فعالیت‌های حزب کارگران کردستان ترکیه که با هدف تأسیس کردستان بزرگ همواره مبارزاتی طولانی با دولت ترکیه داشت و با دستگیری عبدالله اوجالان، رهبر آن حزب در سال ۱۳۷۷، به نظر می‌رسید به پایان رسیده باشد. اما گویی با دستگیری اوجالان، تلاش‌ها جهت تأسیس کردستان بزرگ به انتها نرسید، چرا که ۵ سال بعد سال ۱۳۸۲، کنگره خلق کردستان با تشکیل شاخه‌های شمالی (ترکیه و ارمنستان)، جنوبی (عراق)، شرقی (ایران) و غربی (سوریه) مرحله جدیدی از فعالیت‌های خود را آغاز کرد. محدوده فعالیت شاخه شرقی حزب کارگران کردستان ترکیه (پژاک) در آذربایجان‌غربی، ایلام، کردستان و کرمانشاه اعلام شد.
اساس برنامه‌های گروهک پژاک، حزب حیات آزاد کردستان، تبعیت و دنباله‌روی از ایدئولوژی عبدالله اوجالان و نیز تأسیس جمهوری دموکراتیک فدرال در ایران است. برنامه‌هایی که پژاک در رأس اهداف خود دارد از این قرار است:
۱. طرح تشکیل کردستان بزرگ
گروهک پژاک و در کل حزب کارگران کردستان ترکیه معتقد است کردستان در طول تاریخ چند پاره شده و اجتماعات آن در میان ۴ کشور ایران، ترکیه، عراق و سوریه پراکنده شده‌اند. لذا هدف ایشان، اتحاد اجتماعات منفصل کرد با یکدیگر و تشکیل کردستان بزرگ است. حال باید دید با رویکردی که این گروهک تروریستی در پیش گرفته‌اند، آیا مردمان کرد نژاد مناطق مختلف یاد شده حاضرند تحت لوای پژاک متحد شده، از مام میهن خود رها و دنباله‌روی تفکراتی بی‌اساس شوند؟ مسلماً خیر، چرا که مخالفت‌های آشکار قومیت‌های کرد هم میهن، راه را بر هرگونه مانور پژاک بسته است.
۲. ایجاد جامعه مردم سالار و دموکراتیک
گروهک پژاک معتقد است برای ایجاد یک جامعه مردم سالار و دموکراتیک، باید با تمامی گرایش‌ها و ساختارهای سنت‌گرای اسلامی که مانع نیل به این هدف هستند مقابله کرد. آنان اعتقاد دارند که باید در راستای تحقق طرح تشکیل یک جامعه دموکراتیک، از گروه‌ها و اصناف مختلف حمایت و پشتیبانی به‌عمل‌آورد. در حقیت هدف پژاک، نظم بخشی و انسجام بخشی به تمام اقشار و اصناف اجتماعی و نیروهای حامی دموکراسی در ایران است.
ایجاد امکان مشارکت آزادانه مردم ایران در ساختار سیاسی حکومت با مبانی منشور حقوق بشر سازمان ملل متحد و تدوین یک قانون اساسی که پشتیبان آزادی و حقوق ملی و معیارهای دموکراتیک باشد نیز از دیگر اهداف پژاک است. مخالفت با هرگونه اعمال فشار بر اقلیت‌های ملی و دینی و همچنین مبارزه با احکام حقوقی چون اعدام، قصاص و امثالهم نیز از دیگر آرمان‌های گروهک پژاک است که البته در عمل تمام این اهداف در حد شعار باقی ماند و نشانی از حقیقت پیدا نکرد. عملکرد پژاک طی سالیان گذشته نشان از عداوت این گروهک با دین مبین اسلام و ارزش‌های مردم‌سالاری در اجتماع دارد، نیز حضور تمامی اقشار اجتماع در عرصه‌های مختلف کشور، ادعاهای این گروهک را بی‌اعتبار می‌سازد. قطع به یقین عدم برخورداری از پایگاهی مردمی حتی در میان اقوام کرد کشور و کشورهای منطقه، نشان از بی‌اساس بودن ادعاهای مطرح شده توسط این گروهک دارد.
۳. تشکیل جامعه آزاد
بنیان نهادن جامعه‌ای آزاد در چارچوب جمهوری فدرال دموکراتیک ایران، یکی دیگر از اهداف گروهک پژاک است. نیل به این خواست با تحقق چند شرط امکان‌پذیر است. شرط نخست، تشکیل جامعه‌ای است که در آن، تمام قومیت‌های جامعه از حقوق برابر در جامعه طبق قانون اساسی برخوردار باشند. دوم، تأسیس نوعی حکومت فدرالی و ایجاد پارلمان‌های محلی در نقاط مختلف کشور و قانونگذاری در آنهاست. نکته سوم، تضمین حق آزادی بیان، اندیشه و رسانه‌هاست به گونه‌ای که همگان به صورت برابر به اطلاعات دسترسی داشته باشند. مورد پایانی، تضمین حق تأسیس احزاب، فرقه‌ها و گروه‌های مختلف سیاسی و ایجاد امکان مشارکت در نظام سیاسی کشور است. اما ادعای این گروهک مبنی بر تأسیس حکومت فدرالی، خود نشانی است بر تلاش پژاک جهت به جدایی کشاندن مناطق کردنشین ایران و دستیابی به هدفی شوم در عمق برنامه‌های خود و آیا موارد طرح شده دیگر از جمله جامعه آزاد و حق تأسیس گروه‌های مختلف در جامعه امروز ایران وجود ندارد؟
۴. تأمین آزادی زنان
گروهک پژاک در اساسنامه خود، زن و جامعه زن‌سالار را اساس تشکیل جوامع متمدن انسانی در ادوار تاریخی گذشته می‌داند. بر همین اساس و بنا به آنچه حقوق طبیعی زنان در دنیای امروز است، تلاش دارد نابرابری موجود میان مرد و زن را از میان برده و آزادی و مساوات را برای زنان در جامعه به ارمغان آورد. البته برابری و مساوات زن و مرد در ایران و نقش زنان در موقعیت‌های برتر و تأثیرگذار در عرصه‌های گوناگون، دلیلی بر صحت و درستی این ادعا باقی نمی‌گذارد. اما نکته جالب‌تر، میزان مشارکت زنان در ضوابط سازمانی این گروهک به‌رغم ادعاهای مطرح شده است. به طوری که در این اساسنامه، حق زنان نیمی از حق مردان در قالب انتخاباتی دموکراتیک است.
۵. یافتن راهکار برای حل مسالمت‌آمیز موضوع کردها در ایران
۱. زن
گروهک پژاک منکر هرگونه اعتقاد به نظام خانواده است و بررسی نظام‌نامه آن نشان از باور این گروهک به اشتراک جنسی در جامعه و نفی سنت‌ها و آدابی است که اخلاق جنسی را تایید می‌کند.
۲٫ صهیونیسم
تفکرات برگرفته از اعتقادات یهود و صهیونیسم، جایگاه ویژه‌ای در ایدئولوژی گروهک پژاک دارند. پژاک از یک‌سو معتقد است که نزدیکی خاصی میان فرزندان بنی‌اسرائیل و کردها وجود دارد و از سوی دیگر، بر این باور است که آنچه تاکنون مأموریت صهیونیسم بوده باید اکنون به کردها واگذار شود. نوع نگاه خاص این گروهک، دایر بر تاریخ ساز بودن دو قومیت کرد و یهود در ادوار تاریخ است.
۳٫ دین
آنچه از باورهای پژاک در باب دین مستفاد می‌شود اعتقاد این گروهک به نقش دین و خاصه دین اسلام در عقب‌افتادگی جوامع است. پژاک معتقد است که جهت نیل به جامعه‌ای دموکراتیک و مردم‌سالار، باید دین را از تمامی عرصه‌های تمدنی بشر حذف کرد.
