صالح مسلم رهبر حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) ابراز تردید در کشتار کردهای سوریه را یک اقدام هدفمند دانسته و در خصوص روابط سیاسی داخلی و خارجی احزاب کُرد، انتظاراتی از کنگره ی اربیل دارد.
کردپرس: طی روزهای اخیر موضوع مرز سِمالکا بین مناطق کردنشین سوریه و اقلیم کردستان عراق و ممانعت از ورود کردهای سوری به اقلیم، تبدیل به یکی از مهم ترین موضوعات خبری شده و علاوه بر این بر اساس آمارهای اعلام شده هزاران تن از کردهای سوری به اقلیم کردستان عراق پناه آورده اند. لطفا بفرمایید که در حال حاضر وضعیت کلی در این مناطق در حال حاضر چگونه است؟
صالح مسلم: پیش از آن که به تحلیل شرایط چند روز اخیر بپردازم می خواهم به مساله ی مهمی اشاره کنم که به ایران و کردهای ایران مربوط است. چند روز پیش رادیو آمریکا با من مصاحبه ای انجام داد. آنان از من سوال کردند که آیا در سفر به تهران و در دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران، راجع به مسائل کردهای ایران نیز صحبت کردید یا خیر؟ من در پاسخ گفتم: خیر. در این خصوص سخنی به میان نیامد. متاسفانه صدای آمریکا این سوال و جواب ساده را به گونه ای کاملا متفاوت و تحریف شده منعکس کرده و از قول من اعلام کرده اند که صالح مسلم رهبر حزب اتحاد دموکراتیک گفته که ما هیچ علاقه ای به کردهای ایران نداریم و نمی خواهیم راجع به مسائل آنها صحبت کنیم. هم اکنون من می خواهخم از طریق کردپرس، اعلام کنم که این موضوع، کاملا انحرافی و ساخته و پرداخته ی صدای آمریکا است و من به عنوان رهبر حزب اتحاد دموکراتیک اعلام می کنم که کردهای ایران را برادر خود می دانم و حمایت قلبی و معنوی آنان از کردهای سوریه را به خوبی حس می کنیم. اما عقل و منطق و آداب سیاسی و اخلاقی حکم می کند که من در تهران و در دیدار با مسئولین جمهوری اسلامی ایران، راجع به مسائل سوریه و کردهای سوریه صحبت کنم و من به خود اجازه نمی دهم که راجع به کردهای ایران، در حضور مقاملات ایرانی به ارائه ی تحلیل بپردازم. بیان این نکته برای من مهم است و می خواهم سلام خود را به همه ی برادران و خواهران کُرد ایرانی برسانم و از احساس حمایت کردهای ایرانی احساس سربلندی می کنم.
اما راجع به مسائل سوریه و مناطق کردنشین این کشور، طی روزهای اخیر اتفاقاتی افتاد که شاید مهم ترین آن، مساله ی مسدود ماندن دروازه ی مرزی سِمالکا یا پیش خاپور، بین غرب کردستان (شمال سوریه) و اقلیم کردستان عراق است. طی دو تا سه ماه اخیر، آن چه که در مناطق ما روی داده، عملا تحمل شرایط دشوار تحریم اقتصادی و منع ورود و خروج به منطقه است و این مساله ما را با مشکلات فراوانی روبرو کرده است. ما حتی برای تامین کالاهای اساسی و دارو، با مشکلات بزرگی دست و پنجه نرم یمی کنیم. متاسفانه مقامات اقلیم کردستان عراق در بسیاری از رسانه ها اعلام کرده اند که دروزاه ی مرزی سِمالکا باز است و حزب اتحاد دموکرایتک می خواهد در این خصوص دست به تبلیغات منفی بزند. اما چنین نیست. حتی برای آمد و رفت بیماران، مشکل وجود دارد. اگر یک کُرد سوری بخواهد برای تامین نیازهای ضروری خود از سمالکا وارد اقلیم شود راه بر او می بندند و شما دیدید که مشکلات و نیازهای ما آن قدر تلنبار شده است که وقتی دروازه ی مرزی را موقتا به روی مردم گشودند، ظرف یک ساعت بیش از ۵ هزار نفر از کردهای سوریه به اقلیم آمدند و دوباره سمالکا را به روی مردم بستند.
کردپرس: آیا اقلیم کردستان عراق اجازه می دهد که کردهای سوری، با قایق مسافت کوتاه رودخانه ی دجله را طی کرده و به اقلیم سفر کنند؟ یا عبور و مرور فقط از راه پل صورت می گیرد؟
صالح مسلم: خیر. از راه قایق هم اجازه نمی دهند و پل دروازه ی مرزی سمالکا نه به اراده ی نیروهای پیشمرگ بلکه به خاطر فشار و ازدحام مردم و فقط به مدت چند ساعت مورد استفاده قرار گرفت.
