عراق، ترکیه و ایران به توافقی تاریخی برای مبارزه با پکک دست میزنند و زمینه را برای تغییر تحول در پویاییهای منطقه فراهم میکنند.
انجمن بیتاوان: در یک تحول مهم که میتواند خطوط ژئوپلیتیک خاورمیانه را تغییر دهد، عراق و ترکیه با تأیید ضمنی ایران، استراتژی جامعی را برای خنثی کردن گروه تروریستی کارگران کردستان (پکک) آغاز کردهاند. این ابتکار نه تنها سرکوب نظامی پکک را هدف قرار میدهد، بلکه شامل اصلاحات دیپلماتیک و استراتژیک گستردهتر در پیشبینی چشمانداز پس از جنگ در منطقه میشود. در قلب این توافق، تعهد مشترک برای ایجاد یک منطقه حائل به عمق ۴۰ کیلومتر، از منطقه سلیمانیه از طریق سنجار تا مرز سوریه، با هدف از بین بردن نفوذ پ.ک.ک در عراق، قرار دارد.
اتحاد استراتژیک و پیکربندی مجدد منطقه ای
توافق اخیر بغداد و آنکارا به معنای لحظه ای محوری در سیاست منطقه است و بر اجماع نادری در میان عراق، ترکیه و ایران تاکید می کند. این توافق سه جانبه آماده است تا عصر جدیدی از همکاری را با هدف صریح از بین بردن پایگاه های پ.ک.ک در عراق آغاز کند. گفتگوهای هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در بغداد، با حضور مقامات کلیدی عراق و حضور فالح الفیاض، رهبر نیروهای بسیج مردمی (PMF)، پایگاه گسترده حمایت از عملیات را برجسته می کند. علاوه بر این، این اتحاد منعکسکننده تلاشی هماهنگ برای رسیدگی پیشگیرانه به خلاء ژئوپلیتیکی است که پس از پایان جنگ غزه پیشبینی میشود و ترکیه مشتاق به حذف هرگونه تهدید امنیتی ناشی از مرز جنوبی خود است.
پویایی عملیاتی و چالش های پیش رو
دامنه بلندپروازانه عملیات نظامی علیه PKK، که شامل ایجاد یک منطقه حائل قابل توجه است، با پیامدهای ژئوپلیتیک پیچیده آن مطابقت دارد. عزم ترکیه برای راه اندازی یک کارزار نظامی قاطع علیه پ.ک.ک، پس از سال ها انفعال عراقی، با ترکیبی از شور و احتیاط مواجه شده است. موفقیت این عملیات به توازن ظریف داخلی در عراق و نقش PMF در مقابله با نفوذ پ.ک.ک در مناطق استراتژیک مانند سنجار بستگی دارد.
پیامدها برای ثبات منطقه ای و اتحادهای آینده
سناریویی که در حال آشکار شدن است، شبکه پیچیده ای از اتحادها و رقابت ها را به منصه ظهور می رساند که خاورمیانه را تعریف می کند. حمایت مشروط ایران از این عملیات، همراه با منافع استراتژیک آن در حفظ نفوذ بر پویایی داخلی عراق، لایهای از پیچیدگی را به معادله قدرت منطقهای میافزاید. دخالت نیروهای PMF و مواضع متفاوت جناح های مختلف کردی بر پتانسیل این عملیات برای تقویت همکاری منطقه ای بی سابقه و یا تشدید تنش های موجود تاکید می کند. همانطور که ترکیه، عراق و ایران در این آب های خائنانه حرکت می کنند، نتیجه تلاش مشترک آنها علیه پ.ک.ک بدون شک پیامدهای گسترده ای برای ثبات، امنیت منطقه و تغییر شکل اتحادهای ژئوپلیتیکی پس از درگیری غزه خواهد داشت.
تنظیم مجدد استراتژیک ذاتی این توافق سه جانبه نقطهای مهم در سیاست خاورمیانه است. از آنجایی که آنکارا، بغداد و تهران منافع خود را در برابر پ.ک.ک همسو می کنند، عواقب گسترده تری برای انسجام منطقه ای، خودمختاری کردها و دیپلماسی بین المللی باقی مانده است. این ابتکار جسورانه نه تنها با هدف خنثی کردن یک تهدید امنیتی طولانی مدت انجام می شود، بلکه نشان دهنده یک تغییر بالقوه دگرگون کننده در اتحادهای منطقه ای و پویایی قدرت است. با فروکش کردن گرد و غبار، موفقیت این اتحاد می تواند راه را برای فصل جدیدی در ژئوپلیتیک خاورمیانه هموار کند که مشخصه آن افزایش همکاری و چشم انداز مشترک برای آینده ای باثبات و امن است.