سیاست غیراخلاقی و غیرانسانی؛ این توصیف ماهیت رویکردهای خارجی و داخلی ایالات متحده آمریکا است. دوستان موقت و دشمنان دائمی اعتقاد دارند آمریکا از همه استفاده ابزاری میکند و در نهایت، همه حتی متحدان خود را رها میکند. ظاهرا این بار قرعه به نام کردهای سوریه افتاده است. زمانی نیروی زمینی آمریکا محسوب میشدند برای شکست داعش؛ اما با سیاستهای غیرمترقبه ترامپ، اکنون تنها ماندهاند و با خطر جدی تجاوز ترکیه روبرو شدهاند.
این خطرات، ریشته تاریخی دارد. اختلافات کردها با یکدیگر و دشمنی احزاب کرد با هم، باعث عدم اتحاد میان آنها شده است و به گفته بسیاری از کارشناسان، آمریکا نیز از این موضوع سوءاستفاده کرده است. پ.ی.د. شاخه سوری پ.ک.ک متهم به سوءمدیریت و نقض حقوق بشر شده، به سایر احزاب کرد اجازه فعالیت نمیدهد و از زنان و کودکان به عنوان سرباز استفاده میکند. سایر احزاب کرد در سوریه و عراق نیز با پ.ی.د مخالف هستند.
برای بررسی تحولات کردستان سوریه، دلیل سیاستهای آمریکا و نقش آن در سرنوشت تاریخی قوم کرد و احتمال حمله ترکیه به سوریه، با زاگرس برواری از اعضای حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی، مصاحبهای ترتیب دادهایم. وی که گرایشات اتحادگرایانه میان کردها را دنبال میکند، صراحتا آمریکا را دلیل شکست کردها در طول تاریخ معرفی میکند ومعتقد است که سیاستهای غیراخلاقی آمریکا باعث اختلاف میان کردها شده و تهدیدات علیه کردستان سوریه را افزایش داده است.
همان طور که آمریکا در مورد عفرین نیز به ترکیه چراغ سبز داد، به نظر میرسد اکنون در مورد شرق فرات نیز چنین اقدامی را در نظر دارد. آیا این روش برخورد آمریکا با کردها ابزاری نیست؟ یعنی هر وقت نیاز داشته باشد، استفاده میکند در غیر این صورت رها میکند و این نیز اقدامی غیراخلاقی است.
درست میگویید. این، اخلاق سیاسی نیست و نباید چنین باشد. ما کردها از روی ناچاری به همه دست میدهیم. اگر به تاریخ نگاه کنیم، همیشه آمریکا دلیل شکست کردها بوده است. در سال ۱۹۷۵ نیز وقتی قیام کردستان عراق شکست خورد باز هم آمریکا عامل شکست بود چون از طریق رژیمهای منطقه و زدوبندهای خاص راه را برای شکست فراهم کرد. آمریکا منافع خود را بر منافع ما، دموکراسی و انسانیت ترجیح میدهد. این اخلاق آمریکا اخلاقی غیرانسانی است. در کردستان سوریه کردها نباید برای گرفتن رقه و دیرالزور و مناطق دیگر، خودشان را قربانی آمریکا میکردند. البته استدلال کردها این بود که اگر در مناطق مذکور حاضر نباشیم، ترکیه آن شهرها را با گروههای غارتگر مورد حمایت خود اشغال خواهد کرد و مردم ما با قتل عام بزرگی مواجه خواهند شد. به همین خاطر هزاران کرد کشته و زخمی شدند، اما این سیاست آمریکا در قبال کردها خیلی زشت است. ما کردها تاکنون هیچ نفعی از همکاری با آمریکا نبردهایم و در کردستان عراق هم قربانی آمریکا شدهایم. بریتانیا هم مثل آمریکاست. در مورد حلبچه هم دیدیم که آمریکا چگونه آن را نادیده گرفت. تاریخ را نباید فراموش کنیم.
اخیرا پارتی اعلام کرد مساله عفرین و تجاوز ترکیه به آن منطقه، به دلیل اشتباهات پ.ک.ک و سیاستهای غلط آن مبنی بر اخراج احزاب و گروههای کرد همانند انجمن میهنی و حبس و شکنجه مخالفان رخ داد. به نظر شما اگر پ.ک.ک توافق دهوک و اربیل را نقض نمیکرد، آیا امروز وضعیت کردهای سوریه بهتر نبود؟ آیا ترکیه این توان را داشت که به راحتی سوریه و مردم کرد آن را تهدید کند؟
قطعا اگر پ.ک.ک بهتر اوضاع را مدیریت میکرد و رویکرد دیکتاتوری اتخاذ نمیکرد، وضعیت بهتر میبود و ترکیه نیز نمیتوانست تهدید کند. کردها باید متحد باشند. مسئله دیگر، بحث مشروعیت بینالمللی است. کردها چه حکومت باشند چه کانتون یا هر چیز دیگری، تا زمانی که مشروعیت بینالمللی نداشته باشند در معرض تهدید قرار دارند. اگر کردها متحد باشند، احتمال تشکیل یک نیروی مسلح مشترک وجود دارد. البته موضوع تشکیل نیروی نظامی مشترک، شکست خورد. چون اگر به نتیجه میرسید، ترکیه به راحتی نمیتوانست سوریه و کردهای آن را تهدید کند. ان هم به بهانه وجود پرچم پ.ک.ک و نصب عکس اوجالان. اشتباه بزرگ پ.ک.ک این بود که بهانه لازم را به ترکیه داد. اگر پ.ک.ک اشتباه نمیکرد، همه اقوام کرد، آشوری، اعراب و ترکمن میتوانستند علیه تجاوز ترکیه به خاک سوریه، متحد شوند. اشتباه پ.ک.ک سبب بروز احتمالی یک نسلکشی علیه کردها خواهد شد. ترکیه هم نباید هم مدعی آزادی و دموکراسی شود و در عین حال با حمایت گروههای تروریستی دست به جنایت علیه مردم کرد بزند.
آیا زمان آن نرسیده پ.ک.ک دست از خودمحوری و خودخواهی بردارد؟
به نظر من هنوز هم زمان برای پ ک ک/پ.ی.د. وجود دارد تا دست از این سیاست یکجانبهگرایی بردارند و راه را برای دموکراسی باز کند و به فعالان حقوق بشر اجازه دهد آزادانه کار کنند و در عین حال برای طرفهای کردی راه گفتگو را باز کنند و یک پروژه مشترک برای رشد و توسعه کردستان سوریه ایجاد نمایند. حتی در مورد تهدیدهای ترکیه با وجود آنکه تعدادی پیشمرگه روژ به کردستان سوریه رفتهاند اما پ.ک.ک هنوز اجازه فعالیت به آنها نداده و گفته فقط اگر ترکیه حمله کرد باید در کنار ما بجنگید این یعنی پ.ک.ک نمیخواهد به جز خود دیگران را قبول کند و این به نظر من اشتباه است. اگر پ.ک.ک روشهای مسالمتآمیز را در پیش بگیرد، بهتر نتیجه خواهد گرفت.