اوجالان در ملاقات با نمایندگان کُرد به یاران خود هشدار داده و می گوید: تفکر و خط سیاسی و حزبی بارزانی نباید در کردستان سوریه حاکم شود. کردها باید در آن جا نیروی نظامی خود را تقویت و سازماندهی کرده و در کنار جبهه ای قرار بگیرند که قرار است حقوق کردها را بدهد. اگر دولت مطالبات آنها را به جا آورد در کنار دولت باشند و اگر مخالفین سوری حاضر به پذیرش کردها شدند، در صف مخالفین قرار بگیرند.
 بروز تنش سیاسی و اختلاف نظر بین دو جبهه آشکار احزاب سیاسی کُردهای سوریه، طی روزهای اخیر توجه بسیاری از رسانه های کُردی، ترکی و عربی را به خود جلب کرد.
صدور بیانیه از سوی سران سیاسی کُرد سوریه علیه همدیگر، دستگیری اعضای الپارتی در مرز سوریه و اقلیم توسط شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک، مصاحبه های تند عبدالحکیم بشار رهبر الپارتی علیه حزب اتحاد دموکراتیک و نسبت دادن هشتاد درصد از افراد این گروه به سرویس اطلاعاتی المخابرات سوریه، اعتراضات تند رسانه های نزدیک به پ.ک.ک به مسعود بارزانی و اختلاف نظر مبنایی بین پ.ک.ک و بارزانی در خصوص آینده سوریه و کردها، از مسائل مهمی است که باعث می شوند موضوع تنش های آشکار احزاب کُرد سوری، به یک محور جدید در اخبار و تحولات سیاسی کُردی تبدیل شود.
اگر بخواهیم قطب بندی عینی و ملموس جریانات سیاسی در کردستان سوریه را در یک شکل کلی ترسیم کنیم، باید قطبین را ذیل دو چهره سیاسی کُرد نشان دهیم: الف: جریان حزب دموکرات کردستان سوریه و احزاب متفق با الپارتی به رهبری عبدالحکیم بشار که خود را وارث مبارزات کُردی ملا مصطفی بارزانی می دانند و ارتباط فکری و عاطفی مشهودی با مسعود بارزانی رییس اقلیم کردستان عراق دارند. ب: حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) و نهادهای اقماری آن شامل نیروهای مسلح موسوم به واحدهای دفاع از خلق و چند انجمن سیاسی، فرهنگی و شورایی. این حزب به رهبری صالح مسلم شکل گرفته و یکی از احزاب نزدیک به پ.ک.ک به شمار می رود. حزب اتحاد دموکراتیک در صفحه نخست پایگاه اینرنتی خود عکس بزرگی از عبدالله اوجالان را قرار داده و در همه سخنرانی های سران این حزب در اروپا و آمریکا، پوسترهای بزرگی از اوجالان در پشت سر آنها دیده می شود.
ریشه اختلافات در گذشته است
اگر بروز اختلاف جدی بین کردهای سوریه راصرفا نتیجه تحولات اخیر و جنگ سهم خواهی بدانیم، تنها قطعه آشکار و عینی کوه یخ را دیده ایم و در این صورت از این واقعیت که بیانات تند روزهای اخیر تنها یک هشتم از کل ماجراست، غافل مانده ایم.
مروری بر سخنرانی های قدیمی اوجالان و بررسی تاریخچه ای از درگیری ها و جنگ های خونین بین پ.ک.ک و حزب دموکرات کردستان عراق نشان می دهد که دو جبهه بارزانی – اوجالان، علاوه بر آن که دارای اختلافات ایدئولوژیکی و فکری جدی هستند، هیچ گاه تمایلی به تفاهم و سازش نشان نداده و رویکرد این دو جبهه نسبت به هم، بر مبنای این فکر اولیه بوده که طرف مقابل، نه یک رقیب، بلکه یک دشمن است و نفس موجودیت یکی از آن دو به معنی تهدید دائمی موجودیت و بقای سیاسی و اجتماعی دیگری است.
