کند و به این درگیری چندین ساله خاتمه دهد.

مروه شبنم اروچ / دیلی صباح
ترجمه: خبرگزاری کردپرس

قبلی «
بعدی »

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *