جیمز کری، کارشناس مسائل ترکیه معتقد است که اوجالان نمی تواند منش و رفتار پ.ک.ک گونه گروههای جدید کردی را بزداید و از آنجا که یپگ و نیروهای دموکراتیک سوریه به دولت جدید در دمشق اعتماد ندارند، فکر نمیکنم درخواست اوجالان برای کنار گذاشتن سلاح روی آنها تأثیر زیادی داشته باشد.
به گزارش انجمن بی تاوان، پس از گذشت حدود ۱۰ سال از روند صلح نافرجام ۲۰۱۳تا ۲۰۱۵ میان کردها و دولت ترکیه، بار دیگر روند صلح دیگری، این بار با اعلام رسمی دولت باغچه لی، متحد اردوغان در دولت کنونی ترکیه و حمایت ضمنی اردوغان، رئیس جمهور ترکیه (حالا با هر نیتی) آغاز شده و در این راستا، دیدار نمایندگان کرد ترکیه با عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ.ک.ک، صلاح الدین دمیرتاش، سیاستمدار کهنه کار و زندانی کرد ترکیه و برخی احزاب ترکیه انجام شده است. گفته شده که هدف اصلی این مذاکرات، حداقل تا اینجا، آزاد شدن اوجالان در برابر خلع سلاح پ.ک.ک و انحلال آن است.
جیمز کری، نویسنده آمریکایی و کارشناس مسائل ترکیه که در ۱۵ سال گذشته این مسائل را رصد کرده می گوید: به نظر میرسد که پ.ک.کک (یا ی.پ.گ یا نیروهای دموکراتیک سوریه) انتظار دارند که کشورهای غربی در نهایت آنها را کنار خواهند گذاشت. با این حال، فکر نمیکنم غرب متوجه شده بود که آنکارا تا چه اندازه برای نفوذ ارتش ملی سوریه از ادلب برنامهریزی کرده بود. اما اکنون که این مسئله اتفاق افتاده است، ایالات متحده احتمالاً در کنار ترکیه، متحد ناتو خود خواهد ایستاد. تلاش نیروهای کرد در شمال سوریه برای مذاکره با «دولت» جدید در دمشق قابل تقدیر بود اما ارتش ملی سوریه که تحت حمایت ترکیه است، هرگز قصد مذاکره با نیروهای تحت حمایت آمریکا در شمال را نداشته است.
من همچنین میدانم که بیشتر جنبشهای سیاسی کرد از قبل احتمال طرح چنین سناریویی را میدانستند، بنابراین فکر نمی کنم که هیچیک از گروههای شمال سوریه یا عراق تحت چنین شرایطی خلع سلاح را بپذیرند. با این حال، اگر حمله ارتش ملی سوریه یا ارتش آزاد سابق به منبج نشانهای از این روند باشد، به نظر میرسد که این مسئله در هر صورت خشونتآمیز خواهد بود. احتمال زیادی وجود دارد که ترکها به عنوان یک نیروی متحد به سوریه حمله کنند. بنابراین، معلوم نیست که روند حمله و اشغال مناطق تحت کنترل کردهای سوریه چقدر خشونتآمیز و دائمی خواهد بود.
زیرساختهای ترکیه را در بخشهای دیگر سوریه دیدهایم و بعید نیست که شمال سوریه در شرایطی از قرنطینه یا جنگ داخلی محدود قرار گیرد، مشابه وضعیتی که اکنون در مناطق جنوبی ترکیه وجود دارد.
اردوغان برای مدتی طولانی در قدرت خواهد بود و کردها بیش از یک دهه هدف اصلی سیاستهای داخلی او بودهاند. اکنون سوریه عملاً به یک دولت تابع ترکیه تبدیل شده است. با فرار بیش از ۱۰۰ هزار کرد از شمال سوریه، به نظر میرسد که نیروهای کرد، در هر شکل و گروهی میدانند که این وضعیت صلحآمیز نخواهد بود و آنها نمی خواهند در شرایطی مغایر با ایده های آل های خود خلع سلاح شوند.
جیمز کری ادامه داد: فکر نمیکنم مذاکرات و دیدارها با عبدالله اوجالان هیچگاه امیدبخش بوده باشند. پکک، یپگ، و اکنون نیروهای دموکراتیک سوریه سالهاست که از آزادی نسبی در شمال سوریه برخوردار بودهاند، حتی اگر در این مدت درگیر جنگ بوده باشند. همچنین دیدهایم که حزب عدالت و توسعه چگونه مناطق کردنشین را اداره میکند و بعید است که دولت نیابتی آنها نیز رفتار متفاوتی با این مناطق داشته باشد.
