دیپلماتهای غربی و فعالان حقوق بشر ادعا کرده اند نیروهای پیشمرگ با اخراج اعراب ساکن برخ مناطق مورد مناقشه، در حال الحاق این مناطق به اقلیم کردستان و تعیین مرزهای کشور احتمالی کردها در عراق هستند.
انجمن بی تاوان آذربایجان غربی به نقل از کردپزس ، برخی دیپلماتها و فعالان حقوق بشر در مصاحبه با مجله فارن پالسی ادعا کرده اند نیروهای پیشمرگ در مناطق مورد مناقشه عراق ماموریتی بیش از مقابله با داعش دارند. آنها در این مناطق به پاکسازی نژادی دست زده و اعراب ساکن این مناطق را اخراج کرده اند. نیروهای پیشمرگ روستاهای این مناطق را تخریب کرده اند و اعراب دیگر قادر نیستند به این روستاها بازگردند.
یک دیپلمات اروپایی که از مناطق حائل میان نیروهای پیشمرگ و داعش در کرکوک بازدید کرده به فارن پالسی گفته است: نیروهای پیشمرگ با توجیهات امنیتی دست به تخریب سیستماتیک متعلقات عربها زده اند. این مسئله نمی تواند تنبیه دسته جمعی به خاطر حمایت آنها از داعش باشد؛ این یک اقدام پاکسازی قومی است. اگر موقعیت این روستاها را در راستای نقشه کردستان در نظر بگیرید، می توانید حدس بزنید که چه روستاهای دیگری سقوط خواهند کرد، تا کجا منطق امن گسترش خواهد یافت و سپس متوقف خواهد شد.
وی افزود: مشکل این است که با وجود این مسائل، غربیها به شدت از کردها و نیروهای پیشمرگ حمایت کرده و آنها را نیروی مقاوم در برابر داعش دانسته و تجهیزات و سلاح برای آنها ارسال می کنند.
یک امدادگر که در مناطق میان اربیل و کرکوک فعالیت می کند، می گوید رفتارهایی از نیروهای پیشمرگ دیده که لازم است سازمانی که وی برای آن کار می کند، درباره آن تحقیق کند. وی افزود به نظر من هیچ کدام از کشورهایی که به کردها کمک می کنند، نمی دانند که سلاحهای آنها به چه جایی روانه شده است.
امدادگران و ساکنان مناطق نزدیک موصل ادعا کرده اند در خطوط مقدم، روستاها خالی از سکنه شده و جنوب کرکوک به منطقه ای خشک و برهوت تبدیل شده است. آنها ادعا می کنند که در روستاهای منطقه گویر در ۳۵ کیلومتری اربیل و نزدیک خط مقدم، خانه ها ویران شده و روستاها شبیه به مناطق طوفان زده هستند.
یک امدادگر که در کرکوک به فعالیت بشردوستانه مشغول است، به فارن پالسی گفته است نیروهای پیشمرگ می خواهند بافت جمعیتی این روستاها را تغییر دهند.اگر آنها این روستاها را به آتش بکشند، ساکنان عرب آن روستاها دیگر باز نمی گردند. آنها می خواهند اعراب دیگر به این روسنتاها بازنگردند.
امدادگران برای نمونه یه منطقه داقوق در جنوب کرکوک اشاره می کنند که بیشترین تخریب روستاها در آنجا اتفاق افتاده است و با این که تعدادی از روستاهای این منطقه پس از بیرون رفتن داعش از منطقه جنگی دور هستند اما نیروهای پیشمرگ اجازه بازگشت ساکنان آن را نمی دهند.
به گفته یکی از گزارشگران، وی اجازه نداشته از روستای وحده در جنوب کرکوک عکس بگیرد زیرا همه چیز تخریب شده و این مسئله به شهرت نیروهای پیشمرگ لطمه می زد.
ژنرال سردار عبدالوهاب، از فرماندهان پیشمرگ، ادعای تخریب مناطق عرب نشین توسط نیروهای پیشمرگ را تکذیب می کند چرا که به گفته وی این عمل از اقدامات داعش نیز بدتر است. هر چند ممکن است در طی عملیات آزادسازی مناطق به متعلقات شهروندان آسیب برسد.
اما سعد کاکه ایی، مشاور ارشد وزارت پیشمرگ اقلیم کردستان عراق می گوید این ادعاها جنبه سیاسی دارند و قابل استناد نیستند. هر چند وی تایید می کند به دلیل عدم آموزش کافی نیروهای پیشمرگ از سوی نیروهای بین المللی، برخی رفتارهای غیرمتمدنانه از نیروهای پیشمرگ سر زده است. به گفته وی همه طرفها در مناطق جنگی دست به غارت و تخریب زده اند اما نباید فقط نیروهای یک طرف و خصوصا پیشمرگها مورد مواخذه و بازخواست قرار بگیرند.
سازمان دیده بان حقوق بشر نیز در ماه فوریه ۲۰۱۵ در گزارشی ادعا کرد نیروهای پیشمرگ برای اعراب ساکن مناطق مورد مناقشه محدودیت ایجاد کرده و به آنها اجازه نمی دهند به محل زندگی خود بازگردند.
گروفن فیچن، یکی از سخنگویان وزارت دفاع آلمان که کشورش بیشترین کمکهای نظامی و اموزشی را در اختیار نیروهای کرد عراق گذاشته، در مورد این ادعاها به فارن پالسی گفته است چنین ادعاهایی در مورد نیروهای کردی که آلمان از آنها پشتیبانی کرده، اثبات نشده است.
مایکل لاوالی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می گوید آمریکا از انتشار چنین گزارشهایی عمیقا نگران است و قبلا در مورد آن با مسعود بارزانی، رییس اقلیم کردستان درباره چنین اقداماتی گفتگوکرده است.
وی تاکید کرد دولت اقلیم کردستان باید صحت چنین گزارشهایی را مورد بررسی قرار دهد و در صورت تایید، مسببان آن باید مسدئولیت این اعمال را برعهده بگیرند.
الیسا اسمیت، از سخنگویان وزارت دفاع آمریکا هم گفت دولت متبوع وی از دولت عراق خواسته است سوء استفاده از امکانات آمریکا در عراق را بررسی کند.
