گزارش تحلیلی کردپرس:

افرادی همچون احمد ترک، سری ساکک، حسیب کاپلان، لیلا زانا، آیلا آکات، اُزدال اوچار، عادل زوزان و بسیاری دیگر از نمایندگان، دارای شناسنامه ی سیاسی کُردی و کُردمحوری هستند و بها دادن به اندیشه های چپ؛ دقیقا به معنی کنار گذاشتن تدریجی این افراد از گردونه ی فعالیت های سیاسی و حزبی و پایین کشیدن فتیله ی بها دادن به مطالبات قومی و فرهنگی کردها و بها دادن به ایدئولوژی چپ است.
به گزارش کردپرس؛ تاسیس حزب جدیدی به نام حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) به عنوان یکی دیگر از نهادهای اقماری پ.ک.ک در ترکیه، به یکی از مهم ترین اخبار محافل سیاسی و رسانه ای این کشور تبدیل شد.
ابن حزب به دستور عبدالله اوجالان رهبر زندانی پ.ک.ک ایجاد شده و ۳ تن از نمایندگان حزب صلح و دموکراسی (BDP) به نام های سری ثریا اُندر نماینده ی استانبول، صباحت تونجل نماینده ی استانبول و ارتوغرول کورکچو نماینده ی مرسین، برای رهبری و مدیریت نهاد جدید، از یاران خود در حزب صلح و دموکراسی جدا شدند.
جرقه های نخست
چند ماه پیش، ترکیه در آتش تظاهرات گسترده ی مخالفین دولت در گزی پارک استانبول، آنکارا و ازمیر می سوخت و ابعاد رسانه ای و سیاسی این رویداد، هزینه های سنگینی برای دولت اردوغان به دنبال آورده و به جرات می توان گفت که این خیزش پر سر و صدا که با هدایت گروه های چپ، کمونیست، حزب جمهوری خلق و همجنسگرایان به راه افتاده بود، پایه های حزب عدالت و توسعه را به لرزه درآورد.
اگر چه دفاع از محیط زیست به عنوان خاستگاه نخست مخالفین دولت در رویدادهای گزی پارک عنوان شد اما واقعیت این است که ممنوعیت توزیع مشروبات الکلی، حمله ی پلیس استانبول و آنکارا به برخی مراکز پنهانی فحشا و تلاش دولت اردوغان در بها دادن به مدارس و دبیرستان های دینی، موجبات خشم جریانات لاییست و کمالیست را فراهم آورد. حزب صلح و دموکراسی به رهبری صلاح الدین دمیرتاش جوان و کنگره ی جامعه ی دموکراتیک به رهبری احمد ترک سرد و گرم روزگار چشیده به عنوان مهم ترین نهادهای سیاسی اقماری قانونی پ.ک.ک، اجازه ندادند هواداران آنان به جریان تظاهرات گزی پارک بپیوندند چرا که بر این باور بودند که حضور در این تظاهرات علاوه بر این که به مذاکرات صلح بین ترکیه و پ.ک.ک ضربه می زند، هیچ ربطی به مطالبات کردها ندارد. اما در این میان سری ثریا اُندر نماینده ی استانبول و از اعضای حزب صلح و دموکراسی که به تازگی از ملاقات با اوجالان بازگشته بود، ساز دیگری نواخت و به عنوان یکی از پیشوایان تظاهرات کنندگان به میدان رفت و از ناحیه ی سینه نیز مجروح شد. او به تندی به دمیرتاش و احمد ترک اعتراض کرده و از آنان خواست که همه ی کردها را در استانبول به میدان بیاورند. اگر چه این اقدام اُندر موجبات خشم اردوغان را فراهم آورده و او را از حضور در هیات ملاقات های بعدی با اوجالان محروم نمود، اما در کمال ناباوری، اوجالان از انتقادات او حمایت کرده و حزب صلح و دموکراسی، کنگره ی جامعه ی دموکراتیک و خود پ.ک.ک را به بی تفاوتی و بی کفایتی متهم کرد و اعلام کرد که آنان نیز باید در میدان تظاهرات حاضر می شدند! اوجالان تنها یک هفته پس از بیان این انتقاد؛ اعلام کرد که حزب صلح و دموکراسی به عنوان یک حزب کُردی توان جذب آرای ترک ها را ندارد و اگر یک حزب چپ گرای دور از آمال ملی گرایی کُردی، توسط سیاستمداران کُرد وابسته به اوجالان ایجاد شود، می تواند آرای بخشی از ترک ها و به ویژه ترک های چپ را از آن خود کند. او همچنین پیشنهاد کرد که اُندر رهبری حزب جدید را بر عهده بگیرد.
