نامزدهای نزدیک به پ.ک.ک در دیاربکر از نامزدهای حزب عدالت و توسعه پیشی گرفته اند اما در چند شهر دیگر، اوضاع به نفع یاران اردوغان است.
انجمن بی تاوان آذربایجان غربی به نقل از روزنامه ی وطن ترکیه، با آن که بیش از ۴ ماه به انتخابات شهرداری های این کشور زمان باقی مانده است، از هم اکنون، رقابت های انتخاباتی آغاز شده و شرکت های بزرگ نظرسنجی نیز به سفارش دولت و احزاب، دست به تحقیقات میدانی گسترده می زنند تا از شیوه ی تقسیم آراء و نظرات مردم مطلع شوند.
شهرداری شهرهای بزرگ
تا سال ۲۰۱۲ میلادی در ترکیه تنها ۱۶ شهر ترکیه دارای شهرداری بزرگ و مرکزی بودند و بر اساس تغییرات اعمال شده در قوانین تقسیمات شهری، استانی و بازتعریف قوانین انتخاباتی مربوط به شهرداری ها و نیز با درنظر گرفتن مولفه های جمعیتی، ۱۴ شهر دیگر ترکیه نیز دارای شهرداری بزرگ شدند.
مهم ترین تفاوت شهرداری های بزرگ و مرکزی با شهرداری شهرهای کوچک در این است که شهرداری های مرکزی، دارای بودجه ها و اعتبارات کلان عمرانی، فرهنگی و جاری هستند و در حوزه های مختلف نیز داری اختیارات گسترده ای بوده و اغلب تصمیمات کلان خدماتی، با نظر مستقیم شخص شهردار و شورای همان حزبی اتخاذ می شود که شهردار را بر سر کار آورده است.
با مرور لیست سی شهردرای بزرگ ترکیه متوجه می شویم که از این تعداد شهرداری های بزرگ و مرکزی، مربوط به مراکز ۶ استان کردنشین ترکیه یعنی دیاربکر، گازی عنتاب، ماردین، وان، شانلی اورفا و قهرمان مرعش است و البته نباید این نکته را از یاد ببریم که در استان های آدانا، ارزروم، مرسین و همچنین در استانبول، کردها از جمعیت بالایی برخوردار هستند و می توانند در صحنه ی انتخابات شهرداری ها تاثیرگذار باشند.
رقابت نفس گیر در دیاربکر
استان دیاربکر در ادبیات سیاسی ترکیه به عنوان قلعه ی اصلی هوادران پ.ک.ک شناخته می شود و طی ۱۲ سال گذشته، اداره ی شهرداری مرکزی این شهر همواره در اختیار نمایندگان حزب صلح و دموکراسی بوده و عثمان بایدمیر که به عنوان یکی از شاگردان مهم مکتب اوجالان و پ.ک.ک شناخته می شود، تاکنون به مدت ۱۰ سال این کرسی را در اختیار داشته است. او در سال ۲۰۱۲ و چند ماه پیش از آغاز دور جدید مذاکرات صلح بین پ.ک.ک و ترکیه و به دنبال ضرب و شتم مردم شهر خود از سوی پلیس ضدشورش گفت:« ما به خوبی می دانیم چرا پلیس به دستور حزب عدالت و توسعه به دیاربکری ها حمله می کند. این حزب به دنبال فتح شهرداری است اما به شما می گویم اگر همه ی آباء و اجداد خود را بیاورید، باز هم مردم این شهر به شما رای نمی دهند و شهرداری در دست ما می ماند.» سخنان بایدمیر در آن دوران در رسانه های ترکیه بازتاب گسترده ای پیدا کرد اما سران حزب اردوغان هیچ گاه در سخنرانی های خود منکر صحت ادعاهای شهردار آپوییست دیاربکر نشدند و ماجراهای ماه های اخیر نیز نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه با همه ی توان خود به میدان آمده تا شهرداری دیاربکر را در اختیار بگیرد. بسیاری از تحلیل گران سیاسی ترکیه بر این باورند که سفر رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه و مسعود بارزانی رییس اقلیم کردستان عراق به دیاربکر نیز یک شُو تبلیغاتی بزرگ برای فتح شهرداری این شهر در انتخایات پیش رو بود.
اردوغان، با اعلام نام غالب انصاری اوغلو نماینده ی جوان دیاربکر به عنوان نامزد موردنظر خود، رقیبی را به میدان فرستاده که می تواند کار را برای سیاستمداران نزدیک به پ.ک.ک دشوار کند. انصاری اوغلو در میان دیاربکری ها از محبوبیت فراوانی برخوردار است؛ دارای خانواده ی سرشناس و متنفذی است، از اعضای مهم حزب عدالت و توسعه و از سیاستمدردان نزدیک به اردوغان به شمار می آید و در اتخاذ مواضع و اظهارات سیاسی خود، به حفظ عواطف ناسیونالیستی کردها نیز بی توجه نیست. تنها ۴۸ ساعت پس از آن که رجب طیب اردوغان در واکنش منفی به سخنان عثمان بایدمیر که جنوب شرقی کشور را کردستان ترکیه نامیده بود، انصاری اوغلو اعلام کرد که اطلاق نام کردستان بر مناطق کردنشین ترکیه، امری عادی و معقول است و نباید کسی از این واژه هراس داشته باشد.
