بخشی از سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به عراق مربوط به اقلیم کردستان بود که در این بین مذاکراتی در خصوص مسائل امنیتی و اقتصادی دو طرف صورت گرفت؛ اما مهم‌ترین موضوع رایزنی میان مقامات جمهوری اسلامی و اقلیم کردستان را می توان تنش‌های مربوط به حضور گروهک های تروریستی و حملات موشکی ایران به اربیل قلمداد کرد.

به گزارش انجمن بی تاوان به نقل از ایمنا، سفر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران به عراق که به دعوت رسمی الشیاع السودانی نخست وزیر این کشور انجام شد، به عنوان یک اقدام مهم در راستای تقویت روابط تاریخی، فرهنگی و اقتصادی بین ایران و عراق تلقی می‌شود و پزشکیان در آن به بررسی مسائل امنیتی، اقتصادی و سیاسی پرداخت. این سفر به عنوان اولین سفر خارجی او از زمان تصدی ریاست‌جمهوری، اهمیت زیادی دارد و با استقبال گرم مقامات کُرد مواجه شد.

سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگویی با شبکه الفرات عراق پیرامون سفر رئیس جمهور به عراق، اظهار کرد: «عراق برای ایران فراتر از یک کشور همسایه است، عراق کشور دوست و برادر ما است و ما نقاط مشترک زیادی داریم.» وی با بیان اینکه با عراق در مسیر درستی برای کنترل مرزها و مقابله با گروه‌های خرابکار حرکت می‌کنیم، گفت که ایران از مشکل خشکسالی رنج می‌برد و ما می‌خواهیم دیپلماسی آب را فعال کنیم. عراقچی گفت که امنیت و ثبات در عراق امنیت و ثبات برای ایران است و دشمن مشترک ما رژیم صهیونیستی است و تاکید کرد: «تعیین عراق توسط رئیس‌جمهور به عنوان اولین کشوری که به آن سفر می‌کند، نشان دهنده عمق روابط میان دو کشور است.»

رفع تنش‌های مربوط به حضور احزاب کُرد

پزشکیان در جریان سفر به اقلیم کردستان عراق نیز رفت و با مقامات ارشد اقلیم کردستان، از جمله نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم به گفت‌وگو پرداخت و مذاکراتی در خصوص مسائل امنیتی و اقتصادی بین ایران و اقلیم کردستان صورت گرفت. وی اولین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران است که به اقلیم کردستان سفر کرده و این سفر می‌تواند به تغییر نگاه به مرزها و همکاری‌های دوجانبه کمک کند. مهم‌ترین موضوع رایزنی میان مقامات جمهوری اسلامی و اقلیم کردستان، تنش‌های مربوط به حضور احزاب کُرد و حملات موشکی ایران به اربیل بود.

پزشکیان در جریان این سفر به زبان کُردی با خبرنگاران صحبت کرد و گفت که روابط ایران و اقلیم کردستان در حال حاضر خوب است و برای تقویت این روابط تلاش خواهد کرد. وی ابراز امیدواری کرد که مسائل بین دو طرف به ویژه در زمینه فعالیت احزاب کرد و تهدیدات امنیتی ناشی از آن‌ها به زودی حل و فصل شود.

تقویت روابط دوجانبه به منظور گسترش روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین ایران و اقلیم کردستان در جریان این سفر انجام شد. همچنین پزشکیان در این سفر پیام وحدت و انسجام را برای کشورهای اسلامی مطرح کرد و بر همکاری و همبستگی میان ایران و اقلیم کردستان تاکید کرد و نیز برنامه‌ریزی برای امضای چندین یادداشت تفاهم و توافقنامه در زمینه‌های امنیتی و اقتصادی در دستور کار قرار داد که می‌تواند به تقویت روابط و حل و فصل اختلافات کمک کند.

با وجود اهداف کلیدی که پزشکیان در این سفر به آنها دست یافت؛ لازم است عوامل سفر وی به اقلیم کردستان عراق را که به لحاظ فرهنگی و سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار بود مورد ارزیابی قرار داد که یکی از مهمترین آنها اشتراکات تاریخی و مذهبی بین جمعیت کُرد عراق و ایران است؛ چیزی که پزشکیان در این سفر به آن اشاره کرد و بر لزوم تقویت روابط فرهنگی تأکید نمود. همچنین اقلیم کردستان به عنوان یکی از مراکز مهم فرهنگی و مذهبی در جهان اسلام شناخته می‌شود و لذا این سفر می‌تواند به تقویت این جایگاه کمک کند و روابط فرهنگی را گسترش دهد.

در خصوص مسائل سیاسی مهمترین عوامل سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به اقلیم کردستان را می‌توان تقویت روابط دوجانبه، امضای توافقنامه‌های امنیتی و اقتصادی به منظور تقویت امنیت مرزها و همکاری‌های منطقه‌ای و جلوگیری از تهدیدات امنیتی و نیز پاسخ به تحولات اخیر در منطقه و نیاز به تقویت محور مقاومت و همکاری‌های امنیتی بین ایران و عراق عنوان کرد که می‌تواند به ایجاد ثبات در منطقه کمک کند. همه این عوامل به وضوح می‌تواند نشان‌دهنده اهداف سیاسی و اقتصادی این سفر و اهمیت آن برای ایران و اقلیم کردستان باشند.

نیچروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان نیز در این دیدارها یادآور شد که نباید از خاک اقلیم برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران استفاده شود و بر اهمیت روابط حسنه با تهران تأکید کرد.

مسعود پزشکیان پس از این سفر سه روزه در بدو ورود به تهران در فرودگاه مهرآباد گفت که برای اقلیم کردستان باورکردنی نبود ما به آنجا برویم. آنها می‌گفتند سابقه نداشته کسی از رؤسای جمهور به اینجا بیاید. استقبال گرمی داشتند. آنها اظهار آمادگی برای رفت و آمد و زیارت، سرمایه گذاری ها، ارتقای روابط تجاری داشته و قول دادند چندین برابر خواسته ما عمل کنند.» وی تاکید کرد که می‌توانیم بازارچه‌های مرزی را در کردستان و خوزستان باز کرده و مشکلات اقتصادی را در مرزها حل کنیم.

بازتاب سفر رئیس جمهوری کشورمان به عراق

سفر رئیس جمهوری ایران به عراق با واکنش‌هایی از سوی رسانه‌های مختلف جهان مواجه شد و هر یک از زاویه‌ای به آن پرداختند:

نیویورک تایمز در این رابطه نوشت: «انتخاب عراق به عنوان نخستین مقصد سفر خارجی پزشکیان آشکارا نشان می‌دهد تهران ارزشی استراتژیک برای بغداد در بحبوحه تنش‌های منطقه‌ای قائل است.» و یورونیوز نوشت: «پزشکیان با سفر به مناطق مختلف عراق امیدوار است علی رغم تشدید تنش‌ها در منطقه بتواند روابط میان تهران – بغداد را تعمیق بخشیده و همکاری‌های میان طرفین را توسعه دهد.» با این حال پایگاه خبری عرب ویکلی از دریچه دیگری به این سفر پرداخت که «پزشکیان در دومین روز سفر خود به اقلیم کردستان عراق سفر کرده و با استقبال گرم مقامات کُرد مواجه شد.»

یاس دشمنان از روابط حسنه تهران-بغداد

فداحسین مالکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به کشور عراق اظهار کرد: این سفر به دلیل اینکه اولین سفر خارجی رئیس جمهور پس از برگزاری انتخابات تلقی می‌شود، بسیار مهم ارزیابی می‌شود.

وی افزود: روابط ما با عراق در طول تاریخ روابطی عمیق به لحاظ مسائل فرهنگی، مذهبی، علمی و سیاسی بوده است و همیشه روابط مقامات دو کشور در رده‌های مختلف موجب ارتقای سطح مناسبات تجاری سیاسی و امنیتی شده است.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به سفر رئیس جمهوری به اقلیم کردستان عراق تصریح کرد: در دو هفته گذشته نیز سفر هیئت عالی رتبه‌ای متشکل از تعدادی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به اقلیم کردستان عراق و اربیل و سلیمانیه صورت گرفت و مباحث مختلفی مطرح شد.

وی ادامه داد: با توجه به روابط فرهنگی و قومیتی که جمهوری اسلامی ایران با بخش کردنشین عراق دارد، این سفر می‌تواند سطح جدیدی از مناسبات ایران و اقلیم کردستان عراق قلمداد شود.

مالکی در ادامه با اشاره به سفر رئیس جمهوری به بصره یادآور شد: در توافقات قبلی معاون اول رئیس جمهور و نخست وزیر عراق بحث راه آهن بصره مطرح شده بود و توافقاتی در حوزه حمل و نقلی و ریلی صورت گرفت دیده شد اما این توافقات در اجرا به مشکل برخوردند و آنطور که باید عملی نشدند؛ لذا در این سفر تاکید رئیس جمهور بر اجرای این توافقات به ویژه عملیاتی شدن خط راه آهن بصره-شلمچه بود تا جایی که حتی سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در بصره به شدت پیگیر موضوع بوده و هست و انشاالله این طرح تحقق به زودی خواهد یافت.

وی اضافه کرد: همه ساله کنگره عظیم حسینی در عراق برگزار می‌شود که بار سنگین آن بر دوش مردم شریف و دولت محترم عراق است و در این رابطه دو کشوری که بیشترین زوار را دارند باید به جد برای آن برنامه‌ریزی کرده و به مسائل آن توجه کنند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بحث اربعین را موضوع کلان اسلامی برشمرد و تاکید کرد: اربعین حسینی از آن جهت مهم قلمداد می‌شود که همه مسلمانان جهان به فرزند پیامبر خود تمسک می‌جویند؛ از این رو این کنگره رنگ و بوی خاصی به خود گرفته تا جایی که در سال‌های اخیر از دیگر ادیان الهی هم در این راهپیمایی شرکت می‌کنند و لذا مسئولیت کشورهای اسلامی به محوریت عراق و ایران در آینده سنگین‌تر خواهد شد تا بتوانند در سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی طراحی درستی از آن داشته باشند تا همه عاشقان و ارادتمندان به خاندان اهل بیت بتوانند از سراسر دنیا در این اجتماع عظیم حضور یابند.

وی در خصوص سایر مسائل امنیتی و سیاسی مطرح شده در این سفر خاطرنشان کرد: هر چه روابط ایران و عراق عمیق‌تر شود به همان میزان دشمنان دو کشور مأیوس‌تر و ناامیدتر خواهند شد و شیطنت‌های کمتری خواهند داشت؛ از این رو رهبران دو کشور تمایل دارند قدرت‌های فرامنطقه‌ای خاک عراق را ترک کنند چرا که می‌دانند حضور این قدرت‌ها در منطقه باعث تنش و فتنه‌انگیزی خواهد شد.

مالکی تاکید کرد: در خصوص گروهک‌های تجزیه طلب مقیم در کردستان عراق نیز قبلاً توافقاتی بین نیروهای امنیتی و نظامی دو کشور صورت گرفته و آن گروهک‌ها کاملاً تحت مدیریت دولت عراق قرار دارند و با توجه به فواصل زیادی که از مرزها گرفته‌اند تهدیدی برای جمهوری اسلامی ایران تلقی نمی‌شوند.

قرق کردن کردستان عراق از عوامل موساد

یکی دیگر از وجوه مهم حضور رئیس‌جمهور در کردستان عراق بر روند همکاری‌های امنیتی ایران و عراق متمرکز است؛ روندی که ناظر بر یک توافقنامه امنیتی است که در صورت اجرا ایجاد ثبات و امنیت در مرزهای شمال غربی جمهوری اسلامی ایران با عراق را تضمین خواهد کرد. ایران و عراق پس از گفتگوهای طولانی، سال گذشته به یک توافق امنیتی دوجانبه دست یافتند که خلع سلاح این گروه‌ها و جابجایی آنها در عمق خاک عراق را مورد تاکید قرار می‌دهد. این توافق که توسط بغداد و اربیل حمایت می‌شود، اکنون در حال اجراست اما برای اطمینان بیشتر لازم است که خلع سلاح این گروه‌ها به شکلی همه جانبه اجرایی شود و این گروه‌ها هیچ خطر امنیتی در آینده ایجاد نکنند. بنابراین تقویت پیوند امنیتی ایران و عراق با توجه به هدف این کشور برای خارج کردن نیروهای امریکایی اهمیتی دوچندان دارد چرا که در حال حاضر آمریکا مانع بزرگی برای شکل‌گیری کامل این روابط است.

راز سفر پزشکیان به اقلیم کردستان

سید هادی سید افقهی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در این خصوص اظهار کرد: اقلیم کردستان عراق با سایر مناطق این کشور متفاوت است بدین جهت که هم حزب دموکرات و هم حزب اتحادیه میهنی اقلیم کردستان که مؤسس آن جلال طالبانی است و امروز بافل طالبانی آن را مدیریت می‌کند، تحت حاکمیت کردها است و این منطقه حالت خودمختار دارد.

وی افزود: هرچند اقلیم کردستان عراق خودمختار به نظر می‌رسد اما در واقع این منطقه حکومت مستقل، پارلمان مجزا، نخست وزیر دارد و ریاست آن بر عهده نچیروان بارزانی است؛ در این منطقه وضعیت اقتصاد و امنیت کاملاً از دولت فدرال یا مرکز عراق متمایز است البته مناسبتی هم با یکدیگر دارند به عنوان مثال نمایندگانی از اقلیم کردستان در پارلمان عراق حضور دارند. همچنین در خصوص مسئله استخراج نفت فرمول خاصی وجود دارد که چند درصد از آن برای اقلیم در نظر گرفته می‌شود و البته نفت فروخته شده در اقلیم کردستان باید به خزانه دولت مرکزی ریخته شود. مورد دیگر اینکه نیروهای نظامی دولت مرکزی حق ندارند به طور کامل در اقلیم کردستان مستقر شوند و این اقلیم برای خود نیروی نظامی با عنوان «پیش مرگ‌ها» دارد؛ بنابراین وجود برخی اختلافات باعث شد اقلیم کردستان عراق به مقدار زیادی مستقل عمل کرده و به طور مجزا با سایر کشورها روابط دیپلماتیک برقرار کند.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در خصوص راز سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به اقلیم کردستان عراق ابراز کرد: اقلیم کردستان عراق برای ایران بسیار حائز اهمیت است چرا که این اقلیم با کشور ما بیش از ۳۰۰ کیلومتر مربع مرز مشترک دارد؛ از این رو با توجه به مسئله نفوذ آمریکا و اسرائیل و وجود پناهگاه‌های سازمان‌های تروریستی و جدایی طلب کُرد ایرانی در این اقلیم از جمله حزب دموکرات کردستان ایران، حزب پارتی، کومله، پژاک، آزادی و سایر احزابی که استعمار مانند قارچ استعمار آنها را تأسیس می‌کند و به جان جمهوری اسلامی ایران می‌اندازد، توجه به مسائل امنیتی در اقلیم کردستان عراق برای ایران حائز اهمیت است.

وی افزود: تاکنون در چندین حادثه شاهد بوده‌ایم که نیروهای تجزیه طلب ایران از داخل اقلیم کردستان (عمدتاً از اربیل و گاهاً از سلیمانیه) عملیات انجام می‌دهند، جاسوس و تروریست‌هایی مانند داعشی ها را می‌فرستند تا در خاک ما ناامنی ایجاد کنند؛ از این رو در پاسخ به این اقدامات تروریستی، هم به مقامات اقلیم کردستان و هم به دولت مرکزی عراق جداگانه اخطار دادیم که نباید اجازه چنین اقداماتی از خاک عراق داده شود؛ البته قانون اساسی عراق نیز هرگونه عملیات نظامی تروریستی که تمامیت ارضی و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را تهدید کند را منع می‌کند با این حال دولت مرکزی عراق مدعی است که نفوذ چندانی بر اقلیم کردستان ندارد اما نامه‌های ایران را به آنها منعکس می‌کند و اقلیم باید به این نامه‌ها ترتیب اثر دهد.

