در اتحادیه اروپا و ایالات متحده، پ.ک.ک یک سازمان تروریستی محسوب می‌شود. با این حال، این گروهک تروریستی در سوئیس از آزادی برخوردار است و حتی جنگجویانی را آموزش داده است. قدم بعدی در این کشور چیست؟
این هفته دو مراسم یادبود برای عناصر ارشد گروه تروریستی کارگران کردستان (پ ک ک) در سولوتورن و ژنو – با حضور ده‌ها شرکت‌کننده، در قلب سوئیس – برگزار شد. صحنه‌ها مشابه بودند: میزهای یادبود مزین به لاله و شمع، چهره‌های حاضران جدی. روی دیوارها ستاره سوسیالیستی قرمز رنگ بر روی زمینه زرد قرار دارد و در کنار آن تصویر عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ‌ک‌ک، دیده می‌شود. همانطور که تصاویر و ویدیوهای منتشر شده از این رویدادها نشان می‌دهد، برای تروریست هایی که اخیراً کشته شده اند، سوگواری شد.
این واقعیت که هواداران پ.ک.ک در سوئیس مجبور نیستند همدردی خود را پنهان کنند، نه در مراسم تشییع جنازه و نه در رژه‌های روز کارگر که در آن مرتباً با پرچم‌ها و شعارهای بلند راهپیمایی می‌کنند، یک مورد خاص سوئیس است. پ ک ک چندین دهه است که در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپا و ایالات متحده قرار دارد. در آلمان ممنوعیت فعالیت وجود دارد. اینجا نه. صداهایی از جامعه‌ی کردهای خارج از کشور حاکی از آن است که سوئیس همچنان پناهگاه امنی برای تروریست های پ‌ک‌ک است.
اعلام انحلال پ ک ک چه تاثیری بر اوضاع سوئیس خواهد داشت؟ از نظر سرویس اطلاعاتی، فعلاً هیچ چیز. وقتی از او سوال می‌شود، ارزیابی انتقادی خود از پ‌ک‌ک را حفظ می‌کند. طبق گزارش وضعیت فعلی، این سازمان نه تنها در سوئیس پول جمع می‌کند، بلکه تبلیغات نیز انجام می‌دهد. این گروه جوانان را شستشوی مغزی می‌دهد و به طور خاص افراد را به عنوان کادرهای آینده و برای اعزام به خط مقدم علیه ارتش ترکیه جذب می‌کند.»
علاوه بر این، پ ک ک گهگاه با افرادی از صحنه خشونت و افراط گرایی چپ همکاری می کند. در گذشته، اقدامات خشونت‌آمیز پراکنده‌ای وجود داشته است که می‌توان آنها را مستقیماً به پ‌ک‌ک نسبت داد. در سال ۲۰۰۸، یک سری حملات آتش‌سوزی عمدی به مؤسسات ترکیه در سوییس جنجال زیادی به پا کرد.
همچنین اخیراً مشخص شده است که پ ک ک اردوگاه‌های آموزشی در سوئیس دارد. به گفته سرویس اطلاعاتی، این موضوع مربوط به دانش تسلیحاتی یا تاکتیک‌های جنگی نیست، بلکه مربوط به میانجیگری ایدئولوژیک است. یک زن کرد که نخواست نامش فاش شود می‌گوید که آنها صرفاً زبان و فرهنگ کردی را آموزش می‌دهند. «اما فراتر از آن، مردم می‌توانند خودشان فکر کنند.» هر کسی که می‌خواهد در ترکیه بجنگد، می‌تواند هر زمان که بخواهد آنجا را ترک کند.
با وجود یافته‌های انفجاری، هیچ تخمینی از تعداد اعضای این گروه در سوئیس وجود ندارد. با این حال، تحقیقات در میان مهاجران نشان می‌دهد که پ.ک.ک در این کشور ارتباطات خوبی دارد. افراد آگاه از چند صد تا چند هزار عضو صحبت می‌کنند. تخمین زده می‌شود که چند ده هزار کرد در سراسر سوئیس زندگی می‌کنند.
گفته می‌شود تنها در شهرهای بزرگ، بیش از صد خانواده به پ ک ک وابسته هستند. فعالان کرد به صورت انفرادی در مصاحبه آشکارا عضویت خود در پ.ک.ک را تأیید می‌کنند، اما مایلند ناشناس بمانند.
