به گزارش انجمن بی تاوان، دوران اقتدار آنگلا مرکل در مقام صدر اعظم آلمان، رفته رفته به پایان می رسد و کرسی رهبری حزب او یعنی حزب «اتحادیه دموکرات مسیحی» آلمان نیز به سکان دار جدیدی رسید.

کرسی رهبری حزب دموکرات مسیحی آلمان، برای مدتی کوتاه به خانم آنه گرت کرامپ کارن باوئر رسید که به طور همزمان، مسئولیت وزارت دفاع کابینه مرکل را نیز برعهده دارد. اما پس از بروز مشکلات جدی در انتخابات ایالت تورینگن، که خیلی زود به عنوان «بحران سیاسی تورینگن» نام گرفت، کارن باوئر به خاطر خطا و اشتباهی که در کمک گرفتن از جریانات راست افراطی مرتکب شده بود، ناچار به کناره گیری شد.

به همین خاطر، دیروز و در شرایط خطرناک شیوع کرونا، کنگره حزب دموکرات مسیحی آلمان، انتخابات داخلی خود را به صورت دیجیتالی برگزار کرد و سیاستمداری به نام آرمین لاشت (Armin Laschet) به‌ عنوان جانشین مرکل انتخاب شد. این سیاست مدار آلمانی، هم اکنون نخست وزیر پرجمعیت ‌ترین ایالت آلمان یعنی «نوردراین وستفالن» است.

بر اساس قوانین آلمان، رسیدن لاشت به کرسی رهبری حزب، الزاماً به معنی تصاحب مقام صدر اعظمی نیست و این حزب است که باید در تابستان آتی،  نامزد نهایی را تعیین کند، اما با این حال، آگاهان سیاسی بر این باورند در میان گزینه‌ های موجود، لاشت بیش از دیگر نامزدهای احتمالی به آنگلا مرکل نزدیک است و مشی سیاسی این دو نفر، بسیار به یکدیگر شبیه است.

مرکل تا زمان برگزاری انتخابات، همچنان در مقام صدارت اعظم آلمان باقی خواهد ماند و پس از آن، پست خود را به رهبر حزب پیروز واگذار خواهد کرد.

«آرمینِ ترک» یا «آرمینِ ترک ها»

اغراق آمیز نیست اگر گفته شود که حتی همشهری ها و هم ایالتی های آرمین لاشت در نوردراین، به اندازه ترک ها و رسانه های ترکیه در مورد انتخاب او به عنوان رهبر، اظهار سرور نکردند.

اغلب روزنامه های ترکیه امروز در عکس و تیتر صفحه نخست، رهبر جدید حزب دموکرات مسیحی آلمان را با عنوان عجیب «آرمینِ ترک»  توصیف کرده و از قدرت گرفتن او ابراز شعف کردند.

روزنامه حریت به تحولات سیاسی آلمان پرداخته و در صفحه نخست خود، چنین تیتر عجیبی زده است: «آرمین ترک، جایگزین مرکل».

حریت در گزارش خود آورده است: «آرمین لاشت به جای آنگلا مرکل، به عنوان رهبر جدید حزب دموکرات مسیحی آلمان برگزیده شد. از آنجایی که آرمین لاشت در مشی سیاسی ­اش، همواره نگاه مثبتی به ترک­های آلمان داشته، همه او را آرمین تُرک می­ نامند. این سیاستمدار آلمانی دیروز در کنگره حزب، با کسب مجموع ۵۲۱ رای از ۹۹۱ رای اعضای کنگره حزب، برگزیده شد. ترکیه امیدوار است در دوران اقتدار این سیاستمدار، روابط ترکیه و آلمان وضعیت مطلوب تری پیدا کند.»

احمد خاقان سردبیر روزنامه حریت نیز، ستون امروز خود را به بررسی احتمال قدرت گرفتن لاشت اختصاص داده و چنین تیتری  انتخاب کرده است: «جایگزین مرکل، پ.ک.ک را بسیار بسیار آزرده خواهد کرد».

سردبیر حریت در توضیح این مطلب نوشته است: «لاشت، ۲ ویژگی مهم دارد: اول این که دوست ترکیه است و ترک ها را دوست دارد. دوم این که ضد پ.ک.ک است و عصبانی می شود اگر کسی پ.ک.ک را به عنوان یک گروه تروریست قلمداد نکند. چندی پیش یک گفتگوی تلویزیونی دیدم که در آن، لاشت و دو فرد دیگر در مورد مسائل امنیتی آلمان صحبت می کردند. طرف مقابل، یکی دو بار نام پ.ک.ک را آورد. لاشت عصبانی شد و پرسید: چرا پیشوند گروه تروریستی را به کار نمی بری؟ راستش را بخواهید، عصبانیت لاشت به اندازه ای بود که اگر یکی از سران ائتلاف جمهور در ترکیه می خواست در مورد پ.ک.ک صحبت کند، احتمالاً به همین اندازه خشمگین می شد. خلاصه بگویم، در آلمان و در دوران لاشت، روزهای سختی در انتظار پ.ک.ک است.»

جلال اُزجان، از دیگر تحلیل گران ترکیه نیز نوشته است: «لاشت ۵۹ ساله در ایالتی قدرت را تجربه کرده که بیشترین ترک های آلمان در آنجا ساکن هستند. لاشت هیچگاه موافق قطبی سازی جامعه نبوده و همواره رابطه بسیار خوبی با ترک های راین داشته است. طوری که همه او را آرمین ترک می نامند.»

