به گزارش انجمن بی تاوان، طی روزهای گذشته، انتشار خبر همکاری جدید نفتی بین آمریکا و سران گروه‌های اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه به موضوع داغ بسیاری از رسانه‌های ترکیه تبدیل شده است.
روزنامه‌های ترکیه، توافق واشنگتن با کردهای وابسته به پ.ک.ک را مصداق دزدی نفت و تجاوز به حاکمیت ملی سوریه قلمداد کردند.
برخی از روزنامه‌ها نیز این اقدام را همچون بازی جدید آمریکا برای ایجاد یک خودمختاری جدید تلقی کردند.
میزان منابع نفت سوریه در مقایسه با کشورهای قدرتمند منطقه، رقم قبال توجهی نیست. اما در هر حال، برای نهادهای اقماری پ.ک.ک، یک ثروت بزرگ به شمار می‌آید.
اغلب منابع نفتی سوریه در خارج از کنترل دولت رسمی این کشور است و بیشتر در میادین نفتی رمیلان نزدیک به مرز ترکیه و عراق و میدان نفتی العمر در قرار دارد.
قبل از آغاز بحران سوریه در ۲۰۱۱، این کشور حدود ۳۸۰ هزار بشکه در روز نفت تولید می‌کرد. اما حالا تولید نفت این کشور تا ۶۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و بیشتر آن در پالایشگاه‌های موقتی پالایش شده و از طریق خط لوله‌های آسیب دیده‌ای که باعث آلودگی‌های محیط زیستی می‌شوند منتقل و به فروش می‌رسد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که تاکنون بیش از ۵۰ نفر از کردها و اعراب منطقه که با فعالیت‌های نفتی آشنا نیستند، به خاطر اقدامات ناشیانه در حین استخراج، جان خود را از دست داده‌اند.
بازی آمریکا با کارت نفت سوریه
حالا دولت دمشق هم اطلاع دارد که یک شرکت نفتی آمریکایی به نام «دلتا کرسنت انرژی» مدتهاست برای توافق با نهاداهای اقماری پ.ک.ک در حال فعالیت است و حالا این مذاکره، نتیجه داده است.
خانم سینم محمد، نماینده شورای دموکراتیک سوریه (MSD)، شاخه سیاسی نیروهای کرد – عرب در آمریکا، توافق شرکت دلتا کرسنت با اداره خودگردان شمال سوریه را تایید کرده اما گفته از جزئیات این توافق خبر ندارد.
شاید اگر لیندزی گراهام سناتور آمریکا در نشست رسمی استماع کمیته سیاست خارجی سنا، در مورد همکاری نفتی آمریکا با کردهای شمال سوریه از مایک پامپئو وزیر امور خارجه سوال نمی‌کرد، این موضوع همچنان مستور می‌ماند. چرا که نگاهی به رسانه‌های عربی و ترکی منطقه و همچنین مواضعی که از سوی سران نهادهای اقماری پ.ک.ک در فضای اجتماعی بازتاب یافته، به خوبی نشان می‌دهد که آنها می‌خواستند این موضوع را از چشم رسانه‌ها دور نگه دارند.
سرویس‌های اطلاعاتی منطقه نیز ترجیح دادند در این مورد، خبری در اختیار رسانه‌ها نگذارند.
در جلسه کمیته روابط خارجی، گراهام از پامپئو پرسید:«اخیراً از ژنرال مظلوم کوبانی شنیدم که گروه تحت امر او با یک شرکت آمریکایی به توافق رسیده تا برای نوسازی تاسیسات استخراج نفت در شمال شرق سوریه وارد فعالیت شوند. آیا دولت، از این توافق حمایت می‌کند؟»
پامپئو در پاسخ گفته است:«بله. حمایت می‌کنیم. حصول این توافق، اندکی بیش از آن چه انتظار داشتیم، طول کشید. حالا در مرحله عملیاتی هستیم.»
به نظر می رسد که گراهام در طرح سوال خود، هم از به کاربردن صفت ژنرال هدف خاصی داشته و هم این که می‌خواسته نشان دهد که مظلوم کوبانی به طور مستقیم و بدون واسطه، با او تماس تلفنی دارد. این در حالی است که دولت ترکیه، کوبانی را در لیست قرمز ترور قرارداده و او را فرزندخوانده معنوی عبدالله اوجالان و از قدیمی‌ترین فرماندهان پ.ک.ک به شمارمی‌آورد.