ر ادبیات سیاسی پ.ک.ک و در متون منتشر شده این حزب، همواره حزب دموکرات کردستان عراق با الفاظی همچون «کومپرا فئودال»، وابسته، نهاد عشیرتی و ضد دموکراسی و الفاظی از این دست توصیف شده است و بر اساس سنت فکری و عقیدتی چپ ترکی، همواره لحنی تند و خصمانه نسبت به جبهه بارزانی در جریان بوده و لطایف فراوانی در مورد شخصیت ملامصطفی بارزانی ساخته و پرداخته شده است. در مقابل، حزب دموکرات کردستان عراق، کمتر به اقدام ضدتبلیغی و سخنرانی آشکار روی آورده و ترجیح داده در میدان عمل، امنیت جانی اعضا و منافع پ.ک.ک را به خطر بیاندازد. از کمک به ارتش ترکیه برای لشکرکشی به ارتش عراق گرفته تا حملات مسلحانه به سنگرها و مواضع شهری و کوهستانی پ.ک.ک و هموارسازی راه فعالیت نیروهای امنیتی ترکیه در کردستان عراق که دستگیری شمدین ساکک مرد شماره ۲ پ.ک.ک در سال۱۹۹۸توسط دو واحد کماندویی و امنیتی میت، تنها بخشی از آن بوده است. همچنین حمله به گروهی از کادرهای مجروح پ.ک.ک در اربیل و کشتن ۶۲نفر از آنان توسط نیروهای پیشمرگ بارزانی یکی دیگر از نقاط سیاه در تاریخ روابط این دو حزب کُردی است. با توجه به این که اجساد تعدادی از کشته شدگان این واقعه هنوز هم کشف نشده، هنوز هم پ.ک.ک خواستار تجسس و بررسی پیرامون این موضوع است و کلا یادآوری وقایع سالیان ۹۶ تا ۹۹ برای هر دو گروه سخت و دشوار است.
همه چیز عوض شده است اما…
طی سالیان گذشته و همزمان با تحولات سیاسی،اقتصادی و فرهنگی حاکم در اقلیم کردستان عراق، موجی از تغییرات شتابان در همه حوزه ها به وجود آمد. تغییراتی که تلاش برای حراست از یک نظام سیاسی و اقتدار حزبی در آن، بسیار مهم تر از تفاوت ها و اختلافات فکری و عقیدتی است. در کنار همه عوامل و تحولات روی داده در اقلیم کردستان عراق، مساله همکاری های نفتی و اقتصادی ترکیه و اقلیم نیزبه عاملی تبدیل شد که میدان بازی را برای حزب دموکرات کردستان عراق بازتر و گسترده تر کرد و در این فضا تنها مسعود بارزانی نیست که در مقام رهبر حزب و رییس اقلیم تصمیم گیری می کند بلکه روابط سیاسی و اقتصادی ویژه نیچروان بارزانی با ترکیه، تغییرات جدیدی را در این حوزه به وجود آورد که اختلافات را به حاشیه راند و نوع جدیدی از مصلحت جویی و گفتگوی مسالمت آمیز را در فضای سیاسی و حزبی اقلیم حاکم کرد که قاعدتا و بر اساس ضرورت های سیستماتیک نوین، جایی نیز به پ.ک.ک و احزاب اقماری آن داد و امروز حزب راهکار دموکراتیک به عنوان یکی از احزاب زیرمجموعه پ.ک.ک، در اربیل، سلیمانیه، کرکوک و دیگر شهرها و مناطق روستایی اقلیم صاحب دفتر حزبی، روزنامه، ارگان رسانه ای و سیاسی است. با این وجود گفتمان پ.ک.ک نه تنها در انتخابات پارلمان اقلیم موفقیتی به دست نیاورده و از جایگاه مردمی چندانی برخوردار نیست، بلکه نتوانسته است اختلافات خود با حزب دموکرات کردستان عراق را حل کند و به نظر می رسد اختلافات مبنایی و ایدئولوژیک بین پ.ک.ک و جبهه بارزانی به گونه ای است که راه حل آشکاری برای آن وجود ندارد و باید به یک سازش نیم بند و تداوم جنگ سرد اکتفا کنند.
شب های عنکاوه و افشای متن ملاقات اوجالان
در شرایطی که چندین روزنامه نگار مشهور ترکیه با حضور در اربیل، در توصیف تحولات شتابان سیاسی و اقتصادی اربیل گزارش های مفصل تهیه کرده و از شب های مجلل هتل های عنکاوه، سیگارهای برگ، ثروت نفتی به ناگهان سرازیر شده، جیپ های چندصدهزار دلاری، کنسرت های موسیقی شبانه و سرازیر شدن زنان اوکراینی و چه و چه به این منطقه گفتند و نوشتند، چند کیلومتر آن سوتر در ترکیه، گفتگوهای صلح بین دولت اردوغان و پ.ک.ک در جریان بود و در امتداد همین گفتگوها بود که متن یکی از ملاقات های نمایندگان کُرد با اوجالان لو رفت.
ملاقات ۳ نماینده کُرد مجلس ملی ترکیه آلتان تان، سرّی ثریا اُندر و پروین بولدان با عبدالله اوجالان، رویداد چندان عجیبی نبود اما افشای متن ملاقات دیدار این سه نماینده با اوجالان و انتشار آن در روزنامه ملیت ترکیه، باعث شد بسیاری از معادلات تغییر کند. اوجالان در آن ملاقات به یاران خود هشدار داده و می گوید: تفکر و خط سیاسی و حزبی بارزانی نباید در کردستان سوریه حاکم شود. کردها باید در آن جا نیروی نظامی خود را تقویت و سازماندهی کرده و در کنار جبهه ای قرار بگیرند که قرار است حقوق کردها را بدهد. اگر دولت مطالبات آنها را به جا آورد در کنار دولت باشند و اگر مخالفین سوری حاضر به پذیرش کردها شدند، در صف مخالفین قرار بگیرند.
