خبرگزاری «المستقله» عراق در مقاله‌ای به قلم سعد سلوم یکی از نویسندگان خود، به بررسی کشمکش دیرینه بین کردها و ترکمان‌ها بر سر استان نفت‌خیز کرکوک پرداخت.
سعد سلوم در این مقاله می‌نویسد: درحالی‌که کردها استان نفت‌خیز کرکوک را ازنظر اهمیت مانند «بیت‌المقدس» می‌دانند، ترکمان‌ها از هنگام تدوین قانون اساسی عراق در سال ۲۰۰۵ همچنان خواستار حفظ موقعیت خاص این استان به دلیل وجود اقوام و اقلیت‌های دینی در آن هستند، اما درخواست آن‌ها که سومین قومیت پس از عرب‌ها و کردها را تشکیل می‌دهند به دلیل چنددستگی ازنظر مذهبی یعنی شیعه، سُنی و مسیحی کاتولیک تاکنون تحقق‌نیافته و سیطره داعش در ژوئن ۲۰۱۴ بر مناطق ترکمانی نشین ازجمله تلعفر نیز بر جدایی و دودستگی و پراکندگی آن‌ها افزوده است.
قاسم قره وان یکی از رهبران جبهه ترکمانی عراق در شهر تلعفر می‌گوید: ترکمان‌ها در پی سیطره داعش بر مناطق ترکمانی نشین به‌ناچار به مناطق شیعه‌نشین ترکمانی تحت کنترل نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان پناه بردند و ترکمان‌های اهل سنت نیز شهر موصل را که تحت سیطره عناصر مسلح داعش است برای اقامت خود برگزیدند. این چنددستگی بین ترکمان‌ها به تقسیم شدن آن‌ها در دولت مرکزی و اقلیم کردستان نیز منجر و به تضعیف و پراکندگی آنان انجامید.
در این میان، ترکمن اوغلو مسئول جبهه ترکمانی در «کفری شاهین» نیز در مصاحبه با روزنامه «المونیتور» با اشاره به اینکه تقسیم شدن ترکمان‌ها به شیعه، اهل سنت و مسیحی به نابودی آنان به‌عنوان یک قوم و تضعیف آن‌ها انجامیده است، افزود: ترکمان‌ها به دلیل نداشتن سلاح، تلعفر و دیگر شهرهای ترکمانی نشین را از دست دادند و این در حالی است که آن‌ها حق داشتند از کشورهایی همچون آمریکا و دیگر کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش همچون آلمان و فرانسه که سلاح در اختیار دولت‌های مرکزی و اقلیم کردستان قرار می‌دهند، برای آزادسازی مناطق اشغالی خود سلاح دریافت کنند.
مهدی سعدون جعفر یکی از فعالان سیاسی ترکمانی نیز در مصاحبه با «المونیتور» می‌گوید: ترکمان‌ها به علت نداشتن شبه‌نظامیان حزبی مانند دیگر احزاب و جریان‌های سیاسی در عراق موفق به محافظت از مناطق خود نشدند؛ چراکه کردها و عرب‌ها تنها برای محافظت از مناطق خود تلاش کردند و به همین دلیل مناطق ترکمانی نشین از سال ۲۰۰۳ همچنان در معرض عملیات تروریستی قرار گرفت.
در همین حال ارشد صالحی رئیس جبهه ترکمانی عراق در ژوئن سال ۲۰۱۴ با تأکید بر ضرورت ارائه کمک‌های نظامی به ترکمان‌ها در چارچوب مصوبه کنگره آمریکا در خصوص کمک‌های نظامی به عراق، از وزارت دفاع عراق تشکیل کمیسیونی برای نظارت بر تحویل سلاح به ترکمان‌ها را خواستار شد.
دیگر احزاب ترکمانی ازجمله حزب «ترکمن ایلی» نیز خواستار کمک‌های تسلیحاتی به ترکمان‌ها شدند؛ چراکه ترکمان‌ها احساس می‌کردند که ارتش عراق و نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان در پی اشغال تلعفر از سوی داعش از حمایت آن‌ها دست برداشتند، لذا از احتمال اشغال استان کرکوک هراس داشتند و بر ضرورت تشکیل نیروی ویژه‌ای برای محافظت از مناطق ترکمانی نشین در کرکوک و مناطق مورد مناقشه پافشاری می‌کنند و برخی از آنان بازگشت به شهر تلعفر را خواستارند.
در این میان، علی اکرم بیاتی رئیس سازمان نجات ترکمان‌ها به «المونیتور» گفت: در صورت تجزیه عراق به سه بخش کُردی، سُنی و شیعی، ترکمان‌ها که سومین قومیت اصلی در عراق را تشکیل می‌دهند به حاشیه رانده خواهند شد، لذا پس از سیطره کامل کردها بر استان کرکوک، درخواست‌های آن‌ها برای دریافت کمک‌های تسلیحاتی درخواست‌هایی مشروع و قانونی است.
اکنون کشمکش موجود بین کردها و ترکمان‌ها بر سر وضعیت و موقعیت خاص استان کرکوک است. ترکمان‌ها خواستار اداره مشترک این استان توسط خود و عرب‌ها و کردها در چارچوب دولت فدرال عراق هستند و با الحاق این استان نفت‌خیز به اقلیم کردستان مخالف‌اند.
نرمین مفتی نویسنده و روزنامه‌نگار ترکمانی در تشریح موقعیت استان کرکوک می‌گوید: استان کرکوک ۲۲ درصد از ذخایر نفت عراق را تشکیل می‌دهد و دارای ذخایر گاز طبیعی و گوگرد است و زمین‌های کشاورزی آن نیز حاصلخیز است و دارای منابع آبی زیادی است. در این استان همچنین محصولات کشاورزی مثل پنبه، ذرت، جو و گندم کشت می‌شوند، به همین دلیل می‌توان گفت که کشمکش کنونی بین ترکمان‌ها و کردها اکنون بیش از همه‌چیز بر سر ثروت این استان است.
به اعتقاد مهدی سعدون جعفر فعال سیاسی ترکمانی، ترکمان‌ها اکنون احساس می‌کنند که درحال از دست دادن نفوذ خود بر این استان هستند و حتی نمی‌توانند در گفتگوهای بین عرب‌ها و کردها در خصوص سرنوشت کردها مشارکت کنند و از نظر خدمات‌رسانی و اجرای طرح‌های عمرانی بین مناطق ترکمانی نشین و دیگر مناطق کردنشین و عرب نشین در استان کرکوک تفاوت و تبعیض وجود دارد. آن‌ها بر این باورند که آنکه قوی‌تر است در آینده سرنوشت این استان را در دست خواهد گرفت.