کردپرس: آیا کردهای سوریه غیر از این دروازه ی مرزی، هیچ راه دیگری برای تامین نیازهای خود ندارند؟
صالح مسلم: گزینه ی دیگر ما استفاده از خروجی های هم مرز با کشور ترکیه است که متاسفانه آن مرزها هم از سوی دولت ترکیه مسدود شده است. مثلا دروزاه ی مرزی آکچا قلعه ی ترکیه در چند متری مرز سرکانی سوریه است اما اجازه نمی دهند عبور و مروری در آن منطقه صورت بگیرد. این در حالی است که گروه افراطی جبهه النصره با استفاده از شرایط مساعد و آسان سازی های ترکیه، در مرز قامیشلو به راحتی در حال تردد و انتقال نفرات و کالا و مهمات است. اگرکردهای سوریه در مرز ترکیه، دارای یک دروازه ی مرزی بودند، بخش مهمی از مشکلات ما حل شد. اما متاسفانه در حال حاضر این امکان وجود ندارد و ترکیه حتی اجازه نداده که کالاهای اساسی جمع آوری شده از سوی کردهای ترکیه، از راه مرز زمینی به شمال سوریه منتقل شود.
کردپرس: اگر مرز شمال سوریه و ترکیه به روی کردها گشوده شود و امکان آمد و رفت کالا و انسان فراهم شود، دیگر نیازی به مرز سمالکا نخواهید داشت؟
صالح مسلم: ببینید! مرز ترکیه برای کردهای سوریه می تواند یک دروزاه ی تجاری و اقتصادی مهم باشد. اگر این مرز به روی ما گشوده شود، کردهای سوریه علاوه بر آن که می توانند کالاهای اساسی و نیازهای درمانی خود را تامین کنند، از امکان فعالیت های تجاری و امرار معاش هم برخوردار می شوند اما متاسفانه همچنان که اشاره کردم؛ ترکیه تاکنون ترجیح داده است که مناطق هم مرز خود با شمال سوریه را به گروه های راهزن و افراطی واگذار کند.
کردپرس: شما چند روز پیش برای دومین بار و به دعوت مقامات ترکیه به استانبول سفر کردید. درباره ی دستاوردهای این سفر و دیدار خود با مقامات ترکیه برای ما صحبت کنید و بفرمایید که آیا در گفتگوهای شما محورهای جدیدی مرود بحث قرار گرفت یا خیر؟
صالح مسلم: سفر دوم من به ترکیه نیز تدر تداوم سفر نخست و به منظور ادامه ی بحث درباره ی همان محورهای قدیمی بود و رویداد و موضوع تازه ای مورد بحث قرار نگرفت. من در این سفر به تفصیل درباره ی حملات جبهه النصره به کردهای سوریه صحبت کردم و از مقامات ترکیه درخواست کردم که حمایت از این گروه افراطی قطع شود. همچنین در خصوص همکاری و ارسال کمک های انسانی مسائلی طرح شد و من در یک نگاه کلی می توانم اعلام کنم که فواید چنین سفرهایی برای هر دو سو، تلاش برای اعتمادسازی و رسیدن به شناخت متقابل است.
کردپرس: آیا در سفر دوم شما به ترکیه، پیشرفت خاصی در روابط حزب اتحاد دموکراتیک و آنکارا به وجود آمد؟
صالح مسلم: برآیند کلی گفتگوها و پیشرفت روابط، مانند همان سفر نخست بود و همچنان که اشاره کردم، مهم ترین فایده ی این سفرها، عمیق تر شدن شناخت طرفین است و از این حیث می توانم بگویم گفتگوهای مثبتی صورت گرفت.
کردپرس: آیا ادامه یگفتگو با مسئولین جمهوری اسلامی و سفر دوم به تهران نیز در برنامه ی روزهای آتی شما قرار دارد؟
صالح مسلم: بله. دروازه ی گفتگو بین ما و ایران باز است و من ابراز امیدواری می کنم که در آینده نیز دیدارهای ما ادامه پیدا کند.
کردپرس: چند روز پیش رییس اقلیم کردستان عراق از کمیته ی تصمیم گیری برای برگزاری کنگره ی ملی کُرد خواست که به منظور بررسی صحت کشتار کردهای سوریه توسط جبهه النصره، یک کمیته ی حقیقت یاب به منطقه اعزام شده و گزارش نهایی خود را به کنگره تحویل دهد. اما ظاهرا در خصوص این موضوع تغییراتی به وجود آمد و حزب شما از این موضوع گله مند شد. اگر ممکن است در این مورد صحبت کنید.