اهمیت آلمان برای ترکیه

بدون تردید، از منظر منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی، آلمان برای ترکیه، مهم ترین کشور اروپایی است. بیش از ۲ میلیون شهروند ترکیه ای (اعم از ترک ها، کردها، لازها و چرکزها) در آلمان زندگی می کند که بسیاری از آنها تابعیت دوگانه دارند و این جمعیت بزرگ، همواره برای ترکیه مهم بوده است. به همین خاطر، ترکیه در آلمان، یک سفارتخانه بزرگ و ۱۲ کنسولگری دارد و بدون شک این مجموعه، بزرگترین و پرجمعیت ترین گروه تیم دیپلماتیک خارج از کشور دستگاه دیپلماسی ترکیه است.

آلمان بزرگ ترین شریک تجاری ترکیه است. هدفگذاری فعلی مبادلات تجاری ترکیه و آلمان ۴۰ میلیارد یورو است و دو کشور امیدوارند ظرف ۳ سال آینده به هدف ۵۰ میلیارد یورو نزدیک شوند.

آلمان، هم در اقتصاد، تجارت و توریسم ترکیه نقش مهمی دارد و هم این که کانون مهمی برای انتخابات است. آراء شهروندان ترکیه ای مقیم آلمان، در انتخابات سراسری ترکیه، تاثیر به سزایی دارد و جالب است که آراء کردهای ترکیه ای مقیم آلمان نیز  تاکنون دو بار، نهاد اقماری پ.ک.ک یعنی حزب دموکراتیک خلق ها را از شکست حتمی نجات داده است.

به عبارتی روشن، به همان اندازه که اقتصاد و تجارت آلمان و ترک های مقیم ترکیه برای آنکارا اهمیت دارند، کردهای مقیم آلمان و فضای موجود در این کشور برای تشکیلات پ.ک.ک مهم است.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی نهادهای امنیتی ترکیه، آلمان بزرگ ترین پایگاه مالی پ.ک.ک در اروپا است و این گروه، هر سال ده ها میلیون یورو پول در آلمان به دست می آورد. بخشی از این پول، به صورت وجه نقد و اعانه از خانواده های هوادار پ.ک.ک اخذ می شود و بخش های دیگر نیز مربوط به تجارت های سیاه پ.ک.ک در حوزه های قاچاق انسان و مواد مخدر است.

لذا در چنین شرایطی، برای ترکیه و آلمان مهم است که مداوماً با همدیگر هماهنگی و همکاری اطلاعاتی داشته باشند.

اگر چه آلمان معمولاً با ترکیه همکاری می کند اما از بیم درگیری دوقطبی ترک ها و کردها، در برخی موارد نیز مجبور است از سیاست موازنه تبعیت کند.

حالا ترکیه امیدوار است در شرایط جدید، کار برای پ.ک.ک و برخی از فراری های شبکه گولن دشوار شود و علاوه بر همکاری اطلاعاتی و امنیتی در بخش تجارت و توریسم نیز، رابطه بهتر و بهتر شود.

همزمانی شادی از آمدن آرمین و مسعود

با وجود تمام فاکتورهای مهمی که به آن اشاره شد، ملی گرایی ترکی و برخی منش های فرهنگی و اجتماعی، نقش به سزایی در رویکرد رسانه های ترکیه نسبت به تحولات سیاسی جهان دارد.

به عنوان مثال، رسانه ها و مقامات سیاسی ترکیه، پیش تر از قدرت گرفتن بوریس جانسون نخست وزیر ترکیه نیز به شدت خوشحالی کرده و اعلام کردند جد مادری او اهل ترکیه بوده و بوریس جانسون نیز به نوعی نوه ترک ها است.

گذشته از این، ابراز دوستی و توجه و احترام ویژه به زبان و نشانه های فرهنگی ترکیه مهم است. مثلاً وقتی امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه نامه ای برای اردوغان می فرستد، با درک روانشناسی سیاسی خود، در مطلع نامه با دستخط خویش و به زبان ترکی، می نویسد: «طیب ارجمند». همین دو کلمه کافی ست تا دولت و رسانه های ترکیه به وجد بیایند و آن را به عنوان یک نشانه مثبت و مهم ارزیابی کنند.

جالب است که امروز اغلب روزنامه های ترکیه در صفحه نخست، علاوه بر عکس آرمین لاشت رهبر جدید، عکس فوتبالیست مشهور ترکیه ای عضو تیم آرسنال، یعنی مسعود اوزیل را چاپ کردند.

گویا قرار است که به زودی، مسعود اوزیل از آرسنال جدا شود و به تیم فنرباغچه ترکیه بپیوندد و روزنامه های ترکیه در حال و هوایی ملی گرایانه، این خبر را نیز همچون مطلبی مهم و جالب توجه، پوشش دادند.

با آن که مسعود اوزیل، پیش تر در گفتگو با شبکه تلویزیونی ZDF اعلام کرده که خانواده او کُردتبار و اصالتاً از کردهای دیاربکر ترکیه است، اما رسانه های ترکیه به این موضوع اهمیتی نمی دهند و همچنان که در ادبیات سیاسی و رسانه ای این کشور، عباراتی همچون آشپزخانه ترک، واکسن ترک، قانون ترک و سینمای ترک وجود دارد، اصطلاح فوتبال ترک نیز کاملاً رایج است و حالا بازگشت مسعود اوزیل به ترکیه نیز همچون سرآغازی برای مشارکت او در تقویت فوتبال ترک قلمداد می شود.

لذا در شرایطی که در ادبیات سیاسی و رسانه ای ملی گرایانه ترکیه، حتی نام یک مقام سیاسی عالی آلمان نیز با عبارت «آرمینِ ترک»  در تیتر نخست روزنامه ای کشور جای می گیرد، نباید از توسعه گفتمان ملی گرایی در این کشور تعجب کرد.