واکنش تند ترکیه
همچنان که انتظار می‌رفت، دولت ترکیه به انتشار خبر همکاری نفتی آمریکا با نهادهای اقماری پ.ک.ک، به تندی واکنش نشان داد و وزارت امور خارجه این کشور، در این خصوص بیانیه‌ای پخش کرد.
در بیانیه وزارت امور خارجه آمده است: «توافق گروه تروریستی پ.ک.ک/ی.پ.گ که از نام «نیروهای دموکراتیک سوریه» استفاده می‌کند، با یک شرکت آمریکایی در زمینه نفت، حقوق بین‌الملل را نقض می‌کند و یک‌پارچگی و وحدت و حاکمیت سوریه را مورد هدف قرار می‌دهد. این اقدام به مثابه حمایت مالی از تروریسم است. منابع طبیعی سوریه متعلق به مردم آن است. حمایت آمریکا از این اقدام را تاسف‌بار و غیرقابل قبول می‌دانیم.»
البته وزارت امور خارجه سوریه نیز بیانیه‌ای در این مورد نوشته که به متن بیانیه آنکارا، بی‌شباهت نیست. پس از چند سال تنش و اختلاف، این نخستین بار است که دستگاه دیپلماسی ترکیه و همسایه‌اش سوریه، هر دو بیانیه‌ای با یک موضوع و محتوای مشترک، منتشر می‌کنند.
از نگهبانی نفت تا خواب در آب نمک
یکی از مهم‌ترین ابعاد تصمیم جدید آمریکا در مورد توافق نفتی با گروه‌های اقماری پ.ک.ک، این است که واشنگتن حاضر نیست دفاکتوی سیاسی آنان را به رسمیت بشناسد اما با این توافق، ادامه حیات آنها را تا حد زیادی، تضمین می‌کند.
به همین خاطر، این سوال به ذهن متبادر می‌شود که آیا دولت آمریکا، رفته رفته برای تصمیم‌گیری در مورد پرونده سوریه، به یک راهکار شفاف رسیده است؟ در پاسخ باید گفت: خیر.
واقعیت این است که آمریکا هنوز هم در مورد سوریه و دیگر مسائل مهم منطقه، سردرگم و بلاتکلیف است و اقدام فعلی شرکت نفتی آمریکایی به نام «دلتا کرسنت انرژی»، را باید یک اقدام موقتی ببینیم که بیشتر با اهداف سازمان سیا و پنتاگون منطبق است و حاکی از یک هدف و استراتژی بلندمدت در مورد سوریه نیست.
چرا که دولت ترامپ، در برابر کرونا عملاً زمین گیر و فلج شده و روزی نیست که در فضای توییتر، بین ترامپ، بایدن و نانسی پلوسی، شاهد فحاشی و گیس‌کشی نباشیم.
لذا می توان اقدام جدید تیم پامپئو – جفری را همچون تاکتیکی برای در آب نمک خواباندن نهادهای اقماری پ.ک.ک، برای اهداف احتمالی پس از انتخابات ۲۰۲۰ دانست.
اما با توجه به ابهامات مهمی که در مورد چند و چون تداوم حضور نیروهای آمریکایی در شمال سوریه وجود دارد، بعید نیست که در صورت ترک میدان توسط آمریکایی‌ها، نیروی موسوم به «قسد» یا نیروهای سوریه دموکراتیک، در معرض تهدید حملات ارتش سوریه قرار بگیرند و ناچار شوند که میادین نفتی را رها کنند.
اما در مورد واکنش ترکیه، باید گفت، احتمال حمله مجدد ترکیه به شرق فرات و مناطق شمال شرق سوریه، تابعی از سیاست‌های آنکارا در قبال تصمیمات واشنگتن و مسکو است و در این تابلوی کلان، گروهی که خود را در معرض بیشترین میزان ریسک، مخاطره و تهدید قرار داده، نهاد اقماری پ.ک.ک است.
