حزب صلح و دموکراسی در روند حزب شدن خود هنوز هم به بلوغ و تکامل نرسیده و حزب عدالت و توسعه در حوزه ی تبلیغات و برقراری ارتباط با طبقات مختلف مردم، موفق تر و توانمندتر عمل کرده است.
انجمن بی تاوان آذربایجان غربی :تارهان اَردَم، یکی از تحلیل گران سیاسی ترکیه است که از چند سال پیش در روزنامه ی رادیکال قلم می زند. این روزنامه نگار ۸۱ ساله ی ترکیه ای، وزیر صنایع و تکنولوژی در دولت بلنت اجویت، نماینده ی ازمیر در مجلس ملی و معاون رهبر حزب جمهوری خلق بوده و هم اکنون مدیرعامل شرکت نظرسنجی KONDA است. تحلیل های انتخاباتی و پیش بینی های مبتنی بر نظرسنجی های میدانی شرکت تارهان اَردَم اعتبار ویژه ای در محافل رسانه ای و سیاسی ترکیه دارد. وی در یادداشت کوتاه زیر به تحلیل چند و چون تأثیر کُردها در صحنه ی انتخابات پرداخته و میزان آرای حزب صلح و دموکراسی (از نهادهای اقماری پ.ک.ک) را تحلیل کرده است.

اَردَم/ طی هفت سال اخیر در کشور ما چهار انتخابات مهم برگزار شده که تحلیل نتایج آنها می تواند شناخت ما از تحولات سیاسی ترکیه را بالا ببرد. طی هفت سال گذشته دوبار در سال های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱ انتخابات سراسری مجلس ملی ترکیه و در سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ هم انتخابات شهرداری ها و یا به عبارتی دیگر انتخابات محلی برگزار شده است.
توجه به آمار و ارقام و نتایج انتخابات مورد بحث و مقایسه ی دوره ای آراء حاوی نکاتی است که صحنه ی معادلات حزبی و سیاسی را به شکل واقعی و عینی نشان می دهد.
ترکیه به ۱۲ منطقه ی مختلف تقسیم شده و دو منطقه ی جنوب شرقی و آناتولی شرق میانه با ۱۷ استان، از این مناطق به شمار می آیند. در این ۱۷ استان ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر زندگی می کنند که شش میلیون و هشتصد هزار نفر از آنان واجد شرایط رأی دادن هستند و در این منطقه شمار نوجوانان و کودکان از تمام مناطق ترکیه بیشتر است و به عبارتی ۴۳ درصد از شهروندان این مناطق را کودکان و نوجوانان زیر خط رأی دادن تشکیل می دهند و ۵۷ درصد دیگر نیز افرادی هستند که امکان رأی دادن دارند.
در این منطقه ی گسترده ی جغرافیایی ۵۴ درصد از شهروندان، کُرد هستند و شش درصد از شهروندان را علویان تشکیل می دهند و در بررسی ویژگی های جمعیتی کُردها نیز باید گفت که ۲ درصد از کل جمعیت آنان را علویان تشکیل می دهند.
در این نوشتار نتایج آخرین انتخابات شهرداری های ترکیه بررسی می شود که در روز سی ام مارس سال ۲۰۱۴ برگزار شد. در چهار انتخابات اخیر در ترکیه دو حزب عدالت و توسعه (AKP) و صلح و دموکراسی (BDP) در منطقه ی مورد بحث ما ۷۶ درصد از آرای مردم را دریافت کرده اند و دیگر احزاب ترکیه نیز جمعاً ۲۴ درصد از آراس شهروندان این منطقه را به دست آورده اند. جدول شماره ۲ وضعیت آرای این دو حزب در چهار انتخابات اخیر را نشان می دهد.

بررسی این ارقام نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه به طور میانگین ۴۷ درصد از آرای این منطقه را به دست آورده و حزب صلح و دموکراسی نیز صاحب ۲۹ درصد از آرای مردم شده است اما این میانگین در انتخابات اخیر تغییر کرده و حزب عدالت و توسعه صاحب ۴۷ درصد و حزب صلح و دموکراسی نیز صاحب ۳۵ درصد از آرای مردم شده است. بنابراین می توان گفت که طی سالیان اخیر حزب صلح و دموکراسی تا حدودی سازماندهی حزبی و سیاسی خود را گسترش داده و درصد آرای خود را بالا برده است.

حزب صلح و دموکراسی در حوزه ی مربوط به آرای مجالس استانی و شهرداری های شهرستان ها دارای ۳۳ درصد از آرای مردم است اما در شهرداری های کلان شهرها صاحب ۲۶ درصد از آرای شهروندان شده است. در کل می توان گفت که حزب صلح و دموکراسی صاحب نیمی از آرای کُردها شده است. آمارها نشان می دهد که این حزب در شهرستان ها و محلات کوچک فعالیت بیشتری کرده و به همین خاطر در کلان شهرها رأی کمتری گرفته است. در جمع بندی این موضوع می توان گفت که حزب صلح و دموکراسی در روند حزب شدن خود هنوز هم به بلوغ و تکامل نرسیده و حزب عدالت و توسعه در حوزه ی تبلیغات و برقراری ارتباط با طبقات مختلف مردم، موفق تر و توانمندتر عمل کرده است.
یکی دیگر از نکات مهم در بررسی آرای مناطق کُردنشین ترکیه این است که حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، در این مناطق به همان اندازه رأی گرفته که در مناطق دیگر ترکیه. میزان تفاوت رأی حزب عدالت و توسعه در بالاترین و پایین ترین میانگین استانی دارای اختلاف ۲۲ درصد است. این در حالی است که این اختلاف در خصوص احزاب دیگر تا ۵۰ درصد هم بالا می رود .

این موضوع نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه نسبت به دیگر احزاب سیاسی ترکیه در دامنه و قلمروی بسیار گسترده تر آرای مردم را به سوی خود جلب کرده است.
در ۱۷ استان کشور ما که ۱۵ درصد از جمعیت ترکیه و ۱۳ درصد از رأی دهندگان کشور در این استان ها یعنی در مناطق جنوب شرقی و شرق میانه زندگی می کنند، حزب جمهوری خلق (CHP) فقط ۸ درصد و حزب حرکت ملی (MHP) فقط ۵ درصد از آرای شهروندان را به سوی خود جلب کرده اند. آیا این یک سرنوشت است؟ به باور من اگر سرنوشت هم باشد، باز هم باید قابل تغییر باشد چرا که بالا رفتن آرای احزاب مخالف می تواند موجب رشد دموکراسی و توسعه ی سیاسی ترکیه شود.
۱۷ استان مورد بحث این نوشتار عبارتنداز: آدیامان، باتمان، بینگُل، بتلیس، دیاربکر، الازغ، گازی عنتاب، حکاری، کلیس، مالاتیا، ماردین، موش، سرت، شانلی اورفا، شرناخ، درسیم، وان.

منبع :کردپرس