۲ آذر ۱۴۰۳

پ. ک. ک و نقش آن در روابط ایران و ترکیه (۱)

  • ۶ فروردین ۱۴۰۰
  • ۵۲۲ بازدید
  • ۰

با تأسیس گروهک تروریستی پ. ک. ک. در ۱۹۷۸ و اعلام تأسیس دولت کرد به عنوان هدف مبارزات مسلحانه گروهک، مسئله کردها به عنوان تهدید اصلی و نگرانی امنیتی آنکارا مطرح گردید، هرچند به واسطه خشونت های پ. ک. ک. این حزب از حمایت اندک مردم کرد منطقه برخوردار است. ولی سیاست خارجی ترکیه در منطقه عمیقا متأثر از مسئله کردی در این کشور بوده و تمرکز اصلی سیاست خارجی ترکیه بر رفع تهدیدهای پ. ک. ک. است. نگرانی امنیتی عمده ترکیه در منطقه خاورمیانه، ابعاد منطقه ای تهدیدهای پ. ک. ک. است، ترکیه توجه خود را به منطقه خاورمیانه متمرکز نموده است تا بتواند تهدیدات ناشی از پ. ک. ک. را کنترل نماید. احمد داوود اوغلو وزیر خارجه وقت ترکیه و نویسنده کتاب عمق استراتژیک، ظهور پ. ک. ک. را نتیجه غفلت ترکیه از خاورمیانه میداند. اگر ترکیه در خاورمیانه فعال نشود، آنگاه خاورمیانه در ترکیه فعال خواهد شد و پ. ک. ک. مثال واقعی آن است. به نظر می رسد یکی از ابعاد مسئله کردها در ترکیه به امنیتی نمودن تقاضاهای کردها برمی گردد. در اثر خشونت های پ. ک. ک. بیش از ۴۰ هزار نفر که بیشتر آنها سرباز، نگهبان روستا و شهروند عادی بودند، جان خود را از دست دادند. از ۲۰ جولای ۲۰۱۵، یعنی از زمان به شکست انجامیدن پروسه . صلح تا ۹ ژانویه ۲۰۱۷، در اثر برخوردهای نیروهای دولتی با شورشیان پ. ک. ک. ۲۶۹۵ نفر جان خود را از دست داده اند و ۳۸۳ تن از آن ها غیرنظامیان بوده اند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، ترکها معتقد بودند ایران از حزب کارگران کردستان ترکیه و مسئله تجزیه ترکیه به عنوان ابزاری برای تضعیف ترکیه استفاده – می کند و ایران را به حمایت تدارکاتی و پناه دادن اعضای پ. ک. ک. متهم می کردند. در مجموع، در طول دو دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰| پ. ک. ک. باعث کدورت ایران و ترکیه گردید و روابط دو کشور تحت تأثیر مسئله جدایی طلبی کردی رو به تیرگی نهاد. اقدامات پ. ک. ک. در حمله به قطار حامل مسافران ایرانی در منطقه مرزی دو کشور و با انفجار خطوط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه امنیت در نواحی مرزی ایران را مختل می نمود و می تواند در آینده بر توسعه صادرات ایران تأثیر منفی بگذارد و ساخت خطوط لوله | و تحقق توانمندی های منطقه را با مشکل مواجه نماید. اما آنچه موجب واکنش جدی ایران در مقابل پ. ک. ک. و اتحاد آن با ترکیه گشت، اقدام پ. ک. ک. در شکل دهی به پژاک بود، در تلافی اقدامات پ. ک. ک. در شکل دهی به پژاک، ایران پ. ک. ک. را یک سازمان تروریستی معرفی کرد. همچنین، ایران شروع به انجام اقدام هایی علیه پ. ک. ک. نمود. هرچند پژاک وپ. ک. ک. به لحاظ سازمانی جدا از هم هستند، ولی پژاک در عمل از شاخه های پ. ک. ک. به شمار می رود. این دو سازمان تروریستی در زمینه های آموزش، لجستیک و نقل و انتقال پرسنل با هم همکاری نزدیک دارند و هر دو عضو اتحاد جوامع کردستان ۱۳ که شاخه غیر نظامی پ. ک. ک. است، هستند.
فعالیتهای پ. ک. ک. در شمال عراق باعث شد شکاف بین ترکیه و آمریکا عمیق تر شود، ایالات متحده نسبت به دغدغه های ترکیه با سردی برخورد نموده و به خواسته های ترکیه برای اقدام علیه پ. ک. ک. وقعی نمی نهاد. علی رغم برخی همکاری های مقطعی، آمریکا در مجموع نه تنها حاضر به اقدام علیه پ. ک. ک. نبود، بلکه در موارد متعدد با دخالت و ورود نیروهای ترکیه در شمال عراق مخالفت می کرد. در جولای ۲۰۰۳ دستگیری بازده نیروی ویژه ترکیه در سلیمانیه توسط نیروهای آمریکایی و برخورد تحقیر آمیز با آنها موجب برانگیختن احساسات ضد آمریکایی در میان مردم گردید.

ادامه دارد…

قبلی «
بعدی »

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *