یوکسل گنچ، یک عضو سابق ۵۰ ساله گروه تروریستی کارگران کردستان (پ.ک.ک)، در مصاحبه‌ای در دیاربکر، بزرگترین شهر در جنوب شرقی ترکیه که تحت سلطه کردها است، در ۲۱ مه ۲۰۲۵، عکس‌های قدیمی را روی کامپیوتر نشان می‌دهد.
به گزارش انجمن بی تاوان، یوکسل گنچ، یک جنگجوی سابق پ.ک.ک که اخیراً به مبارزه مسلحانه چند دهه‌ای خود پایان داده است، گفت: «وقتی سعی می‌کنید صلح را برای مردم توضیح دهید، فقدان اعتماد بسیار جدی وجود دارد.»
این جنگجوی سابق ۵۰ ساله، در حالی که در میدانی در دیاربکر، بزرگترین شهر در جنوب شرقی ترکیه است، در حال نوشیدن یک لیوان چای است و نگران این است که آشتی نوپا بین آنکارا و پ.ک.ک چگونه پیش خواهد رفت.
گنچ گفت:او سال‌ها عضو پ.ک.ک بود که در ۱۲ مه اعلام کرد که خلع سلاح و انحلال خواهد شد و به چهار دهه مبارزه مسلحانه علیه دولت ترکیه که بیش از ۴۰ هزار کشته برجای گذاشت، پایان داد.
این اقدام تاریخی در پاسخ به درخواست عبدالله اوجالان، بنیانگذار زندانی آن، که در سال ۱۹۹۹ دستگیر شد و از آن زمان تاکنون در جزیره‌ای در نزدیکی استانبول در انفرادی به سر می‌برد، صورت گرفت.
گنچ خود در سال ۱۹۹۵، زمانی که دانشجوی ۲۰ ساله دانشگاه در استانبول بود، به پ.ک.ک پیوست.
او گفت: «در آن زمان، بسیاری از روستاهای کردنشین به آتش کشیده می‌شدند و ما دائماً درباره تخلیه روستاها، آوارگی مردم و قتل‌های حل نشده می‌شنیدیم.»
او آن زمان را «زمان سرکوب وحشتناک» توصیف کرد.
او گفت: «احساس می‌کردی گیر افتاده‌ای، انگار هیچ راه دیگری جز پیوستن به پ.ک.ک وجود ندارد.»
چهار سال بعد، پس از سال‌ها تبعید، اوجالان توسط کماندوهای ترکیه در عملیاتی به سبک هالیوود در نایروبی ربوده شد.
او گفت: «دستگیری اوجالان باعث خشم عمیقی در میان چریک‌ها شد، که می‌ترسیدند این به معنای نابودی آرمان پ.ک.ک باشد.»
اما خود اوجالان بود که خواستار آرامش شد و اصرار داشت که زمان حل دموکراتیک مسئله کردها فرا رسیده است.
او از پیروانش خواست که به ترکیه بروند، سلاح‌های خود را تحویل دهند و به دنبال گفتگو باشند.
او فکر می‌کرد ورود ما نماد حسن نیت (پ.ک.ک) خواهد بود و دولت را به مذاکره ترغیب خواهد کرد.»
گنچ بخشی از اولین گروه موسوم به «گروه‌های صلح و راه‌حل دموکراتیک» بود – گروهی متشکل از سه زن و پنج مرد که در اول اکتبر ۱۹۹۹ برای آنچه که می‌دانستند یک مأموریت «فداکارانه» خواهد بود، به ترکیه رسیدند.
پس از یک راهپیمایی طولانی در میان کوه‌ها، آنها زیر نظر “هزاران” سرباز ترک که پشت صخره‌ها پنهان شده بودند، به روستای جنوب شرقی شمدینلی رسیدند.
آنها پس از تحویل سلاح‌های خود، به شهر وان در ۲۰۰ کیلومتری شمال منتقل شدند و در آنجا دستگیر شدند.
گنچ تقریباً شش سال بعدی را پشت میله‌های زندان گذراند.
او گفت: “برای ما، این گروه‌های صلح یک مأموریت بودند. راه حل باید از طریق گفتگو حاصل می‌شد.”
پس از آزادی، او به مبارزه برای حقوق کردها ادامه داد و اسلحه خود را با قلم عوض کرد تا روزنامه‌نگار و محقق اندیشکده Sosyo Politik شود.
با این حال، نوشته‌های او سه سال و نیم دیگر را پشت میله‌های زندان برای او به ارمغان آورد.
او با شانه بالا انداختن گفت: “کار برای صلح در ترکیه هزینه دارد.”
وقتی رجب طیب اردوغان در سال ۲۰۰۳ نخست وزیر شد، امیدی برای دستیابی به یک موفقیت جدید وجود داشت. اما چندین تلاش برای رسیدن به توافق به جایی نرسید – تا به امروز.
او گفت: «مانند سال ۱۹۹۹، پ.ک.ک به سمت مبارزه‌ای بدون خشونت حرکت می‌کند.»
«اما کنار گذاشتن سلاح پایان داستان نیست. پ.ک.ک در حال آماده شدن برای تبدیل شدن به یک سازمان سیاسی است.»
با این حال، گِنچ گفت که حل این درگیری چند دهه‌ای نیازمند تغییر از سوی هر دو طرف است.
او استدلال کرد: «این اساساً مستلزم یک تحول متقابل است.»
«برای دولت غیرممکن است که بدون تغییر، به روش‌های قدیمی خود پایبند بماند، در حالی که تلاش می‌کند مشکلی به قدمت و تفرقه‌انگیزی مسئله کردها را حل کند.»
با وجود گشایش اخیر، Genc از امید صحبت نمی‌کند.
او گفت: «زندگی به ما آموخته است که واقع‌بین باشیم: سال‌ها تجربه، اقیانوسی از ناامنی ایجاد کرده است.»
«(جنگجویان پ.ک.ک) با گفتن اینکه سلاح‌های خود را بدون شکست کنار خواهند گذاشت، شجاعت خود را نشان داده‌اند. اما هیچ نتیجه مشخصی ندیده‌اند.»
او خاطرنشان کرد که تاکنون، دولتی که این روند را پاییز گذشته آغاز کرد، هیچ گامی برنداشته و هیچ وعده‌ای نداده است.
«چرا زندانیان بیمار آزاد نشده‌اند؟ و کسانی که دوران محکومیت خود را گذرانده‌اند – چرا از فضای صلح بهره‌مند نمی‌شوند؟»
او گفت که اوجالان، علی‌رغم وعده‌های تغییر وضعیتش، هنوز در انفرادی نگهداری می‌شود.
تعداد افرادی که به دلیل عضویت در پ.ک.ک یا نزدیکی به این گروه زندانی شده‌اند، هرگز توسط مقامات ترکیه فاش نشده است.
او گفت: «این واقعیت که اوجالان هنوز در موقعیتی نیست که بتواند این روند را به سمت یک راه‌حل دموکراتیک هدایت کند، از دیدگاه شبه‌نظامیان یک نقطه ضعف بزرگ است.»
«حتی زندگی روزمره ما کاملاً تحت تأثیر محدودیت‌های امنیتی در سراسر منطقه با حضور ارتش و موانع جاده‌ای است – همه اینها باید تغییر کند.»
