انجمن بی تاوان آذربایجان غربی :تجربۀ سکولاریستی تشکیل ملت همراه با مدرنیزاسیون ترکیه و شیوه های خاص حکومت آن، منجر به ظلم ها، خونریزی ها و اشک ریختن های غیر قابل باوری شد. در عین حال این تجارب منفی تأثیر عمده ای بر توسعه، بلوغ و رشد جنبش های سیاسی متعددی در پیوستار سیاسی ترکیه، گذاشتند. در طول این دوران هم راست گرایان و هم چپ گرایان سهم منصفانه ای از ایدئولوژی کمالیسم دریافت کردند. متأسفانه تنها معدودی از جنبش های سیاسی توانسته اند این حلقه القاء فکری را بشکنند و از آن رهایی یابند؛ حزب عدالت و توسعه (آک پارتی) یکی از این نمونه های استثناء است.
برای تعیین این که آیا یک جنبش خاص از دور باطل قرن گذشته رها شده است یا خیر، روش های زیادی وجود دارد. اما تنها یک سؤال ساده نیز به همان نتیجه منتهی می شود: عملکرد امروز شما تا چه حد متفاوت از عملکرد قرن گذشته است؟ یا اینکه: موضع سیاسی، اجتماعی و سازمانی شما چه تفاوتی با موضع های خاستگاهتان دارد؟ با پرسیدن این پرسش ها از پ.ک.ک معلوم می شود که وضعیت آزار دهنده ای حاکم است.
این جنبش برای دستیابی به آرمان شهر خود، در سال های آغازینش آگاهانه به ابزارهای خشونت آمیز متوسل شد. اعضای آن نیز به خوبی از عواقب چنان تصمیمی آگاه بودند. علاوه بر تمام توجیه های چپ گرایانه، پ.ک.ک دربارۀ نتیجۀ خونریزی اطمینان خاطر داشت. آنها همچنین می دانستند که دست یازیدن به خشونت آنها را به منابع قدرت مختلفی پیوند خواهد داد و در نتیجه سازمان خود را به نحوی توجیه خواهند کرد. اگرچه برخی از این منابع قدرت در سطح منطقه ای و بعضاً جهانی فعال بودند، اما بسیاری از آنان در داخل ترکیه فعالیت می کردند. مثلاً نظام ترکیه، که از موهبت دو دهه به سر دواندن تلاش های ملت برای دموکراتیزه شدن به بهانۀ خشونت پ.ک.ک، برخوردار شد.
حال به پرسش اصلی باز گردیم: پ.ک.ک تا چه حد قادر است خارج از آن سنت سیاسی عمل کند که سه دهه پیش، خود آغاز کرده بود؟ آیا این سازمان در پس حوادث خشونت آمیز روزهای ۶ و ۷ اکتبر ۲۰۱۴ چشم اندازی سیاسی دارد؟ این جنبش که ۳۰ سال پیش مشغول زهر چشم گرفتن و سرکوب کردن گروه های کرد رقیبش بود و با نبرد علیه نیروهای مسلح امتیاز می گرفت، امروز کجا ایستاده است؟
شاید اینکه بدانیم پ.ک.ک ازسال ۲۰۱۳، و زمانی که پروسۀ صلح آغاز شد، کجا ایستاده است، کافی باشد. سه دهه پیش این سازمان این فرصت را داشت که از روش های نظام قیمومیتی و پاسخ های ایدئولوژیک جامعه به دولت-ملتش، برای به دست آوردن اندکی مشروعیت استفاده کند. با این حال می بینیم که اینک در سال ۲۰۱۴، دگردیسی دموکراتیک ملت و طرح کاملاً متفاوت مسألۀ کرد دستور کار جدیدی فرا پیش نهاده است.
با توجه به اینکه همۀ بازیگران این عرصه، ساختار های اجتماعی و سیاسی، و به طور کلی همۀ اکوسیستم تغییر کرده است، آیا پ.ک.ک قادر است به چیزی تبدیل شود که دیگر یک سازمان تروریستی نباشد؟ در طی سال ها استراتژی علنی و یقیناً غیر واقع گرایانۀ نظام قیمومیتی برای تفکیک شهروندان عادی از تروریست ها نه تنها به شکست منتهی شد، بلکه به نحو چشمگیری به محبوبیت پ.ک.ک افزود. مطمئناً عملکرد پ.ک.ک مبنی بر انجام حملات خشونت آمیز و همزمان ادامۀ فعالیت سیاسی دموکراتیک، به همان اندازه متناقض است که برنامه های گذشتۀ نظام قیمومیتی ترکیه برای امحاء تروریست ها و در عین حال انکار هویت کردی، متناقض بودند. متعاقب پروسۀ صلح با کردها، این سازمان رفته رفته دارد به صورت اولیه اش شبیه می شود.
اگر پایبندی پ.ک.ک به نقطۀ آغازش همچنان تداوم داشته باشد، دیگر بحران عمده تکمیل پروسۀ صلح نخواهد بود، بلکه بحران کمک به موجه جلوه کردن سنت پ.ک.ک/ه‍.د.پ است. بدون تردید این وضعیت آنهایی را که از لحاظ سیاسی یا استراتژیک «در کوهستان ها گیر افتاده اند» نگران نخواهد کرد. با این وجود، این مسأله برای یک حزب سیاسی که میلیون ها هوادار دارد و برای مردمی که در منطقه زندگی می کنند و در ایدئولوژیشان هیچ وجه اشتراکی با این سازمان ندارند، مسأله ای جدی است. اینکه ما چگونه به موضوع می نگریم اهمیت چندانی ندارد، روشن است هر حزبی که سیاست هایش همچنان از سال ۱۹۸۴ ریشه می گیرند، چندان دوام نخواهد آورد که در مناسبات آینده سهمی داشته باشد. به خاطر اینکه پ.ک.ک روشش را تغییر نداده است، در آینده شاهد ظهور سیاستمداران معارض کرد و افزایش اعمال خشونت آمیز خواهیم بود. در نهایت این سازمان هیچ راهی نخواهد داشت جز پرداختن به یک تجدید نظر درونی جامع. اما تا آن هنگام تنها با شرکت در پروسۀ آشتی می تواند دوام بیاورد. هر عملی بر خلاف این جهت چهرۀ پ.ک.ک را به عنوان مقصر آشکار خواهد کرد، در صورتیکه ملت، مسألۀ کردها را برای همیشه حل و فصل خواهد کرد.