المیادین در گزارشی نوشت: از زمانی که یگانهای به اصطلاح مدافع خلق به عنوان هسته اصلی نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در سال ۲۰۱۴میلادی کنترل منطقه شرق رود فرات در شمال شرقی سوریه را به دست گرفتند، شروع به ایجاد شبکهای یکپارچه از تونلهای نظامی پیچیده و در هم تنیده کردند تا مناطق تحت کنترل خود را به هم متصل کرده و یک دیوار دفاعی برای محافظت از اراضی تحت کنترل خود در برابر هرگونه حمله احتمالی تشکیل دهند.
به گزارش انجمن بیتاوان به نقل از المیادین، کار بر روی شبکه تونلها بر سه محور اصلی متمرکز بوده است: محور اول در امتداد مرز ترکیه به سمت شمال، محور دوم در امتداد مرز عراق و محور سوم در محلهها، شهرها و شهرستانهای مجاور خطوط مقدم با نیروهای دولتی سوریه در امتداد رودخانه فرات گسترش یافت. این شبکه تونلها طی چند هفته اخیر شاهد تشدید حفاری، گسترش و عملیات امنیتی بوده است.
ترکیه و تجربه پ.ک.ک در حفر تونلها
منازعه و جنگ مداوم بین دولت ترکیه و گروه کارگران کردستان (پ.ک.ک) سالهاست که تنشهای نظامی مداومی را در امتداد مثلث مرزی سوریه-عراق-ترکیه ایجاد کرده است. ارتش ترکیه در بیشتر نبردهای خود با پ.ک.ک، به قدرت هوایی و پهپادها برای هدف قرار دادن رهبران کُرد، تأسیسات نظامی و انبارهای سلاح متکی بوده است.، در مقابل شبه نظامین کُرد فاقد سامانه پدافند هوایی قادر به مقابله با حملات ترکیه بودند لذا برای کاهش برتری نظامی ترکیه به ساخت شبکهای از تونلها در اقلیم کردستان متوسل شد.
از سال ۲۰۱۴ میلادی یگانهای مدافع خلق(YPG) در حال انتقال تجربیات پ.ک.ک به سوریه هستند و شبکهای از تونلها را برای انتقال تجهیزات و سلاح و به عنوان مانعی محافظ در برابر عملیات نظامی احتمالی ترکیه در منطقه ایجاد کردهاند.
منابع محلی اعلام کردند نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ در ساخت یک شبکه تونلی گسترده، به هم پیوسته و پیچیده که اغلب برای محافظت از تحرکات رهبران امنیتی و نظامی آنها استفاده میشود، موفق بودهاند. برخی اطلاعات حتی تاکید میکنند که بخشی از این شبکه تونلی به داخل ترکیه امتداد مییابد، در حالی که برخی دیگر به اقلیم کردستان میرسند.
۴ میلیارد دلار برای ساخت شبکه تونلهای زیرزمینی شبه نظامیان قسد
پس از سال ۲۰۱۸ میلادی قسد با بهرهبرداری از میادین نفت و گاز، درآمدهای مالی هنگفتی را به دست آورد که این درآمدها را صرف تکمیل ساخت شبکهای از تونلها با مشخصاتی شبیه به شهرهای زیرزمینی یکپارچه و مستحکم کردند.
یک پیمانکار غیرنظامی که با نیروهای دموکراتیک سوریه برای حفر تونلها همکاری میکند، اعلام کرد بودجه اختصاص داده شده برای ساخت شبکه تونلها در شمال شرقی سوریه از ۴ میلیارد دلار فراتر رفته است. کار از حفر تونلهای سطحی به تجهیز شبکهای در اعماق تا ۱۰۰ متر زیر زمین تغییر یافته است.
این پیمانکار اضافه میکند: «این شبکه تونلها برای محافظت در برابر حملات با بتن محکم شده و برخی از تونلها به اندازهای بزرگ هستند که وسایل نقلیه باری میتوانند وارد و خارج شوند. این تونلها همچنین شامل اتاقهای خواب و استراحت، اتاقهای جلسه و انبارهای بزرگ سلاح و مهمات هستند. همچنین شامل برق، زهکشی آب و سیستمهای تهویه هستند.
علاوه بر این، قسد برای هر تونل چندین خروجی ساخته که تشخیص ابتدا و انتهای آن را دشوار میکند. بنابراین، نقشههای تونلهای خاص بین اعضای نیروها توزیع شده است. در مورد تونلهای مخفی که برای جلسات فرماندهان نظامی تعیین شدهاند، نقشههای آنها محدود به تعداد مشخصی از افسران کُرد است.
طبق اطلاعاتی که به دست المیادین رسیده است، «شبکه تونلهای قسد اکنون صدها کیلومتر از شرقیترین حومه حسکه تا مرزهای شمالی حومه حلب امتداد دارد. این شبکه تونلها سپس به موازات رودخانه فرات امتداد یافته و به حومه دیرالزور میرسد. این شبکه اولین خط دفاعی برای مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه را تشکیل میدهد، در حالی که شبکه داخلی پیچیدهترین شبکه است که در اعماق حسکه، رقه و دیرالزور در هم تنیده و در هم تنیده شده است.»
در طول چند ماه گذشته، با افزایش تنشهای سیاسی بین دولت جدید دمشق و نیروهای دموکراتیک کُرد سوریه (قسد) و احتمال تبدیل این اختلاف به یک رویارویی نظامی مستقیم، قسد شروع به ساخت چندین خط تونل دفاعی در امتداد خطوط مقدم، به ویژه در نزدیکی دیر حافر در حلب، منطقه الطبقه در رقه و منطقه الفرات در دیرالزور کرده است.
قسد سالها پیش واحدی را تأسیس کرد که متخصص در حفر و تولید تونلهای تقویتشده با بتن برای مقاومت در برابر موشکهای دوشپرتاب است. این واحد در منطقه رمیلان در حسکه، نزدیک پایگاه نظامی ایالات متحده مستقر است، جایی که یک شرکت مخفی فرانسوی سیمان و آهن مورد نیاز این واحد را تأمین میکند.
سد تشرین: آزمایشی برای شبکه تونلهای قسد
چند هفته پیش، درگیریهای محدودی بین نیروهای قسد و نیروهای دولت الجولانی در نزدیکی سد تشرین در حومه شمالی حلب رخ داد. منابع محلی تاکید کردند که شبکه تونلهای ساخته شده توسط قسد علیرغم درگیریهای شدید چند روزه و مشارکت پهپادهای دولت دمشق، توانست از جنگجویان کُرد محافظت کند. با این حال، نیروهای دولتی نتوانستند کنترل سد را به دست بگیرند.
تجربه تونلهای سد تشرین، نیروهای قسد را تشویق کرد تا روند تقویت، اتصال، ایمنسازی و محافظت از شبکه تونلهای خود را تسریع کنند و آن را به خط اول دفاعی مناطق تحت کنترل خود تبدیل کنند. همچنین تلاش کردند شبکه تونلهای داخلی را تقویت کنند تا جنگجویان و فرماندهان خود را از چشم نیروهای هوایی دشمن دور نگه دارند.