انجمن بیتاوان: ناپدیدسازی اجباری به عملی اطلاق میشود که در آن یک فرد به طور غیرقانونی و بدون محاکمه یا اطلاع به خانوادهاش، توسط دولت یا گروههای مسلح ناپدید میشود. این عمل معمولاً با هدف سرکوب مخالفان سیاسی، ترساندن مردم یا جلوگیری از اعتراضات صورت میگیرد. ناپدیدسازی اجباری یکی از نقضهای جدی حقوق بشر محسوب میشود و معمولاً با شکنجه و بدرفتاری همراه است. این پدیده در تاریخ معاصر در بسیاری از کشورها، به ویژه در دوران دیکتاتوریها و رژیمهای سرکوبگر، مشاهده شده است. ناپدیدسازی اجباری نه تنها بر روی خود فرد تأثیر میگذارد، بلکه خانواده و جامعه او را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و باعث ایجاد احساس ناامنی و ترس در جامعه میشود. سازمانهای بینالمللی حقوق بشر، مانند عفو بینالملل و سازمان ملل، به شدت با این عمل مخالفت کرده و خواستار پایان دادن به آن هستند. یکی از مهمترین مصادیق این اقدام، گروههای مسلح کُرد مانند پژاک، پاک و پ.ک.ک هستند.
ناپدیدسازی اجباری یکی از جدیترین نقضهای حقوق بشر است و به دلایل زیر به عنوان یک عمل غیرقانونی و غیرانسانی شناخته میشود:
نقض حق حیات: ناپدیدسازی اجباری ممکن است به معنای قتل یا آسیب جدی به فرد ناپدید شده باشد. این عمل حق حیات را نقض میکند.
نقض حق آزادی و امنیت شخصی: افراد ناپدید شده بدون هیچگونه محاکمه یا دلیل قانونی دستگیر میشوند، که این خود نقض حقوق فردی و آزادیهای اساسی است.
عدم شفافیت و پاسخگویی: ناپدیدسازی اجباری معمولاً با عدم شفافیت در فرآیندهای قانونی همراه است و دولتها یا نهادهای مسئول از ارائه اطلاعات به خانوادههای قربانیان خودداری میکنند.
آسیب روانی به خانوادهها: خانوادههای افرادی که ناپدید شدهاند، تحت فشار روانی و عاطفی شدیدی قرار میگیرند. عدم دانستن سرنوشت عزیزانشان میتواند عواقب جدی بر سلامت روانی آنها داشته باشد.
تأثیر بر جامعه: ناپدیدسازی اجباری میتواند به ایجاد ترس و بیاعتمادی در جامعه منجر شود و آزادی بیان و فعالیتهای اجتماعی را محدود کند.
نقض حقوق بینالمللی: بسیاری از کنوانسیونها و معاهدات بینالمللی، مانند کنوانسیون ضد شکنجه و کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی، ناپدیدسازی اجباری را ممنوع کردهاند.
به طور کلی، ناپدیدسازی اجباری نه تنها یک عمل غیرانسانی است، بلکه به شدت با اصول بنیادین حقوق بشر مغایرت دارد و باید به شدت محکوم شود.