این موضع آشکار اوجالان در خصوص سوریه، جدای از این که اوج نگرش پراگماتیستی وی در خصوص مسائل کُردی را نشان می دهد، بیان گر این نیز هست که اوجالان هنوز هم پس از ۱۴ سال حبس و تحمل تنهایی، آن قدر عوض نشده که حاضر شود، خط فکری بارزانی را هم به عنوان بخشی از واقعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کردستان سوریه بپذیرد. شاید به همین خاطر است که واحدهای نظامی موسوم به نیروهای دفاع از خلق نسبت به پوسترهای ملامصطفی بارزانی، مسعود بارزانی و پرچم اقلیم کردستان حساسیت نشان داده و آشکارا اعلام می کنند که هیچ حزب کُردی دیگری نباید در کردستان سوریه سلاح به دست بگیرد.
اوجالان در متن افشا شده همین ملاقات، نقاط انتقادی تندی نیز درباره فتح الله گولن فعال دینی و سیاسی مشهور ترکیه بر زبان آورد و اگر نگاه واقع بینانه ای به تحولات سیاسی ماه های اخیر داشته باشیم، به جرات می توانیم بگوییم که هر دو گفته کوتاه اوجالان درباره بارزانی و گولن، هزنیه سنگینی بر دست پ.ک.ک و فعالان سیاسی کُرد نزدیک به وی گذاشت و این اتفاق، فشارهای ملی گرایان تند بر دولت اردوغان را نیز افزایش داد.
اگر چه بعدها نمایندگان کُرد اعلام کردند که اوجالان از آنها خواسته که گرم ترین سلام های وی را به فتح الله گولن و مسعود بارزانی برسانند، اما این تعارفات موثر نیفتاد و کاک مسعود در صلاح الدین و خواجه فتح الله در پنسیلوانیا از اظهارات اوجالان براشفتند. شاید این موضوع یکی از دلایلی بود که باعث شد احمد ترک سیاستمدار پیشکسوت کُرد ترکیه  و همراهان او، در اربیل از دیدار با مسعود بارزانی محروم بمانند و آنها را نپذیرد.
عمل گرایی در برابر امپریال کُردی
طی ماه های اخیر، مسعود بارزانی در مقام رییس اقلیم کردستان عراق دست به اعمالی زده که نشان می دهد او هنوز هم خود را رهبر بلامنازع همه کردها می داند. فراموش نکنیم که که رسانه های طرفدار وی اهمیت خاصی به اطلاق لفظ مطلق «رهبر بارزانی» (سه‌رۆک بارزانی) دارند ودایره شمولیت این صفت به گونه ای است که گویی همه کردها پیرو او هستند. حزب اتحاد دموکراتیک کنگره جوانان کُرد را با حضور نمایندگانی از کردهای همه کشورهای منطقه و کردهای ساکن اروپا، در رمیلان سوریه و زیر فضای تبلیغاتی و گفتمانی پ.ک.ک و اوجالان برگزار کرد. در مقابل، بارزانی هم دستور داد که این کنگره یک بار دیگر توسط حطب او در دهوک برگزار شود و مشروعیت حزب اتحاد دموکراتیک زیر سوال برود. این اقدام و بیانات و اعمالی از این دست نشان می دهد که کاک مسعود به سهم تاریخی و جغرافیایی کنونی اش راضی نیست و به شدت تمایل دارد که کاریزمای ویژه ای را از خود به نمایش بگذارد که گویی می خواهد همه کردهای منطقه را زیر چتر خود جمع کند.
شاید به کارگیری عبارت ابتکاری «امپریال کُردی» برای تمایلات ویژه بارزانی در خصوص تعامل با همه کردها چندان به جا نباشد اما دقت در بررسی تحولات ماه های اخیر در مناطق کردنشین سوریه، نشان می دهد که بارزانی به هیچ وجه نمی خواهد عمق نفوذ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خود در شمال سوریه را از دست دهد. او به حزب الپارتی و چند حزب نزدیک به آن پیشنهاد داده که ارتش مشترکی به وجود بیاورند که نامی غیر از واحدهای دفاع از خلق(YPG نزدیک به پ.ک.ک) داشته باشند. بارزانی در اربیل نشست هایی برگزار کرد که دست کم در دو دور آخر آن، حزب اتحاد دموکراتیک و سیاسیون نزدیک به جریان اوجالان در آن شرکت نکردند.