حزب صلح و دموکراسی خانم گلتن کشاناک را به عنوان نامزد مورد نظر خود در دیاربکر معرفی کرده است که در حال حاضر نماینده ی سرت در مجلس ملی و یکی از ۲ رهبر حزب صلح و دموکراسی است. اوجالان دستور داده که این بار در دیاربکر ۱ نامزد زن به میدان انتخابات برود و با توجه به آن که لیلا زانا این پیشنهاد را رد نموده، کشاناک وارد صحنه ی رقایت شده و قرار است در جدال با انصاری اوغلو، تکلیف شهرداری مهم ترین شهر کردنشین ترکیه را روشن کند. نظرسنجی ها نشان می دهد که در حال حاضر در دیاربکر ۵۰ درصد از مردم، آرای خود را به حزب صلح و دموکراسی می دهند و در مقابل ۴۵ درصد از مردم این شهر، خواهان پیروز شدن حزب عدالت و توسعه هستند.
بدون تردید در انتخابات پیش رو، نتایج انتخابات دیاربکر، برای همه ی احزاب سیاسی ترکیه آن قدر اهمیت دارد که این شهر را در سطح ۳ شهر مهم استانبول، آنکارا و ازمیر، برجسته می کند.
در وان چه خبر است؟
نظرسنجی ها نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه در حال حاضر ۴۸ درصد از آرای مردم شهر کردنشین وان را در اختیار دارد و در مقابل، فقط ۴۳ درصد از مردم این شهر هوادار حزب صلح و دموکراسی هستند. شهردرای مرکزی وان هم از شهرداری هایی است که برای شخص اردوغان و حزب عدالت و توسعه اهمیت ویژه ای دارد. طی چند سال اخیر شهرداری این شهر در اختیار بکر کایا، از سیاستمداران نزدیک به پ.ک.ک بود که در اثنای دوران ماموریت خود ۲ بار به اتهام همکاری مخفیانه با شاخه ی نظامی پ.ک.ک به زندان رفت. کایا به این موضوع متهم شده که بخشی از کالاهای ارسال شده برای زلزله زدگان وان را برای نیروهای شاخه ی نظامی پ.ک.ک فرستاده است.
اوضاع در زادگاه اوجالان و احمد ترک، چگونه است؟
در شهر تاریخی و بزرگ شاملی اورفا یعنی زادگاه عبدالله اوجالان رهبر زندانی پ.ک.ک، حزب صلح و دموکراسی اوضاع مطلوبی ندارد. نظرسنجی ها نشان می دهد که ۴۶درصد از مردم اورفا آرای خود را به نامزدهای حزب عدالت و توسعه می دهند و تنها ۱۵ درصد از آنان به نامزدهای حزب صلح و دمورکاسی رای می دهند.
یکی دیگر از شهرهای تاریخی و مهم جنوب شرقی ترکیه ماردین است. در ماردین، حزب عدالت و توسعه ۴۶ درصد از مردم به حزب عدالت و توسعه و ۳۷ درصد از مردم به حزب صلح و دموکراسی رای می دهند. تحلیل گران بر این باورند که اگر احمد ترک در این شهر برای احراز پست شهرداری نامزد شود، احتمال پیروزی او بالاست. اما شواهد نشان می دهد که اختلاف نظرهایی که در هنگام سفر بارزانی به دیاربکر بین احمد ترک و سران این حزب به وجود آمده، معادلات را پیچیده کرده است. احمد ترک، لیلا زانا، سری ساکک، آلتان تان و اسعد جانان با تصمیم مستقل خود به استقبال اردوغان و بارزانی رفتند و این اقدام آنان مورد انتقاد صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب صلح و دموکراسی قرار گرفت.
نتایج نظرسنجی ها در عنتاب، مرعش و ملاتیا
خانم فاطمه شاهین وزیر کُرد خانواده و سیاست های تامین اجتماعی ترکیه، نامزد حزب عدالت و توسعه در شهر بزرگ گازی عنتاب است. نظرسنجی ها نشان می دهد که در عنتاب حزب عدالت و توسعه ۵۲ درصد از آرای مردم را در اختیار دارد و حزب جمهوری خلق دارای آرای ۳۰ درصدی است و نامی از حزب صلح و دموکراسی وجود ندارد. حزب عدالت و توسعه در قهرمان مرعش ۶۵ درصد و در ملاتیا ۵۰ درصد از آرای مردم را در اختیار دارد و در این ۲ شهر نیز نامی از حزب صلح و دموکراسی در نظرسنجی ها مطرح نیست.
حضور سمبلیک در استانبول، حضور قدرتمند در شهرهای کوچک کردنشین
سری ثریا اُندر از سیاستمداران نزدیک به پ.ک.ک و نماینده ی استانبول که طی ماه های اخیر بارها با اوجالان و سران پ.ک.ک دیدار کرده است، در استانبول، به عنوان نامزد حزب دموکراتیک خلق ها (حزب جدیدالتاسیس نزدیک به پ.ک.ک) به میدان آمده است اما شواهد نشان می دهد که احتمال پیروزی او در استانبول زیر ۵ درصد است و در مقبال، قدیر توپ باش نامزد مورد نظر اردوغان و شهردار کنونی استانبول، برای رسیدن به پیروزی مجدد از شانس ۵۲ درصدی برخوردار است و به این ترتیب نامزد نزدیک به استانبول، به طور سمبلیک وارد رقابت ها شده است اما نامزدهای دیگر نزدیک به حزب صلح و دموکراسی در شهرهای کوچک استان های حکاری، شرناخ، سرت و باتمان، از شانس بالایی برای رسیدن به پیروزی برخوردارند.