فواد علیکو
آنچه مرا برای نوشتن این مقاله ترغیب کرد، سؤالاتی بود که در سایت باسنیوز در تاریخ ۱/۷/۲۰۲۴ در مورد موضوع از من پرسیده شد و آنچه باعث شد پاسخ من در مورد لزوم خلع سلاح پ‌ک‌ک مطرح شود. به نفع مردم کرد، به دلیل سردرگمی، همانطور که برخی از هواداران پ‌ک‌ک تعبیر کردند که پاسخ آن‌طور که شما ادعا می‌کنید در خدمت مردم کرد نیست، بلکه در خدمت و آرامش دشمنان خلق کرد است.زیرا تسلیحات پ.ک.ک عاملی بازدارنده برای ترکیه از انجام اقدامات سرکوبگرانه خود علیه مردم کرد محسوب می شود.
مطمئناً این پاسخ کلاسیک عجیب نیست و حتی برخی از طرفداران پ‌ک‌ک برای من آشنا می دانند و معمولاً با انواع و اقسام اتهامات این جا و آنجا به همه کسانی که با انتقاد و تحلیل عینی به سیاست پ.ک.ک می پردازند همراه است. من بیش از هر زمان دیگری متقاعد شده ام که این سلاح علاوه بر اثرات منفی قابل توجهی که بر بقیه کردستان دارد، بار و مانعی برای پیشرفت مثبت مسئله کردها در ترکیه شده است. لازم است کمی به شرایط تاسیس پ‌ک‌ک در دهه هفتاد بازگردیم.
در آن دوره، جهان توسط دو قطب اصلی اداره می شد که سرنوشت جهان (پیمان ورشو به رهبری اتحاد جماهیر شوروی) و (اتحاد آتلانتیک به رهبری آمریکا) را در دست داشتند و درگیری بین دو قطب در بسیاری از کشورها شدید بود. مناطقی از جهان که از آسیا و آفریقا می گذرد و به آمریکای لاتین ختم می شود و به خوبی شناخته شده است که اتحاد جماهیر شوروی از حقوق مردمان تحت ستم یا کسانی که با کشورهای وفادار به ناتو وارد درگیری می شوند دفاع می کند (ویتنام، افغانستان، فلسطین، پولیساریو، آنگولا، السالوادور، نیکاراگوئه و غیره).
در این فضای درگیری بین دو قطب، پ‌ک‌ک در ترکیه متولد شد و از آنجایی که ترکیه کشوری با نفوذ و عضو ناتو است و از حمایت متمایز این ائتلاف برخوردار است. به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در مجاورت اتحاد جماهیر شوروی، طبیعی است که حزب جدید از حمایت نظام کمونیستی برخوردار باشد و شعارهای لیبرالی که توسط پ.ک.ک مطرح شده بود، توجه کردها در چهار قسمت (آزادی و اتحاد کردستان) را به خود جلب کرد.
زمان زیادی از وقوع کودتای نظامی در ترکیه در سپتامبر ۱۹۸۰ نگذشته بود که سرکوب به شکل بی سابقه ای افزایش یافت و اکثر نیروهای سیاسی ترکیه و کرد را مجبور به فرار از جهنم سرکوب کودتاچیان کرد.
بدین ترتیب در اوت ۱۹۸۴ مبارزه مسلحانه اعلام شد و ترکیه وارد جنگ شدیدی شد که طی آن هزاران روستای کرد ویران شد و بیش از ۵۰۰۰۰ نفر از هر دو طرف قربانی درگیری شدند بدون اینکه هیچ یک از آنها به پیروزی عملی بر دیگری دست یابند.
اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و ظهور ستاره دموکراتیک تورکوت اوزال، رئیس جمهور ترکیه، او سعی کرد با میانجیگری جلال طالبانی، راه حلی برای مسئله کردها در ترکیه بیابد که تقریباً موفق شد. اگر مرگ او در شرایط مرموز نبود و خونریزی دوباره در ترکیه بازگشت و علیرغم دستگیری وی متوقف نشد.رهبر پ‌ک‌ک عبدالله اوجالان، فوریه ۱۹۹۹، تا زمان ورود حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ که به شیوه ای دموکراتیک و در مخالفت شدید با نیروهای سیاسی افراطی ناسیونالیست ترکیه از جنبش اسلامی ترکیه سرچشمه گرفت.