هانس-لوکاس کیزر، کارشناس مشهور، این مقیاس را واقع‌بینانه ارزیابی می‌کند. او می‌گوید: «اگر سوئیس چند هزار عضو پ‌ک‌ک داشته باشد، من را متعجب نخواهد کرد.» به گفته کیزر، این تعداد احتمالاً نسبتاً زیاد خواهد بود، «دقیقاً به این دلیل که سوئیس، برخلاف سایر کشورها، به پ.ک.ک فضای مانور می‌دهد.»
این آشکارا جنبشی است که کاملاً سلسله مراتبی است. این چیزی است که دفتر فدرال حفاظت از قانون اساسی آلمان بنا به درخواست تأیید کرد. ساختارهای پ.ک.ک در کشورهای اروپایی – که به مناطق مختلف تقسیم شده‌اند – به طور یکپارچه در ساختار پ.ک.ک ادغام شده‌اند. مدیریت ارشد عملاً همه چیز را دیکته می‌کند.
انحلال رسمی پ ک ک، ارزیابی اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی را تغییر نمی‌دهد. پ ک ک هنوز قادر و مایل به استفاده از خشونت در اروپا است. اگرچه اخیراً رویدادهای مسالمت‌آمیز در اروپا مورد توجه قرار گرفته‌اند، اما استفاده از خشونت همچنان یک گزینه – و همچنین یک گزینه استراتژیک – از ایدئولوژی پ.ک.ک است. پ.ک.ک جنگجویان بالقوه را جذب می‌کند و شایستگی آنها را برای مبارزه مسلحانه می‌آزماید و این کار «در سایر کشورهای اروپایی» انجام می‌شود.
آیا همه اینها فقط یک سوءتفاهم بود؟
با این حال، در میان کردهای مقیم سوئیس، مردم سعی می‌کنند کل ماجرا را کم‌اهمیت جلوه دهند. اوزن آیتاچ، فعال اهل بازل و رئیس جنبش زنان کرد در سوئیس، ادعا می‌کند: «در واقع هیچ عضوی از پ‌ک‌ک در سوئیس وجود ندارد.» تنها انجمن‌های دموکراتیکی وجود دارند که به ایدئولوژی عبدالله اوجالان گرایش دارند. «هدف مشترک ما صلح و برقراری یک نظام اجتماعی سوسیالیستی است.»
و او در مورد این واقعیت که هم مقامات و هم دیگر کردها از بسیاری از اعضای پ.ک.ک صحبت می‌کنند و برخی از آنها حتی خود را عضو پ.ک.ک می‌دانند، چه می‌گوید؟ به گفته آیتاک، این یک سوءتفاهم در ارتباطات بود. یک عضو واقعی پ‌ک‌ک یک جنگجوی مسلح است که در کوه‌های عراق و ترکیه و سوریه می‌جنگد، اما چنین چیزی در سوئیس وجود ندارد. همچنین هیچ اردوی تمرینی وجود ندارد.
آیتاک می‌گوید، از نظر آنها، سرویس‌های اطلاعاتی می‌خواستند کل یک گروه قومی را مجرم جلوه دهند. ما چیزی را پنهان نمی‌کنیم و خودمان را پنهان نمی‌کنیم. با این وجود، آیتاک بار دیگر تأکید می‌کند که با ممنوعیت پ.ک.ک و جرم‌زدایی از آن در اروپا مخالف است.
با این حال، برای کارشناسان واضح است که پ.ک.ک در سوئیس نیز وجود دارد. و هانس-لوکاس کیزر، کارشناس ترکیه، می‌گوید: «ترور در واقع بخشی از رپرتوار پ‌ک‌ک است.» کیزر می‌گوید اگر سیاستمداران کرد، از جمله انجمن‌های آنها در سوئیس، این برچسب تروریستی را به‌طور قطعی کنار بگذارند، این امر جنبش کرد را با تمام تنوعش تقویت کرده و آن را قابل اعتمادتر خواهد کرد. و این امر استفاده از استدلال ترور را غیرممکن می‌کند، استدلالی که آنکارا اغلب علیه سیاست کردها و مطالبات دموکراسی به طور کلی، حتی در خارج از کشور، از آن سوءاستفاده می‌کرد.»به گفته کیزر، پایان قطعی پ ک ک یک گام تاریخی است – همچنین برای کردهای سوئیس.
