انجمن بیتاوان : در تاریخ ۱۵ اردیبشهت۱۳۹۳ طی یک کنفرانس مطبوعاتی در کوهستان قندیل تشکیلاتی با عنوان «جامعه دموکراتیک و آزاد شرق کردستان» و با نام اختصاری «کودار» اعلام موجودیت کرد. این «جامعه» که توسط گروهی از اعضا و سرکردگان گروه تروریستی «پژاک» تشکیل شده است، «کنفدرالیسم دموکراتیک» را راه حل مسئله کُرد در ایران دانسته و این سیستم را برای سایر بخشها و خلقهای ایران نیز مناسب میداند.
کودار در بیانیه اعلام موجودیت خود بر روی مباحثی همچون آزادی زن، نقش بنیادین جوانان و حفاظت از محیط زیست، تاکید کرد و در همین رابطه گفت: «خلق کُرد با توجه به تجربه سالها جنبش هویتطلب و آزادیخواه، از تشکیل دولت-ملت صرف نظر کرده و آلترناتیو تازهای برای مشکلات اجتماعی و سیاسی خود ارائه داده است.» آنها سعی کردند در خلال ابراز این بیانیه اوضاع کنونی خاورمیانه و بحران امروزه جامعه جهانی را شاهدی بر ناکارآمدی «ملیگرایی» و «الگوی دولت-ملت» معرفی کرده و مدل کنفدرالیسم را به جای آن پیشنهاد کنند. بر اساس این بیانیه، «روابط کنفدرالیسم دموکراتیک» از طریق فرمول «دولت به علاوه دموکراسی» تعیین میشود.
در پایان این بیانیه نیز از جمهوری اسلامی خواسته شده سیاستهای خود نسبت به خلقهای ایران را تغییر دهد و از نگاه امنیتی به عموم آنها دست بردارد، آنها همچنین جمهوری اسلامی را برای «چارهیابی دموکراتیک مسئله کرد» و «معضل دموکراسی در ایران» به گفتگو و مذاکره دعوت کرده است.
اواخر سال ۹۲ و ابتدای سال ۹۳، استراتژی سرویسهای جاسوسی و به تبع آن گروهکهای تروریستی برای مقابله با جمهوری اسلامی در ظاهر تغییرات محسوسی داشته است. بطوری که تا پیش از این و بخصوص از اواخر سال ۸۳ شیوهای که این گروهها برای دشمنی با ایران در پیش گرفته بودند شیوهای مسلحانه و سخت بوده است. تشکیل پژاک در سال۸۳، جنداله در سال ۸۴ در شرق کشور و اقدامات مسلحانه و تروریستی گروهکهای موسوم به خلق عرب در خوزستان را باید در همین چارچوب تعریف کرد.
کودار از درون یکی از کنگره های پژاک اعلام موجودیت کرد اما این روند نمی تواند به منزله یک انشعاب مورد ارزیابی قرار گیرد، هر چند به نظر میرسد که سعی بر این است تا کودار را به عنوان یک گروه جدا از پژاک معرفی کنند. به نظر میرسد هدف از معرفی کودار به عنوان گروهی مستقل به دلایل زیر باشد:
۱٫ یکی از اهدافی که به نظر میسد که موسسین کودار دنبال میکنند این است که پژاک و اعضای پژاک که در حال حاضر در قالب کودار مشغول فعالیت هستند را تطهیر نمایند، چرا که اقدامات تروریستی پژاک و اعضای آن جای هرگونه حمایت سیاسی از این گروهک تروریستی را دچار مشکل میکند.
۲٫ به نظر میرسد که طی تقسیم کاری که توسط گردانندگان کودار و پژاک صورت گرفته باید از این پس شاهد پیشبرد اهداف سیاسی و نرم و حقوقبشری جریان مذکور توسط کودار و اقدامات تروریستی و مسلحانه توسط گروهک پژاک باشیم. بر همین اساس کودار هر گونه مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی ایران را به زیان خود دیده و تلاش میکند سیاستهای خود را با به اصطلاح مبارزات فرهنگی و سیاسی ادامه دهد و از این طریق محبوبیتی را در بین مردم کردستان ایران برای خود کسب کند.
۳٫ مورد دیگری که به نظر میرسد در پی این انشعاب تاکتیکی توسط سرکردگان گروه مذکور دنبال میشود این مطلب است که در ایران نیز مانند ترکیه، دولت و نظام جمهوری اسلامی مجبور به مذاکره در خصوص مسئله به اصطلاح کُردی شود. از آنجایی که جمهوری اسلامی با هیچ گروهک تروریستی که دستشان به خون مردم این مرز و بوم آغشته است حاضر به مذاکره نخواهد شد به خیال خود با تشکیل کودار سعی کردهاند وجههای سیاسی و به اصطلاح سفید از پژاک ارائه دهند.
۴٫ از نظر سرویس اطلاعاتی ترکیه و همچنین تحلیلگران و استراتژیستهای ترکیهای، ایران هزینه بسیار کمی در خصوص مسئله کُرد نسبت به سایر دولتها متقبل شده است و میبایست توپ را در زمین خود تحویل بگیرد. آنها از اقدام متقابل کودار در حوزه کُردی ایران با اشتیاق زیادی صحبت میکنند، زیرا ورود ایران به این بازی از دیدگاه آنان دو نتیجه خواهد داشت؛ یا ایران مانند دولت ترکیه رفتار کرده و با به رسمیت شناختن گروههای تروریست به مذاکره مستقیم با آنها میپردازد که در این جا مخاطب اولیه و اصلی ایران، کودار و به طریق اولی اوجالان خواهد بود. این وضعیت به نفع سیاست ترکیه است، زیرا در نهایت خود را پیشتاز گشایشهای کُردی در منطقه معرفی میکند یا اینکه ایران در برابر چنین تغییراتی مقاومت خواهد کرد که منجر به آغاز مجدد درگیریهای مسلحانه میشود. در این صورت نیز ترکیه بازنده نخواهد بود زیرا میتواند مدعی شود در حالی که آرامش را به جنوب شرق خود بازگردانده است، کردستان ایران در ناآرامی ناشی از تبعیض قومی به سر میبرد.