*شیوه‌های جذب
پژاک با استفاده از ویژگی‌ها و روش‌های مختلف دست به عضو گیری می‌زند. این گروهک که بیشترین سرمایه‌گذاری را روی جوانان انجام داده با استفاده از حربه‌هایی چون بهره‌گیری از اختلاط دختر و پسر، سودجویی از هیجانطلبی، شخصیت‌طلبی و آرمان‌گرایی جوانان، افراد مورد نظر خود را جذب این گروهک می‌کند. برخی جوانان نیز فریب وعده و عیدهای پوچ و توخالی این گروهک را خورده و جذب آن می‌شوند. شاید برخی از این جوانان بعدها با پی‌بردن به ماهیت شوم این گروهک قصد خروج از این اجتماع را کنند، اما…
* رهبری پژاک
رهبر گروهک پژاک، رحمان حاجی احمدی، اهل روستای قره قصاب شهرستان نقده است. وی پیش از رهبری گروهک پژاک، از عناصر با سابقه حزب دموکرات بوده و مسوولیتهایی تا مشاور کمیته مرکزی حزب دموکرات داشته است. حاجی احمدی که هم اکنون در آلمان ساکن است هرگونه سازش با جمهوری اسلامی ایران را رد کرده و خواستار سرنگونی آن است. اگرچه وی هدف خود را اصلاحات دموکراتیک در ایران عنوان داشته، اما اظهارات خود وی دال بر عدم توانایی در نیل به این هدف بدون اسلحه و مهمات، دلیلی بر اظهارات ضد و نقیض و بی‌پایه و اساس وی است.
* زیلان
زیلان نام مجله‌ای است که گروهک پژاک منتشر می‌کند. این مجله در مقاطع زمانی خاص همزمان با تحولات صورت گرفته در ایران، به تحلیل رخدادهای گوناگون از منظری خصمانه می‌پردازد. شماره نوزدهم این مجله با عنوان «زنان ایران در آستانه آزادی» با نگاهی مغرضانه به انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی پرداخته و آن را فاقد اعتبار می‌داند. انتقادهای نابجا و بی‌پایه و اساس از سیاست‌های درونی نظام و معرفی اعضای گروهک تروریستی پژاک تحت عنوان شهید از دیگر موضوعات دیگر شماره‌های این مجله است.
* ترورها و عملیات خرابکاری
گروهک تروریستی پژاک در حملات مختلفی به خاک ایران دست داشته است. آخرین اقدامات تروریستی این گروهک فروردین سال ۱۳۹۰ در کردستان بوده است. در این حمله که به پاسگاه مرزی روستای سیاناو در نزدیکی روستای کانی کبود صورت گرفت، ۳ نفر به شهادت رسیده و ۲ نفر دیگر مجروح شدند. بنا به اعلام رسمی جمهوری اسلامی ایران، از ابتدای سال ۱۳۹۰، گروهک پژاک ۴ اقدام تروریستی در کردستان صورت داده است. اما علاوه بر مسائل مذکور، گروهک تروریستی پژاک از سال ۸۳ تاکنون با دست داشتن در مواردی همچون درگیری مسلحانه، ترور افراد، بمبگذاری و مین‌گذاری، ارعاب، تهدید و اخاذی مسلحانه، نقش عمده‌ای در ناامنی مناطق کردنشین کشور داشته است.
* پاسخ‌های سپاه پاسداران
سپاه پاسداران در حمله به مواضع گروه پژاک در خاک کردستان عراق در ۲۵ تیر سال ۱۳۹۰ ضربه‌های سختی به این گروه وارد کرد. در پاسخ سپاه پاسداران به ترورهای گروهک پژاک، بیش از ۵۰ نفر از اعضای گروه پژاک کشته و تعداد ۱۰۰ نفر از اعضای این گروه زخمی و عده‌ای نیز به اسارت درآمدند.
سپاه پاسداران شهریور سال گذشته، حملات خود را بر ضد مواضع گروهک تروریستی پژاک از سر گرفت. در این حملات، ۳۰ نفر از نیروهای پژاک کشته و زخمی شده و مناطق سرگله و کانی گله به تصرف کامل نیروی زمینی سپاه پاسداران درآمد. ایران عنوان کرده از آنجا که اقدامات خرابکارانه گروهک پژاک مانعی بر سر راه توسعه و امنیت مناطق غربی کشور است، تا پاکسازی این گروهک تروریستی از مواضع خود عقب نخواهد نشست.
* آمریکا و پژاک
آمریکا، گروهک پژاک را در فهرست گروه‌های حامی تروریسم قرار داده است اما رویکرد این کشور به گروهک پژاک، چیزی جز این را نشان می‌دهد. ارسال اسلحه و مهمات، مذاکره با سرکرده گروهک پژاک و حمایت از آن در مقابله با ایران همه از مواردی هستند که موضع دوگانه آمریکا را در قبال این گروهک تروریستی نشان می‌دهند.