سید افقهی ادامه داد: در عین حال مقامات اقلیم کردستان عراق در مکاتبات مستقیم با ایران، نفوذ صهیونیست‌ها و وجود دفاتر موساد در اربیل و اطراف آن را تکذیب می‌کردند تا اینکه جدایی طلب‌ها و صهیونیست‌ها عملیات تروریستی انجام دادند که بر اساس اصل ۵۱ منشور سازمان ملل و نیز اصل قانون اساسی عراق دیگر درنگ جایز نبود و ما حق دفاع از خود را داشتیم که نیروی زمینی و هوافضای سپاه پاسداران به همراه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران مخفیگاه تروریست‌ها و دفاتر موساد را در این منطقه بمباران کردند. پس از اقدام ایران، عراقی‌ها به ویژه فواد حسین، وزیر خارجه عراق که کردی الاصل و عضو حزب دموکرات‌ها است به این امر رضایت داد که توافقنامه‌ای بین ایران و اقلیم کردستان امضا شود تا پس از آن مقامات کردستان عراق مسائل امنیتی را در چارچوب مذاکرات سیاسی مهار کنند و ایران نیز این منطقه را بمباران نکند و جمهوری اسلامی ایران نیز این خواسته را پذیرفت و در دولت سیزدهم تفاهمنامه‌ای در این زمینه امضا شد.

وی اضافه کرد: در توافقنامه‌ای که در دولت شهید رئیسی به امضا رسید مقرر شد نیروی‌های تروریستی کردستان عراق خلع سلاح شده و از مرز دور شوند؛ همچنین در نقطه صفر مرزی بین ایران و اقلیم کردستان نیروهای نظامی و امنیتی عراق همراه با نیروهای پیش مرگ مستقر شوند. این توافقنامه تا حدودی اجرا شد اما در میانه راه دچار وقفه شد تا اینکه مجدداً جمهوری اسلامی ایران تهدید کرد که نیروهای تروریستی باید به طور کامل از منطقه خارج شوند که این بار مسئله را جدی گرفتند و شروع به خلع سلاح برخی تروریست‌ها کردند و تعدادی از آنها را نیز به ایران تحویل دادند. همچنین دولت مرکزی عراق به خانواده‌های این تروریست‌ها در مناطق دوردست از مرز ایران پناه داد و خلع سلاح این افراد شروع شده است.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در خصوص سفر مسعود پزشکیان به اقلیم کردستان عراق یادآور شد: چون رئیس جمهور کشورمان متولد مهاباد و به زبان کردی مسلط است، بسیار علاقمند بود تا در این سفر هم با حزب دموکرات کردستان عراق که در رأس آنها مسعود بارزانی است و هم با حزب اتحادیه میهنی به سرپرستی پسر جلال طالبانی دیدار و گفت‌وگو کند البته کردهای عراق نیز از آقای پزشکیان به خوبی استقبال کرده و با احترام برخورد کردند.

وی ادامه داد: در این سفر کردنشین های عراق تعهد کنند که تا آخرین نفر از تروریست‌ها را در این منطقه خلع سلاح و اخراج کنند و بعضی از آنها که جنایتکار هستند را به ایران تحویل دهند و در مقابل روابط منطقی و سازنده در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی و امنیتی بین جمهوری اسلامی ایران و اقلیم کردستان حاکم شود و بنابراین می‌توان این سفر را مثبت تلقی کرد هرچند باید منتظر ماند و دید که چند درصد از این اهداف محقق می‌شود.

سید افقهی با بیان اینکه در حال حاضر در اربیل عراق، بزرگترین کنسولگری آمریکا در جهان ساخته می‌شود، یادآور شد: باید دید آیا آمریکایی‌ها اجازه می‌دهند اقلیم کردستان عراق نسبت به ایران کاملاً امن شود یا شیطنت خواهند داشت؟! همچنین مقامات اقلیم کردستان عراق می‌توانند نفوذ صهیونیست‌ها و دخالت‌های آنها را در این منطقه مهار کنند؟!

