جو ملتهب اقلیم کردستان عراق از این روزها و با پایان توافق استراتژیک احزاب کرد، آشفته‌تر از قبل خواهد شد.
اتحادیه میهنی کردستان که دیروز پایان توافق ۱۰ ساله با حزب دموکرات کردستان را اعلام کرد بلافاصله خواستار تغییر در نظام حکومتی در این اقلیم شد. حزب اتحاد میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی و حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی، رئیس این اقلیم در سال ۲۰۰۵ توافقنامه استراتژیکی را برای توزیع سمت‌ها میان دو حزب و پایان دادن به اختلافات و درگیری‌ها میان خود امضا کردند که پایه‌گذار ایجاد فدرالیسم در این منطقه شد. با این حال در ماه‌های اخیر بر سر ادامه ریاست مسعود بارزانی بر این اقلیم تنش‌ها میان این دو حزب بالا گرفت و این تنش باعث بروز بحران سیاسی در این منطقه حساس شده است. در پی بروز این بحران، مسعود بارزانی در هفته‌های اخیر بارها از لزوم استقلال از عراق سخن گفت و خواستار همه‌پرسی در اقلیم شد، اما کاهش قیمت نفت به‌عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد اقلیم و نیز چشم‌انداز نامشخص مبارزه با داعش باعث شده است توجهی به این خواسته‌ها نشود. بارزانی در حالی خواسته بود «جلسه‌ای مهم با حزب اتحادیه میهنی به ریاست جلال طالبانی برای بررسی این پیشنهادها» برگزار شود که بلافاصله اعلام شد حزب دموکرات کردستان عراق برگزاری جلسه پارلمان اقلیم را برای بررسی این موضوع تا زمان تغییر رئیس آن که از حزب گوران است، نمی‌پذیرد. پس از آن هم نچیروان بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان، وزیران عضو حزب گوران را از دولت اخراج کرد. از امروز هم توافق استراتژیک میان دو حزب اصلی اقلیم به پایان رسیده و باید در انتظار بروز تنش‌های بیشتر در آرام‌ترین منطقه عراق باشیم. در نقشه راهی که اتحادیه میهنی اقلیم کردستان عراق به حزب دموکرات ارائه کرده، آمده است اتحاد میهنی خواهان اجرای تغییرات در نظام حکومت و ایجاد راهکار مناسب برای حل مشکل ریاست پارلمان است و از حزب بارزانی می‌خواهد تا درباره موضوع بودجه و نفت با شفافیت برخورد کند. البته این برای نخستین‌بار نیست که چنین نقشه‌راهی میان رهبران کرد‌ها مطرح می‌شود. کمیته سیاسی اتحادیه میهنی اخیر نشست‌هایی را با هیات حزب تغییر و حزب دموکرات در سلیمانیه و اربیل برای حل مشکلات اقلیم کردستان برگزار و دو نقشه راه را به آنها ارائه کرد. در کنار مشکلات پیش رو، بدهی حدود ۱۸ میلیارد دلاری هم از دیگر عواملی است که می‌تواند آتش ناآرامی‌ها در این منطقه را بیش از پیش شعله‌ور کند. این نکته‌ای است که سخنگوی جنبش «تغییر» هم به آن اشاره کرده است. شوش حاجی به‌شدت سیاست‌های حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی را به چالش کشید و گفت: «هم‌اکنون بزرگ‌ترین مرجع قانونگذاری که پارلمان اقلیم کردستان است از سوی حزب دموکرات کردستان عراق فلج شده است. همچنین باید گفت پست ریاست اقلیم کردستان عراق در یک خلأ سیاسی به‌سر می‌برد و تعیین‌تکلیف یک نفر برای پست ریاست اقلیم سبب شده است تجربه اقلیم کردستان عراق چهره منفی در انظار عمومی به خود بگیرد. در چنین شرایطی وضعیت اقتصادی و مالی اقلیم هم در بدترین شرایط خود است و کافی است که بگوییم پنج ماه است حقوق کارمندان که ساده‌ترین حق مردم است پرداخت نشده و کسب‌وکار تا حدود زیادی با رکود مواجه شده است.» براساس آمار، کل درآمد نفتی اقلیم در ۱۸ ماه گذشته ۱۶ میلیارد دلار بوده است در حالی که تنها ۱۳ میلیون دلار به‌عنوان حقوق کارکنان پرداخت شده و در این مورد دو حزب اصلی یکدیگر را به فساد مالی متهم می‌کنند.
رویکرد و رفتار این دو حزب سنتی و پر سابقه در اقلیم کردی بیانگر نا کارآمدی سیستم فدرالیسم در خاورمیانه و به تعبیر صحیح تر جهان سوم است.
منبع:کوردپاریز