مشاهده کردیم که حزب عدالت و توسعه فرمانداران و نمایندگان منتخب کردها را در داخل ترکیه (معمولاً با ادعای ارتباط با پ.ک.ک) برکنار کرده است. فکر نمیکنم هر کسی که در کردستان سوریه میجنگد، آماده باشد تحت حاکمیتی قرار گیرد که اشغال ترکیه به همراه میآورد.
اردوغان ممکن است در برابر این که اوجالان آزاد شود، بخواهد پ.ک.ک خلع سلاح خواهد شد اما دولت ترکیه چه کسانی را بهعنوان پ.ک.ک طبقهبندی میکند؟ آنکارا میتواند هر لحظه ادعا کند که توافق خلع سلاح نقض شده است، اگر حتی یک گروه کرد یا نیروهای جدید سوریه با ترکیه درگیر شود.
همچنین فکر میکنم که اردوغان و حزب عدالت و توسعه به این نکته نیز فکر کردهاند که طی یک هفته آینده، رئیسجمهور جدیدی در ایالات متحده روی کار خواهد آمد. با بازگشت ترامپ به قدرت، به نظر میرسد که اردوغان روی چراغ سبز واشنگتن برای هر پروژهای که ترکیه ممکن است برای «به نتیجه رساندن» درگیری سوریه داشته باشد، حساب باز کند.
ترامپ قبلاً قصد خود برای تلاش برای «ایجاد صلح» در اوکراین و فلسطین را بیان کرده است. اگر دوره اول ریاستجمهوری او را در نظر بگیریم ایده او احتمالاً به معنای پایان سریع اما خونین مخاصمه است.
در مورد سوریه، ترامپ قبلاً به نقش تأثیرگذار ترکیه در سرنگونی بشار اسد اعتراف کرده و همچنین بیان کرده است که اردوغان «کسی است که با او خیلی خوب کنار آمده است.» بیایید به یاد داشته باشیم که ترامپ تقریباً با یک تماس تلفنی با اردوغان، نیروهای آمریکایی را از سوریه خارج کرد.این عوامل همراه با خشونتهای اخیر در منبج و کوبانی باعث شدهاند که هیچ انگیزهای برای حزب عدالت و توسعه برای کاهش مواضع سختگیرانه خود مشاهده نکنم.
کری در پایان گفت: با اینکه فکر میکنم بیانیه اوجالان گامی در جهت درست باشد اما ممکن است بسیار دیر باشد. مذاکرات و بیانیههای باغچه لی و حزب دموکراتیک خلقها ظاهراً مثبت به نظر میرسند اما حزب حرکت ملی هنوز شریک بسیار کوچکی در کنار حزب عدالت و توسعه است و حزب دموکراتیک خلقها یا دم پارتی فعلی متشکل از تعداد زیادی سیاستمداران مناطق عمدتاً کردنشین است که قبلاً به اتهام ارتباط با پ.ک.ک از مناصب خود برکنار شدهاند.
ی.پ.گ و نیروهای دموکراتیک سوریه نیز، به دلیل شرایط جنگ در سوریه، دیگر تنها شاخه هایی از پ.ک.ک نبوده بلکه تکامل یافته اند. نیروهای دموکراتیک سوریه به دنبال حفظ نوعی خودگردانی هستند. همچنین اگرچه دولت سوریه واقعاً در خصوص این موضوع تصمیمی اتخاذ نکرده است اما عدم اشاره به نیروهای دموکراتیک سوریه در اعلامیه ابو محمد جولانی، حاکم موقت سوریه مبنی بر خلع سلاح گروههای دیگر نشان میدهد که مشارکت آنها برای دولت ارتش ملی سوریه در اولویت نیست.
فکر نمیکنم اوجالان بتواند منش و رفتار پ.ک.ک گونه گروههای جدید کردی(مثلا در سوریه) را بزداید و از آنجا که یپگ و نیروهای دموکراتیک سوریه بهدرستی به دولت جدید در دمشق اعتماد ندارند، فکر نمیکنم درخواست اوجالان برای کنار گذاشتن سلاح روی آنها تأثیر زیادی داشته باشد. شاید اوجالان از زندان آزاد شود، اما اگر من جای او بودم، انتظار داشتم که این آزادی کوتاهمدت باشد.