وی با اشاره به سفر نچیروان بارزانی به تهران و اولین دیدار وی با رهبر معظم انقلاب اسلامی ابراز کرد: در آن زمان رهبر انقلاب بیش از ۱۰ توصیه به بارزانی فرمودند که مهمترین آنها همکاری اقلیم کردستان عراق با دولت مرکزی این کشور، رفتار مناسب آنها با شیعیان، حفظ وحدت عراق و عمل نکردن به توصیه‌های دشمنان بود.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا تاکید کرد: با در نظر گرفتن مجموع این مسائل سفر آقای پزشکیان به کردستان عراق مثبت ارزیابی می‌شود اما باید دید در عمل سیاست‌های احزاب کردستان عراق و برخورد آنها با تروریست‌ها برای حفظ امنیت، منافع و تمامیت ارضی ایران با وجود شیطنت آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها چه تغییر محسوسی خواهد داشت.

وی در ادامه گفت: الشیاع السودانی طبق قانون اساسی عراق فرمانده کل قوا در این کشور است و هماهنگ کننده این سفر بود؛ با این همه سفر آقای پزشکیان به اقلیم کردستان عراق اگر به آرام شدن اوضاع کمک کند و روابط فی‌مابین ایران و کردستان عراق را بهبود ببخشد بازتاب خوبی در روابط اقلیم کردستان با دولت مرکزی عراق هم خواهد داشت.

سید افقهی تاکید کرد: مسعود بارزانی به عنوان پدربزرگ و رأس حکومت بارزانی ها دانست که خصومت و عملیات نظامی و اجازه مانور و فعالیت تروریستی علیه ایران به نفع حکومت کردها و بارزانی ها خصوصاً در استان‌های دهوک و اربیل نیست و کردهای عراق متوجه شدند که باید به صورت شفاف مسائل خود را با ایران مطرح کرده و مواضع ایران را بشنوند و لذا مسعود بارزانی و السودانی از سفر رئیس جمهور کشورمان به عراق و از مواضعی که فی‌مابین مقامات دو کشور مطرح شد، استقبال کردند.

وی با اشاره به امضای ۱۴ یادداشت تفاهم در زمینه‌های مختلف بین مقامات دو کشور گفت: با این حال به دلیل اینکه از سوی اقلیم کردستان عراق بیشترین آسیب به ایران می‌رسید تفاهم نامه‌های امنیتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند به خصوص اینکه آمریکا همچنان در عراق حضور دارد و ممکن است از خاک عراق علیه ما عملیات انجام دهد.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا افزود: یادداشت تفاهم در زمینه مسائل اقتصادی نیز بسیار حائز اهمیت بود؛ آمریکا به دلیل تحریم‌های ظالمانه به عراق اجازه نمی‌دهد که بدهی خود نسبت به خرید گاز و برق را به ایران بپردازد گرچه این اواخر دولت عراق به آمریکا فشار آورده که ما به گاز و برق ایران نیاز داریم و توانسته چند قسط از بدهی‌های خود را بپردازد اما این امر به طور کامل محقق نشده است. همچنین طرح راه آهن شلمچه-بصره و نیز تجارت دریایی با خط آبی خرمشهر و آبادان تا بندر واصلیه در عراق از دیگر تفاهم‌نامه‌هایی بود که به امضا رسید.

وی اضافه کرد: سایر تفاهم‌نامه‌ها در خصوص مسائل توریسم معالجاتی، توریسم سیاحتی، مسائل فرهنگی، مسائل ورزشی، مسائل کشاورزی و حتی مسائل تربیت نیروی انسانی به امضا رسید تا عراقی‌ها بتوانند از تجربیات و علم ایران به ویژه شرکت‌های دانش بنیان استفاده کرده و کادر تربیتی و آموزشی تربیت کنند.

سید افقهی خاطر نشان کرد: البته این یادداشت تفاهم نامه‌ها از قبل آماده بود؛ شهید رئیسی در این زمینه پیشرانی کرد و قرار بود این شهید بزرگوار برای امضای یادداشت تفاهم‌نامه‌ها به عراق عازم شود که میسر نشد و حالا آقای پزشکیان سفر را تکمیل کرد که موفقیت‌آمیز به نظر می‌رسد.