بارزانی می خواهد برای احزاب و چهره های کُرد سوری نزدیک به خود سهم بیشتری بگیرد و کاری کند که آنان در شمال سوریه و در آینده، از قدرت بالایی برخوردار باشند. اما حزب اتحاد دموکراتیک نه تنها حاضر به پذیرفتن چنین تقسیماتی نیست بلکه بنا به توصیه های اوجالان و پ.ک.ک، می خواهد به گونه ای عمل کند که خط سیاسی وابسته به بارزانی عملا در انزوا، سکون و توقف کامل بمانند. این حزب بنا به اظهارات رهبران آن بیش از ۱۵ هزار نفر نیروی مسلح در اختیار دارد و آنان در قالب واحدهای دفاع از خلق سازماندهی کرده، کنترل اغلب مناطق کردنشین شمال سوریه را در دست دارد، مناطق نفتی رمیلان سوریه را در اختیار دارد، کارهای انتظاماتی، سوخت رسانی، کمک رسانی و آموزشی اغلب شهرهای کردنشین را بر عهده نیروهای خود گذاشته و علاوه بر انجام تمام این اقدامات عینی و عملی، در حوزه سیاسی و نظری نیز اعلام کرده که حاضر است در صورت رسیدن اوجالان و اردوغان به یک توافق پایدار، در صف حمایت از مخالفین سوری قرار بگیرد.
گر چه رهبران حزب اتحاد دموکراتیک در بیانات روزانه و گفتگوهای رسانه ای خود، به تندی علیه جریان بارزانی صحبت نمی کنند و نحوه اداره مناطق کردنشین سوریه را به برگزاری انتخابات مردمی در آینده ربط می دهند اما در عمل، دست به فعالیت هایی می زنند که بدون تعارف، الپارتی و دیگر احزاب مخالف خود را به شدت محدود کرده و به آنها اجازه ظهور میدانی نمی دهند.
ه نظر می رسد که اقامت بیست ساله عبدالله اوجالان در سوریه و فعالیت های گسترده وی در حلب، دمشق، قامیشلو، کوبانی و دیگر مناطق شمال سوریه کاری کرده که میزان طرفداران اوجالان چند برابر هواداران بارزانی باشد.
در تاریخ سی ساله مبارزات مسلحانه پ.ک.ک با نظامیان ترکیه، بیشترین میزان کشته شدگان متعلق به کردهای سوری بوده و هم اکنون کادرهای مهم و متنفذی همچون شاهین جیلو، باهوز اردال، صوفی نورالدین و … از شهرهای کردستان سوریه به پ.ک.ک راه یافته اند، طی سه دهه اخیر ده ها هزار خانواده کُرد سوری با مشارکت در کارهای اجتماعی پ.ک.ک به این حزب و به شخص اوجالان وابسته شده اند و همه شواهد عینی نشان می دهند که اگر قرار باشد در شمال سوریه، ساختار سیاسی جدیدی به وجود آمده و ابتکار عمل کردها در این منطقه بالا برود، این بار نوبت یاران اوجالان است که قدرت را در دست بگیرند و نه گروه های وابسته به حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی.
در آن روزهایی که صبح علی الطلوع ده ها زن و دختر و کودک کُرد از روستاهای کردنشین سوریه، در قالب کارهای حمایتی و سازماندهی شده کادرهای پ.ک.ک، سوار بر کامیون به باغ های زیتون رفته و کار ده روزه صدها کارگر را یک روزه تمام می کردند ودستمزد آنان به پ.ک.ک داده می شد و مشارکت سیاسی – اجتماعی یک روزه، با رقص و پایکوبی کردی و شعار زنده باد آپو پایان می گرفت،  می شد پیش بینی کرد که بلاخره خط فکری اوجالان در شمال سوریه، بر خط بارزانی ها پیروز خواهد شد.
واقعیت این است که مساله سوریه و آینده آن به یک معمای سیاسی پیچیده تبدیل شده و پیش بینی دقیق در خصوص آینده این کشور ممکن نیست. با این وجود می توان گفت که اگر اتفاق خاصی روی ندهد و اراده ویژه ای برای قلع و قمع یا محدودسازی حزب اتحاد دموکراتیک به وجود نیاید، احزاب وابسته به جبهه بارزانی، نقش چندانی در تغییر معادلات سیاسی کردستان سوریه نخواهند داشت.
عمق این ماجرا زمانی ملموس تر و روشن تر می شود که به خاطر بیاوریم؛ جریان اوجالان همزمان با حفظ پایگاه سنتی خود در مناطق کردنشین ترکیه، در شمال سوریه نیز نفوذ ویژه ای به دست می آورد و قلمرو اقلیم اوجالان، بسیار گسترده تر از اقلیم کردستان عراق خواهد بود و یقینا تصور این تابلو باب میل بارزانی نخواهد بود.