این گروه از ابتدا تلاش کرد تا به روی خیابان کردستان باز شود، به خصوص که آرای زیادی در مناطق کردنشین به دست آورد. این صراحت در دیدار رجب طیب اردوغان و مسعود بارزانی در یک جشن بزرگ در شهر دیاربکر به اوج خود رسید. در سال ۲۰۰۵ که طی آن صراحتاً اعلام کرد که مسئله کردها در ترکیه را به صورت دموکراتیک حل خواهد کرد و با این سخنرانی تابویی را در مورد زبان کردی و رسانه های کردی مطرح کرد و همچنین تعداد زیادی شبکه تلویزیونی به زبان کردی افتتاح شد. موسساتی برای آموزش زبان کردی نیز در برخی از دانشگاه ها افتتاح شد و این تحول مثبت با امضای توافق نامه ای بین دولت ترکیه و عبدالله اوجالان در مارس ۲۰۱۳ به اوج خود رسید. و احزاب کردی جدید با استفاده از فضای دموکراتیک موجود تأسیس شدند.
مناطق کردنشین نیز پس از تامین امنیت و ثبات شاهد علاقه و رشد در بعد اقتصادی بودند.حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) نیز به قطب بندی مردمی بزرگ دست یافت و در انتخابات ژوئن ۲۰۱۵ به اوج خود رسید و ۸۱ نماینده در پارلمان ترکیه به دست آورد. و بیش از ۱۰۰ شهرداری از جمله ۱۴ ایالت.نخست وزیر وقت از دکتر احمد داوود اوغلو درخواست کرد تا در دولت شرکت کند اما متأسفانه این درخواست بدون توجیه قانع کننده از طرف طرفداران حزب رد شد و سپس حوادث سیلان پیر و سوروچ به دنبال داشت که منجر به به خرابکاری توافق و بازگشت دوباره خشونت تا امروز شد
سپس چرخه خشونت به کردستان عراق و کردستان سوریه کشیده شد و هیچکس پیش بینی نمی کند که این جنگ که به هیچ کس خدمت نمی کند و بر فعالیت کلی جنبش کردستان تأثیر منفی می گذارد، چه زمانی پایان خواهد یافت.
اما از سوی دیگر متذکر می شویم که جهت گیری سیاسی دموکراتیک پ‌ک‌ک در ترکیه به پیشرفت های ملموسی دست یافته است و همچنان به شدت در زندگی سیاسی ترکیه حضور دارد.هم اکنون ۶۷ نماینده پارلمان ترکیه در پارلمان ترکیه حضور دارند و شهرداری های زیادی در دست آن هستند. در حالی که در بخش نظامی بدون دستیابی به پیشرفت قابل توجهی شکست خورد.
به عنوان نتیجه گیری از همه موارد فوق، من می بینم که برای پ‌ک‌ک مناسب تر است که سلاح های خود را رها کند و به توافق نامه امضا شده بین دو گروه بازگردد و به طور دموکراتیک برای دستیابی به برنامه دموکراتیک خود مبارزه کند، به خصوص که این گروه کاملاً خود را کنار گذاشته است. شعارهای قبلی بنیانگذار مانند خواستار استقلال کردستان و پیروی از رویکردی که خواستار ملت دموکراتیک، برادری مردم و جامعه دمکراتیک زیست محیطی است و اینکه وضعیت ملی از آن فراتر رفته است، زمان و اینکه آیا ما با آنها مخالفیم موافقم، این پیشنهاد کاملاً با مبارزه دموکراتیک مطابقت دارد و کاملاً در تضاد با مبارزه مسلحانه است.
آیا در روزهای آینده شاهد صداهایی از سوی پ‌ک‌ک خواهیم بود که از این گزینه حمایت می‌کنند و از شر این نام که به عنوان تروریسم در اروپا و آمریکا توصیف می‌شود، که مانعی برای نزدیک شدن به قدرت‌های جهانی موثر بر تصمیم‌های بین‌المللی است، خواهیم بود؟ صحنه جهانی کنونی هر روزه روند دموکراتیک را تقویت می کند و جنبش های مسلحانه هم حمایت بین المللی و هم مردمی خود را از دست می دهند.علاوه بر این، پیشرفت فناوری در زمینه کشف مخفیگاه های مخفی و همچنین ظهور پهپادها این عمل را بسیار پیچیده کرده است. جنگ‌های چریکی در کوه‌ها، جنگل‌ها و شهرها، و بنابراین هیچکس به جز جنبش‌های رادیکال، دیگر این روش مبارزه را انجام نمی‌دهد.
