پ ک ک در عصر جنگ سرد
پ ک ک در ۲۷ نوامبر ۱۹۷۸ توسط عبدالله اوجالان، مظلوم دوغان و بیست و دو مرید تاسیس شد. هدف پکک جنگ با «استعمار ترکیه» در کردستان ترکیه و تاسیس یک دولت متحد و مستقل کرد بود. پ.ک.ک هنگام تاسیس از مارکسیسم-لنینیسم الهام گرفت، درست همانند خیلی از سازمانهای مشابه در منطقه که از حمایت اتحاد شوروی برخوردار شدند و در واقع یک ابزار سیاست خارجی جنگ سرد شوروی بودند. بنابراین، پ.ک.ک گمان کرد از طریق انجام عملیات و جنگ چریکی میتواند به قدرت برسد و در بین کشورهای بلوک شرق متحدانی پیدا نماید یا در بین زمینداران کرد کسانی را پیدا کند تا علیه رقبای خود بکار گیرد.
پ ک ک روز ۱۵ ما اوت ۱۹۸۴ در روستاهای اروح و شمدینلی حمله به مراکز پلیس را آغاز کرد و شورش را شروع نمود. در این اقدامات، دو افسر پلیس ترکیه را به قتل رساند. ترکیه نیز در مقابل، هزاران کرد را به عنوان محافظ روستا علیه پ.ک.ک استخدام نمود. پ.ک.ک نسبت به این محافظان و هر کرد موافق دولت ترکیه و یا رقبایی که به زمینداران طرفدار پ.ک.ک حمله کردند، بیرحم بود. به همین خاطر پ.ک.ک حمایت بخشی از مردم کرد را از دست داد که بین پ.ک.ک و ارتش ترکیه در تنگنا قرار گرفتند. به علاوه، پ.ک.ک با کردهای خارج از ترکیه مانند مسعود بارزانی رابطه ایجاد کرد.
با این که پ.ک.ک به عنوان سازمانی مارکسیستی-لنینیستی تاسیس شد اما با سقوط بلوک شرق در سال ۱۹۸۹ تعداد قابل توجهی از حامیان خارجی خود را از دست داد. جنگ خلیج فارس نقشه جدیدی در منطقه ترسیم کرد و طی آن ناسیونالیسم کرد به عنوان یک ایدئولوژی برای جذب جنگجویان جایگزین «دفاع از سوسیالیسم» شد. چون کشورهای امپریالیستی همیشه خواهان داشتن ابزاری در منطقه بودهاند، لذا پ.ک.ک نیز ثابت کرده شریک خوبی برای آنها بوده است. همچنین، کشورهای سوریه، عراق، ارمنستان، یونان و روسیه از پ.ک.ک حمایت کردهاند. مهم است که بر نقش کشورهای اروپایی تاکید کنیم که در زمان دستگیری عبدالله اوجالان در ۱۵ فوریه ۱۹۹۹ صورت گرفت و سبب شد تا حکم اعدام به زندان ابد تبدیل شود.
چون به زندانی شدن عبدالله اوجالان اشاره کردیم، لازم است به سرکوب کردها توسط دولت ترکیه نیز بپردازیم. درواقع، دولت ترکیه همانند دوست مجرب خود یعنی فرانسه اقلیتها را به رسمیت نمیشناسد و برای نابود کردن آنها دست به هر اقدامی میزند. به عنوان مثال، همه نهادهای پارلمانی که خواهان حقوق کردها هستند ممنوع شده و به عنوان تروریست معرفی میگردند.
چرخش کمونال
در طی سالهای گذشته، پ.ک.ک در بین هرج و مرج طلبان و چپگرایان غربی خیلی مشهور شده و این نیز به خاطر «چرخش آزادیخواهانه» پ.ک.ک است که در نوشتههای مربوط به آن دیده میشود. مانند نویسندگانی چون رافائل تیلور و برایان ولان. آنها مدعیاند اوجالان در زندان پاکسازی شد و سوسیالیسم آزادیخواهانه به ویژه شهرگرایی آزادیخواهانه مورای بوکچین را جایگزین استالینیسم کرد. اوجالان، شهرگرایی را به صورت کنفدرالیسم دموکراتیک از طریق گروه جوامع کردستان (ک.ج.ک.) و تجزیه ارضی پ.ک.ک در «جامعهای آزاد و مستقیما دموکراتیک» اجرا کرده است. از نظر آنها کنفدرالیسم دموکراتیک یعنی «جامعه دموکراتیک، اکولوژیک، برابری جنسی» یا «دموکراسی بدون دولت». اما لازم است این مفاهیم بی معنی پ.ک.ک پایان یابد و چهره واقعی ایدئولوژی پ.ک.ک توضیح داده شود.