صالح مسلم: مساله ی مسدود شدن مرز سمالکا به روی کردهای سوریه، موجب نارضایتی و گله مندی کردهای سوریه از اقلیم کردستان عراق شد و چنین پیشنهادی ارائه شد که اساسا کمیته ی مزبور صرفا باید به بررسی دشواری های زندگی کردهای سوریه بپردازد. تغییر صورت گرفته این است که این کمیته در حال حاضر یک ماموریت اصلی دارد که همانا تدوین یک گزارش درباره ی وضعیت کلی کردهای سوریه و مشکلات آنها است.
کردپرس: انگیزه ای اولیه ی اعزام این کمیته به شمال سوریه این بود که صحت کشتار کردهای سوریه توسط نیروهای افراطی النصره بررسی شود و به عبارتی دیگر، تردیدهایی در این خصوص وجود داشت. آیا این تردیدها ناشی از عدم اطلاع رسانی روشن از وضعیت کردها در مناطق شمالی سوریه بود؟
صالح مسلم: خیر. واقعیت این است که برخی انگیزه ها و دلایل سیاسی ویژه پشت پرده ی این تردیدها بود و نمی خواهیم بیش از این در این خصوص تحلیل خاصی ارائه دهیم.
کردپرس: در حال حاضر، ۲۱ نفر از نمایندگان احزاب کُرد، مشغول تصمیم گیری در خصوص چندوچون برگزاری کنگره هستند. موضوع تقسیم بندی سهمیه ی ۲۱ عضو این کمیته برای برگزاری کنگره به چه شیوه ای بوده است؟
صالح مسلم: تقسیم بندی بر اساس میزان جمعیت هر کدام از بخش های کردستان صورت گرفته و در حاضر کردهای سوریه در کمیته ی ۲۱ نفره ی تصمیم گیری برای برگزاری کنگره ۴ عضو دارند که ۲ عضو آن از شورای میهنی کردهای سوریه و ۲ عضو دیگر نیز از جبهه ی مردم غرب هستند. بر هیمن اساس احزاب کُرد ایرانی و کُرد عراقی هر کدام ۵ عضو، احزاب و گروه های کُرد ترکیه ۶ عضو و کردهای ساکن اروپا نیز ۱ عضو به این کمیته فرستاده اند.
بگذارید به این موضوع هم اشاره کنم که ما به عنوان حزب اتحاد دموکراتیک و عضو جبهه ی مردم غرب، اعتراضی به این سهمیه بندی ها نداریم. چرا که معتقد نیستیم که نمایندگان ما در کمیته همین ۴ عضو تعیین شده هستند، بلکه در نگاه کلی ما، نمانیدگان کردهای ایران، ترکیه و دیگر دوستان نیز، دارای دغدغه ی حفظ حقوق کردهای سوریه هستند و در این خصوص مشکلی وجود ندارد.
کردپرس: مهم ترین خواسته ها و انتظارات حزب شما از کنگره ی ملی کردها کدامند؟
صالح مسلم: ما دو توقع و انتظار مهم داریم: نخست؛ تلاش برای بهبود روابط بین همه ی احزاب، گروه ها و نهادهای سیاسی کُرد و تلاش برای حل اختلافات و تنش های سیاسی کردها و در نظر گرفتن مجموعه ای از قوانین و مقررات مورد توافق همه جانبه، که اجازه دهد همه ی احزاب و گروه های سیاسی کُرد در معادلات و روابط، دارای جایگاه و امکان ابراز نظر باشند. دوم این که ما انتظار داریم و امیدواریم که این کنگره باعث شود که روابط کردها با کشورها و احزاب و نهادهای خارجی و بین المللی، به شکلی نظام مند و هدفمند برقرار شود و ایجاد رابطه با کردها منجر به ارتقای دوجانبه ی اعتبار بین المللی شود و کنگره به توافقی نهایی برسد که بر مبنای آن، یک نهاد منسجم و شکل گرفته بر مبنای اراده و رای همه ی گروه ها، مسئول سازماندهی فعالیت های سیاسی و دیپلماسی کردها و بررسی مشکلات آنها شود.
کردپرس: با توجه به این که طی چند ماه گذشته موضوع تحولات سیاسی شمال سوریه و مطالبات کردهای سوریه برجسته تر از گذشته شده، آیا شما توقع دارید که در بیانیه ی پایانی کنگره، در خصوص مساله ی شمال سوریه نکته ی خاصی گنجانده شود؟
صالح مسلم: پیش بینی می کنیم که چنین چیزی در دستور کار کنگره باشد و توجه همه ی اعضا نیز به این مساله جلب شده است. ما انتظار نداریم که کنگره در خصوص این مساله، تصمیماتی اتخاذ کمد که منجر به حمایت از حزب ما یا هر گروه دیگری شود بلکه توقع و خواسته ی ما، حمایت همه جانبه از کردهای سوریه و مطالبات آنها است.