حمله به HDP بخشی از برنامه ریزی AKP برای انتخابات زود هنگام است. سران AKP معتقدند برای بازگشت به قدرت و تشکیل حکومت تک حزبی تنها راه ممانعت از ورود مجدد HDP به پارلمان است. اما، اگر در انتخابات مجدد HDP توانست ۱۵ درصد آرا کسب کند و صاحب کرسیهای بیشتری در پارلمان شود، آیا AKP به شیوه ای صلح آمیز قدرت را رها خواهد کرد؟
وقتی حزب طرفدار کردها، یعنی حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)، توانست با یک پرش بلند از حد نصاب ۱۰ درصدی انتخابات عبور کند، یک شوک واقعی به رئیس جمهور و حزب عدالت و توسعه (AKP) وارد شد. سپس کمپین تهمت زنی به HDP که در بزنگاه ورود به انتخابات پارلمانی آغاز شده بود، ادامه پیدا کرد. دادگاه عالی ترکیه اقدام به «رسیدگی» دربارۀ ‌HDP کرد. رئیس جمهور رجب طیب اردوغان گفت «HDP هزینه اش را خواهد پرداخت». وی از این هم فراتر رفت و گفت «روشنفکران کذایی و سیاست مداران کذایی و سازمان های کذایی جامعۀ مدنی (CSO) باید پاسخگو باشند» و عملاً پروسۀ آشتی را به پایان رساند.
اینک ما باید بایستیم و به آرامی فکر کنیم که چرا اردوغان و AKP حزب HDP را مورد حمله قرار دادند.
آیا پس از انتخابات ۷ ژوئن تغییری در سیاست های HDP یا اظهارات اعضای آن از جانب میانه روی به سمت افراطی گری روی داد؟آیا آنها از خواست صلح دست کشیدند و شروع کردند به گفتن اینکه «ما خواهان جنگ هستیم»؟ آیا آنها در خلال گفتگو های تشکیل ائتلاف نگرشی منفی اتخاذ کردند؟ آیا آنها از شروع به کار پارلمان جلوگیری کردند؟
آیا آنها جامعه و سیاست مداران را عصبی کردند؟ آیا موفقیت در انتخابات آنها را از راه به در کرد؟ این ها سؤال هایی است که وقتی می خواهم تلاش کنم سر در بیاورم که چرا رئیس جمهور و AKP این همه به HDP حمله می کنند، به ذهنم خطور می کنند، و جواب همۀ این سؤال ها «خیر» است.
این نمونه ای است از اظهاراتی که رئیس جمهور و سخنگویان AKP دربارۀ HDP بر زبان رانده اند: «HDP همدست سازمان تروریستی حزب کارگران کردستان (PKK) است…. HDP از رهبران PKK که ساکن اردوگاه های این حزب در کوهستان قندیل واقع در شمال عراق هستند، دستور می گیرد…. حزب دموکراتیک خلق ها، PKK و فعالیت های آن را محکوم نمی کند»، و قس علی هذا.
صلاح الدین دمیرتاش رئیس مشترک HDP به شیوه ای واضح و گویا و البته آشکارا به همۀ این اتهامات که از جانب رئیس جمهور و AKP مطرح شده اند، پاسخ داده است. وی تأکید کرده که HDP همدست کسی نیست و از جایی دستور نمی گیرد. او گفته آنها اعمال خشونت آمیز را تأیید نمی کنند، و جواب هایی دیگر از این دست.
ممکن است کسی بگوید «وی به روشنی ترور را محکوم نکرده است». ما می دانیم که HDP در این باره موضعی متفاوت دارد. آنچه اینجا اهمیت دارد این است که HDP کی از اعمال خشونت آمیز پشتیبانی کرده است؟ این حزب می گوید موافق خشونت نیست.
اگر رئیس جمهور و AKP مایلند HDP را به PKK ربط بدهند، باید به این سؤال پاسخ دهند: آیا HDP نگرش خود را دربارۀ PKK پس از انتخابات ۷ ژوئن تغییر داد؟ چرا پس از انتخابات این موضوع را در کانون برنامۀ کاری خود قرار دادید؟
آشکار است که مورد هجوم قرار دادن HDP بخشی از طرح رئیس جمهور برای انتخابات مجدد است. رئیس جمهور و AKP در حال راه اندازی کمپینی برای یک انتخابات اعلام نشده هستند. هدف این کمپین خارج کردن HDP از پارلمان در انتخابات بالقوۀ روزها یا هفته های آتی است.در واقع AKP بر این باور است که برای بازگشت دوباره به قدرت در قالب یک حکومت تک حزبی، راهی جز این نیست. نکتۀ اصلی همین است.
اگر HDP نتواند از حد نصاب عبور کند چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟ لازم است دربارۀ این پرسش اندیشه کنیم، به ویژه در این روز ها باید به این فکر باشیم.
البته یک پرسش دیگر نیز مطرح است که رئیس جمهور و رهبران عالی رتبۀ AKP باید نگران آن باشند: اگر HDP با افزایش آرای خود مثلاً به حدود ۱۵ درصد در یک انتخابات بالقوه بتواند کرسی های بیشتر پارلمان را برای خود تضمین کند، رهبران AKP چه خواهند کرد؟
AKP دارد تلاش می کند با این آشوب و آشفتگی رأی دهندگان را مرعوب کند. اگر این ارعاب نتیجۀ مطلوب آنها را ندهد آیا به شیوه ای صلح آمیز حکومت را رها خواهند کرد و به ارادۀ ملی احترام خواهند گذاشت.
اگر می توانستم به این پرسش پاسخ «آری» بدهم، پیشنهاد می کردم باید هر چه سریعتر و در کمترین زمان ممکن انتخابات مجدد را برگزار کنیم.
جعفر سولگون / تودی زمان
ترجمه: خبرگزاری کردپرس