انجمن بی تاوان : با شروع بحث و گفتگوها در مورد صلح و آشتی در ترکیه، پای اقلیم کردستان به ویژه شخص مسعود بارزانی و حزب تحت امرش (حزب دمکرات کردستان عراق)، به بازی طرفین باز شد. این بازی که در اوایل بازیکنان اصلی آن پکک و ترکیه بودند؛ با مرور زمان به یک بازی چند جانبه بدل شد و مسعود بارزانی هم یکی از بازیکنان اصلی آن شد.
هرچند بارزانی و حزب دمکرات کردستان از اوایل دههی نود میلادی، فعالانه با دولت ترکیه درخصوص مقابله با پکک همکاری دارند؛ اما اینبار با فرمول و راهکاری جدید وارد میدان شدند.
شروع بازی
بازی از آنجایی شروع شد که بحث افشای فایل صوتی نشست سرکردگان پکک با مقامات سرویس اطلاعاتی ترکیه موسوم به میت در پایتخت نروژ(اسلو)رسانهیی شد. اوایل طرفین آنرا تکذیب و بعد هم همدیگر را متهم به افشاگری میکردند که عاقبت مشخص شد یکی از کارکنان آژانس فرات نیوز (از رسانههای فعال پکک در آلمان) پخش و منتشر شده است، البته با دستور شخص مراد کارایلان که در آن زمان زمامدار کلیهی امور پکک بود.
این اقدام تا چه اندازه با مقامات ترکیهیی هماهنگ شده بود؟ این سؤالی است که شاید هنوز برای جواب دادن به آن زود باشد. اما آنچه از شواهد و مدارک منتشره و اوضاع پیش آمده بدنبال این افشاگری میتوان مشاهده کرد؛ بیان از نوعی ارتباط مخوف و پنهانی یا بهتر بگوئیم یک نوع بازی چند جانبه است که با چنین سناریویی شروع و در نوروز امسال شکل رسمیتری به خود گرفت. آنهم با اعلام آتشبس و شروع پروسهی موسوم به امرالی.
شروع مرحله انتقامگرفتن
از این مرحله به بعد، حکومت اقلیم کردستان فعالانهتر وارد عرصه شد تا از این طریق انتقام سالهای گذشته را از پکک بگیرد و جوابی کوبنده به حملات و اتهامات آن در سالهای گذشته بدهد. این بهترین فرصت برای شخص بارزانی و حزبش بود.
بازی با خروج اعضای مسلح پکک از خاک ترکیه و عقبنشینی آنها به شمال عراق شروع شد. البته پکک قبل از آن هم گروهی از نیروهای خود را به شمال سوریه اعزام کرده بود که در حقیقت این هم بخشی از همان سناریوی کلی بود. حال مناطق جنوب و جنوب شرق ترکیه در حالتی راکد و ساکت به سر میبرد و این امر با نشان دادن چراغ سبز بارزانی به پکک در اوایل بازی به منظور عقبنشینی به شمال عراق میسر شد. طرفین اصلی بازی (اردوغان و پکک)، بعد از گذشت چند ماه، همدیگر را متهم کردند به وفا نکردن به عهدهایی که داده بودند. ترکیه معتقد است پکک اعضای مسلح خود را هنوز بطور کامل از خاک این کشور خارج نکرده و پکک هم ترکیه را متهم به عدم حسن نیت و فریبکاری میکند و در این میان تنها بارزانی میماند تا نقش سوم خود را بازی کند.
اقدامات اساسی بارزانی علیه پکک
بارزانی هم بلافاصله با انتقادهای شدید از پکک بخاطر جلوگیری از فعالیتهای دیگر احزاب وگروهها در شمال سوریه و ایجاد فضای رعب و وحشت و … دست به اقداماتی همچون بستن دروازهی مرزی سملکا، جلوگیری از بازگشت صالح مسلم به اقلیم کردستان، جلوگیری از برگزاری کنگرهی ملی که قبلاً قول برگزاری آنرا را در اربیل داده بود و از همه مهمتر بازی کردن در زمین اردوغان بعنوان مهاجم تیم در مسیر مقابله برای زدن گل نهایی به پکک، وارد میدان شد.
راندن پکک به شمال سوریه
حال پککیی کاملاً ضعیف شده در مناطق مرزی و کُردنشین ترکیه وجود دارد و در مقابل تقویت ارتش و حزب عدالت و توسعهی اردوغان در آن مناطق، همچنین حضور چشمگیر ترکیه در اقلیم کردستان که برای پکک بعنوان پشت جبهه شناخته شده است. لذا با اجرای این سناریو، پکک در جغرافیایی کوچک زندانی شده و تنها راه برون رفت آن شمال سوریه است. از اینرو ناچار به اعلام حکومت خودگردان در این مناطق شد. که به جرأت میتوان گفت، اینهم خود بخشی از سناریو بود که مجری اصلی آن بارزانی و اردوغان و البته دستهای پنهان پشت پرده بودند. در واقع از قبل پیشبینی شده بود که با اجرای این طرح پکک به شمال سوریه رانده شود که از چندین زاویه و جهت، برای اردوغان و بارزانی سودآوری داشته و خواهد داشت. هرچند مشکلاتی را هم برای آنها ایجاد کرده اما در کل این هم میتواند بخشی از همان سناریو باشد که پکک آگاهانه یا ناآگانه در مسیر عملی کردن آن گام برمیدارد.
شروع دوباره برای بارزانیها در ترکیه
از سوی دیگر، بارزانی و اردوغان در کنار توافقات نفتی خویش، برنامههایی هم برای مناطق کُردنشین ترکیه درنظر دارند که با اجرای آنها، رنگ و بوی پکک کاملاً از بین خواهد رفت و بجای آن رنگ و لعاب بارزانیها خودنمایی خواهد کرد. البته این امر با توافق و برنامهی مشترک طرفین میسر خواهد شد. به عبارتی دیگر، هموارکردن مسیر فعالیتهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … برای طرفداران بارزانی در ترکیه که قبلاً در قالب حزب فعالیت داشتند؛ از مهمترین این برنامهها برای از میان برداشتن پکک است. به قول اردوغان، ترکیه و شمال عراق که نقد است برای ما و شمال سوریه هم که نسیه است برای پکک. البته تا شروع بخش دیگری از سناریو. چراکه هیچ وقت اجازه داده نخواهد شد که پکک به سر خود در شمال سوریه حکومتی خودگردان اعلام کند. اگرهم تاکنون کسی عملاً چیزی به آن نگفته و یا واکنشی نشان ندادهاند؛ فقط بخاطر موقعیت زمانی و فرمولهای در حال اجرای سیاسی و اقتصادی در منطقه است وگرنه برداشتن پکک از شمال سوریه برای هرکدام از نیروهای منطقهیی، شاید کار یک روز هم نباشد.