حول و دگرگونی در نظام های سیاسی به نحوی که طی آن قدرت دیگر نه به شکل اقتدارگرایانه آن بلکه به صورت دموکراتیک و با دخالت دادن مردم اعمال شد، فضای شکل گیری “ملت” ها را به وجود آرد. در این نظام های سیاسی، مردم یکی از بازیگران عرصه قدرت سیاسی شدند .

این امر سبب شد تا مردم در فرآیندهای سیاسی نقش ایفا کنند. به سرعت زمانی فرا رسید که کسب قدرت از سوی یک بازیگر با توسل به زور به سادگی امکان پذیر نبوده و کنشگران عرصه قدرت می بایست در کنش های سیاسی شان، به خواست و رفتارهای مردم به عنوان یک متغیر مهم توجه نمایند .

حضور مردم در عرصه قدرت سیاسی، به ناگزیر آنها را درگیر موضوع تروریسم کرد و به شکلی از تروریسم انجامید که بر حسب برخورداری از ویژگی های مدرن ، به این اسم موسم است. این نوع از تروریسم با پیدایش دولت ملتها و تسریع در روند دموکراتیزاسیون، به وجود آمد.

مشخصه تروریسم در دوران مدرن، کشیده شدن مردم به صحنه جنگ قدرت و استفاده از مردم در اتخاذ راهبردهای مستقیم و غیر مستقیم برای کسب قدرت و امتیاز است. مستقیم به صورت حذف فیزیکی مهره های قدرت سیاسی و غیر مستقیم از طریق ارعاب و تهدید مردم به ترور و بعضاً با انجام چند اقدام تروریستی معنادار مردم را وادار می کنند تا اینکه بر دولت های خود فشار بیاورند تا این دولت ها در مقام حل مشکل تروریسم برآیند و گرنه کارآمدی و مشروعیت مردمی خود را از دست خواهند داد .

دیدگاه های جدی در خصوص ماهیت تروریسسم مدرن خصوصا در سطح بین الملل آن وجود دارد. بسیاری بر این باورند که ” تروریسم مدرن، فرهنگ و یا به عبارت مارکسیستی آن حیات روبنای غرب و سمبل آن آمریکا را با توسل به ابزارهای خشونت آمیز با نگاه به ایجاد وسیع ترین میزان تخریب مادی _ انسانی به مبارزه طلبیده است.”(دهشیار،۱۳۸۲،۶۸)

از این منظر مدرنیته عامل تغییر پارادایمی در تروریسم است و حملات تروریستی مانند حادثه یازدهم سپتامبر، نتیجه اجتناب‏ناپذیر مدرنیته است.

در فصل جهانی شدت و تروریسم مفصل تر به این بحث پرداخته شده است.(فکوهی،۱۳۸۲،۸۰).

انواع تروریسم مدرن :

تروریسم مدرن به عنوان نتیجه ناگزیر مدرنیته می تواند گونه های مختلفی داشته باشد. با این حال در کتاب پیش رو به بر حسب موضوع و محتوا، تروریسم مدرن به صورت دو نوع تروریسم متعارف و تروریسم غیر متعارف مورد بررسی قرار می گیرد .

تروریسم متعارف

منظور از تروریسم متعارف، نوعی از تروریسم است که برای همگان شناخته شده است و تروریست ها عموما از ابزارها و وسایلی که از نظر نظامی در زمره وسایل متعارف قرار می گیرند، استفاده می کنند. به عنوان مثال بهره گیری یک گروه تروریستی از مواد منفجره و بمب ها حتی با درجه قدرت تخریب بالا چیزی نیست که غیر عادی محسوب شود. این تروریسم، دارای گونه های مختلفی است. اما تروریسم متعارف خود می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. تروریسم دولتی و تروریسم سایبری تنها دو نوع از تروریسم متعارف مدرن هستند که در اینجا مورد اشاره قرار می گیرند .

انواع تروریسم متعارف :

۱٫ تروریسم دولتی

دولت ها پدیده نوین نظام بین الملل محسوب می شوند یعنی به نوعی دستاورد زندگی مدرن و مدرنیسم محسوب می شوند. ورود این پدیده به مقوله تروریسم سبب شکلی از تروریسم شده است که بسیاری آن را تروریسم دولتی می نامند.” تروریسم دولتی، تروریسمی است که در آن، دولت هدایت ترور را به عهده گرفته، برای آن سازمان در نظر می گیرد. هزینه هایش را پرداخته، به افرادْ آموزش های نظامی می دهد و آن ها را در درون و بیرون جامعه هدایت می کند.”(قاضوی ،۱۳۸۳،۵۹)

البته درخصوص اینکه ترور دولتی از انواع تروریسم می باشد، نقطه نظر مشترکی وجود ندارد. برخی بر این نظرند که مفهوم تروریسم را باید صرفا در مورد عاملان غیرحکومتی بکار برد . زیرا اقدامات دولت ها در قتل و کشتار در زمره دیگر جنایات مثل جنایت علیه بشریت، نشل کشی، جنایت علیه صلح و امثال آن قرار می گیرد. برخی دیگر اما این عقیده را ندارند و بر این نظرند که تروریسم دولتی بدلایل چندی بایستی در ردیف سایر تروریسم ها قرار گیرد .