چنین شد که حزب دموکرات خلق ها ایجاد شد و این حزب بر آن است تا در انتخابات شهرداری های ترکیه در بهار سال آینده وارد عرصه ی رقابت انتخاباتی شود. ذکر این نکته ضرورت دارد که ایحاد حزب سیاسی جدید در ترکیه از لحاظ اداری و کسب مجوز بسیار آسان است اما بر اساس قوانین ترکیه، هر حزبی که بخواهد به طور رسمی در میدان انتخابات حاضر شود باید در نصف به علاوه ی یک استان های ترکیه دارای دفتر نمایندگی باشد. ترکیه دارای ۸۱ استان است و به این ترتیب هر حزب جدید التاسیسی ناچار است در ۴۲ استان ترکیه دارای ساختمان محل نمایندگی، مجلس حزب و مدیریت استانی باشد و باید علاوه بر مرکز استان در یکی از شهرستان ها نیز دارای دفتر باشد. حال می توان محاسبه کرد که تاسیس این حزب جدید، چه هزینه های مادی سنگینی ایجاد کرده و از لحاظ تامین کادرهای سیاسی نیز تا چه اندازه برای یاران چپ گرای اوجالان دشوار بوده است. البته از یاد نبریم که همچنان که حزب صلح و دموکراسی به رهبری دمیرتاش، یک نهاد اقماری دیگر به نام کنگره ی جامعه ی دموکراتیک (DTK) را نیز در کنار خود دارد و این کنگره نیز دارای ده ها ساختمان و دفتر نمایندگی است، حزب جدید دموکرات خلق ها نیز نهادی به نام کنگره ی دموکراتیک خلق ها را ایجاد نموده و مطابق معمول، همه ی این نهادها به شیوه ی دو رهبری (یک زن و یک مرد) اداره می شوند.
تکثر این نهادها، از سویی امکان آن را فراهم می کند که با تعطیل شدن احتمالی یک نهاد و زندانی شدن اعضای آن، مجموعه ی بعدی سریعا جای آن را بگیرد و علاوه بر این عنصر رقابت و تکثر، باعث می شود که تمرکز قدرت ایجاد نشود و هر نهادی که از خط اوجالان و پ.ک.ک تخطی کند، به سرعت کنار گذاشته شود.
نخستین علامت هشدار
اگر چه ایجاد یک حزب نو اقماری در زیر چتر بزرگ نهادهای پ.ک.ک اتفاق جدیدی نیست. اما شواهد و اظهارات برخی از فعالان سیاسی کُرد نشان می دهد که حزب جدیدالتاسیس دموکرات خلق ها، در آینده ی نزدیک برای سیاستمداران حزب صلح و دموکراسی مشکلات بزرگی به وجود می آورد. این حزب جدید اعلام کرده که در انتخابات شهرداری ها، در کنار حزب صلح و دموکراسی در انتخابات شرکت می کند و فقط در استان های غربی و مرکزی ترکیه نامزد معرفی می کند اما قصد دارد که در انتخابات سراسری مجلس، تمام نامزدهای ۸۱ استان ترکیه را معرفی کند و به این ترتیب به حزب صلح و دموکراسی اجازه ی معرفی نامزد داده نمی شود و اگر سران، نمایندگان و اعضای کنونی، خواستار حضور در میدان رقابت ها باشند، باید زیر چتر واحد حزب دموکرات خلق ها جمع شوند و اندک اندک بساط حزب صلح و دموکراسی برچیده شود.
آلتان تان نماینده ی اسلامگرای حزب صلح و دموکراسی که یک بار به ملاقات اوجالان رفته و مطابق اظهارات مدیر شبکه ی تلویزیونی aHABER ترکیه، در این ملاقات، بحث تندی بین او و اوجالان در گرفته است، اعلام نموده که پروژه ی جدید دوستان او یعنی حزب دموکرات خلق ها به شکست می انجامد و کردها به خاطر تعلقات اسلامی و قومی خود از این جریان چپ منحرف، حمایت نمی کنند.