در کنگره هشتم پ.ک.ک (۱۶ آوریل ۲۰۰۲) به «تحولات دموکراتیک» رای داده شد و این یعنی پ.ک.ک برای رسیدن به «آزادی» خشونت را رد خواهد کرد و به دنبال حقوق کردها در ترکیه و از طریق سیاسی خواهد بود. پ.ک.ک از آن کنگره به بعد با ایجاد یک سازمان سیاسی جدید به نام «کنگره دموکراسی و آزادی کردستان» (کادک) دچار تحول شد که وظیفه آن فقط مبارزه با روشهای دموکراتیک است. علی رغم تغییر سیاسی سخنگوی پ ک ک/کادک، معلوم شد نیروهای مدافع خلق (ه.پ.گ.) شاخه مسلح آن منحل نمیشود. در طی زمان کادک به یک سازمان میانهروتر به نام کنگرا-گل تبدیل شد، چون تصور میکرد در غیر این صورت نمیتواند با ترکیه وارد مذاکرات سیاسی شود و راه را برای مشارکت در سیاست پارلمانی باز کند. ک.ج.ک. که ارکان اصلی «کنفدرالیسم دموکراتیک» است در اصل نوعی دولت اولیه کردی تحت مدیریت پ.ک.ک تلقی میشود و خیلی از نیروهای کرد را تحت کنترل پ.ک.ک قرار میدهد.
در سال ۱۹۹۹، ناسیونالیستهای کرد برای اولین بار در انتخابات محلی شرکت کردند و اکثریت را در کردستان ترکیه به خود اختصاص دادند. از سال ۲۰۰۵، ناسیونالیستهای کرد دوباره تلاش کردند تا به پارلمان ترکیه وارد شوند و مبارزهای قانونی را ادامه دهند. این با حزب جامعه دموکراتیک (د.ت.پ.) آغاز شد که برای جایگزینی حزب خلق دموکراتیک تاسیس شد که جدیدا ممنوع شده بود. اما این حزب توسط ترکیه ممنوع شد چون با پ.ک.ک رابطه داشت، درست همانند ب.د.پ در سال ۲۰۰۹٫ ب.د.پ. در حالی که با پ.ک.ک ارتباط دارد، یک عضو شناخته شده سوسیالیست انترناسیونال دموکراتیک اجتماعی است.
«چرخش کمونال» ناسیونالیستهای کرد به استراتژی سرکوبگرایانه حزب عدالت و توسعه علیه مردم کرد پاسخ داد و اساسا طرحی برای خودمختاری دموکراتیک منطقه در چارچوب دولت ترکیه و قانون اساسی آن است. بنابراین، جدایی طلبی اصلی و ایجاد دولت مستقل کرد رها شد. تحت این برنامه، زبان کردی علاوه بر ترکی و لهجههای محلی زبانهای رسمی کردستان خواهند بود و نمایندگان کردستان خودمختار در پارلمان ترکیه خواهند بود که اجرای قانون و حقوق برابر برای کردها را تضمین خواهد نمود. این منطقه پرچم و نمادهای کردی خاص خود را خواهد داشت. در طی زمان، این ایده به صورت کنفدراسیون استانهای کرد در منطقه تبدیل شد. اما پ.ک.ک آلترناتیوی برای حزب عدالت و توسعه نیست، بلکه دو روی یک سکهاند. هر دو به سوی یک توافق مشترک پیش میروند که رسانههای اصلیشان در مورد آن نوشتهاند. در این صورت است که بیانیه پکک را بهتر درک خواهیم کرد.
ادامه دارد….