اهمیت اظهارات آلتان تان زمانی آشکار می شود که به خاطر بیاوریم اغلب افرادی که به عنوان نماینده ی حزب صلح و دموکراسی از استان های کردنشین به مجلس راه بافته اند، برآمده از خانواده ها و خاندان هایی هستند که باورهای قومی، کُردی و عشیرتی در آنها غالب است و تعداد کمی از این نمایندگان تمایلات چپ گرایانه دارند. به عنوان مثال افرادی همچون احمد ترک، سری ساکک، حسیب کاپلان، لیلا زانا، آیلا آکات، اُزدال اوچار، عادل زوزان و بسیاری دیگر از نمایندگان، دارای شناسنامه ی سیاسی کُردی و کُردمحوری هستند و بها دادن به اندیشه های چپ؛ دقیقا به معنی کنار گذاشتن تدریجی این افراد از گردونه ی فعالیت های سیاسی و حزبی و پایین کشیدن فتیله ی بها دادن به مطالبات قومی و فرهنگی کردها و بها دادن به ایدئولوژی چپ است.
سیوسیالیسم تنها راه نجات ماست!
ارتوغرول کورکچو نماینده ی مرسین که به عنوان یک سیاستمدار چپ کهنه کار شناخته می شود و در حزب صلح و دموکراسی او را با لفظ استاد مورد خطاب قرار می دهند، در کنار صباحت تونجل، به عنوان یکی از دو رهبر حزب دموکرات خلق ها انتخاب شد. وی در روز برگزاری کنگره در سخنرانی آتشین خود اعلام کرد که خود را پیرو راه و مسیر اوجالان می داند و معتقد است که تنها راه نجات ترکیه، سوسیالیسم است. کورکچو آن قدر تند و احساساتی سخنرانی کرد که به محض پایین آمدن از صحنه دچار سکته ی قلبی شد و به بیمارستان انتقال یافت.
چرا اوجالان چنین کرد؟
اوجالان و یاران او در سال های آغازین دهه ی هفتاد در آنکارا و استانبول، نه بر اساس اندیشه های کُردی بلکه بر مبنای ایدئولوژی چپ متحد شدند و حزب خود را در سال ۱۹۷۸ به عنوان یک حزب مارکسیست – استالینیست معرفی کردند. با این حال برخی از سران و فرماندهان پ.ک.ک بهای چندانی به آرای چپ نمی دادند و مساله ی «کُردی» را مهم ترین دغدغه ی خود می دانستند و به خاطر آن می جنگیدند. اما تعدادی از سران پ.ک.ک، همواره بر اهمیت سوسیالیسم تاکید کرده و حتی حاضر به یادگیری زبان کُردی نشده اند. به عنوان مثال افرادی همچون مصطفی قاراسو، دوران کالکان، علی حیدر قایتان، رضا آلتون و تعداد فراوان دیگری از سران پ.ک.ک، خود را پیش از هر چیز چپ می دانند و برخی از دوستان خود نظیر مراد قاراییلان و دیگران را به ملی گرایی بدوی متهم می کنند! با این حال نمی توان بها دادن به ایدئولوژی چپ را مهم ترین دلیل و انگیزه ی اوجالان برای تاسیس یک حزب چپ گرا دانست. بلکه راز این مساله این جاست که اوجالان از برجسته شدن شخصیت های سیاسی کُرد گرا و محبوبی همچون احمد ترک، لیلا زانا و دیگران در صف یاران خود خشنود نیست و نمی خواهد که خط مبارزاتی و فکری او، همچون فضای سیاسی احزاب اقلیم کردستان عراق (طالبانی و بارزانی) حال و هوای کُردی داشته باشد. او به خوبی می داند که خط ملی گرایی کُردی، تضادی با آمال و آرمان های اسلامی ندارد و این دو جریان می توانند حتی در زیر یک سقف با هم فعالیت کنند. به همین خاطر اوجالان می خواهد، سرمایه و اعتبار حزب خود را در مسیری پیش ببرد که نه در اسلام گرایی و نه در ملی گرایی کُردی امکان ذوب شدن نداشته باشد و برای رسیدن به این منظور، گزینه ای غیر از تاکید بر سوسیالیسم وجود ندارد.