استدلالی که این عده مطرح می کنند این است که توانمندی یک حکومت برای ترور جمعیت بیش از عاملان غیردولتی است. از طرفی بسیاری از گروه های تروریستی عملا تحت حمایت دولت ها فعال هستند و گروههای تروریستی که حامی و پشتیبان آنها حکومتها می باشند از قدرت عمل بیشتری برخوردارند.. ( لی آ، ۱۳۸۰، همان)

برای دریافت نقش دولتها در تروریسم بین المللی، باید به روشنی بین آن‏چه که برخی مواقع از آن به تروریسم دولتی یاد شده و تروریسم دارای پشتیبانی دولتی تمایز قائل شد .

شایسته یادآوری است که در لفاظی های سیاسی موجود، اصطلاح تروریسم دولتی غالبا برای اشاره به فعالیتهای خارجی یک دولت مورد استفاده قرار می‏گیرد، حال آن که در کاربرد سنتی‏تر آن توصیف اقدامات داخلی یک دولت بیشتر مدنظر بوده است. به عبارت دیگر استفاده مستمر از واژه تروریسم دولتی در این مضمون منجر به تحریف معنای آن شده است.(جی بدی، ۱۳۷۸،۲۵۸)

“دی پردیو” مصادیق تروریسم دولتی را در یک فهرست بلند بر می شمرد.

به نظر وی، اقدامات سیاسی یک دولت نسبت به مردمش برای اعمال سلطه از طریق ایجاد وحشت که ممکن است از راه کنترل مطبوعات و رسانه ها، شکنجه و آزار، محاکمات غیرعادلانه، منع گردهمائیها و اعدامهای سریع تحقق یابد. حمله مسلحانه نیروی نظامی یک دولت به هدفهائی از دولت دیگر که در آن جا مردم به خطر افتد، تلاش برای از بین بردن مأموران دولتهای دیگر، اشغال نظامی یک کشور، خواه به صورت کنترل مستقیم و خواه از طریق ایجاد پایگاه عملیاتی، عملیات سری و پنهانی یک دولت برای ثبات یا ساقط کردن دولت دیگر، تبلیغات مبتنی بر مطالبی بی اساس توسط یک دولت، خواه به منظور بی ثبات کردن دولت دیگر و خواه جلب حمایت عمومی از نیروهای نظامی، سیاسی یا اقتصادی هدایت شده در کشور دیگر باشد، و بسیاری موارد دیگر نظیر آن مصادیق تروریسم دولتی است.(آقابخشی و افشاری راد،۱۳۷۶،۵۸۵)

دی پریدو سعی کرده است ابعاد غیر قانونی دولت ها در سطح داخلی و بین المللی را به عنوان تروریسم دولتی مد نظر قرار دهد. با این حال لیستی که وی به عنوان تروریسم مطرح می کند فهرست بلند و طویلی است که عمده اقدامات مغایر با حقوق بین الملل دولت ها در عرصه داخلی و بین المللی را شامل می شود. و این در حالی است که این اقدامات در حقوق بین الملل دارای بار معنایی ویژه ای هستند که تحت عناوین خاص مورد توجه هستند .

مثلا آنجا که “کنترل مطبوعات و رسانه ها، شکنجه و آزار، محاکمات غیرعادلانه، منع گردهمائیها و اعدامهای سریع” را از مصادیق تروریسم به حساب می آورد باید گفت که این اعمال در حقوق بین الملل تحت عنوان نقض حقوق بنیادین بشری طبقه بندی می شوند نه تروریسم. یا ” اشغال نظامی یک کشور، خواه به صورت کنترل مستقیم و خواه از طریق ایجاد پایگاه عملیاتی” در چارچوب اشغالگری و حقوق جنگ قابل ارزیابی است تا تروریسم .

البته مواردی چون” عملیات سری و پنهانی یک دولت برای ثبات یا ساقط کردن دولت دیگر” که ممکن است با ترور رهیران یا شخصیت های خاص سیاسی و علمی صورت گیرد، می تواند مصداق عینی تروریسم محسوب شود. این گونه عملیات ها معمولا از سوی نهادهای امنیتی یک کشور در داخل کشور دیگر صورت می گیرد. این نوع عملیات ها با اینکه ممکن است جنبه رعب و وحشت عمومی را نداشته باشد ولی از این جهت که نوعی خشونت اعلام نشده بوده و به قصد حذف فیزیکی عناصری از دولت مخالف انجام می شود و ممکن است با هدف بر هم زدن نظم عمومی و بی ثباتی صورت پذیرد، تروریسم تلقی می شوند .

علاوه بر این آنجه که سبب می شود چنین اقداماتی از سوی یک دولت علیه دولت دیگر تروریسم محسوب شود تعریفی است که حقوق بشردوستانه از ترور ارائه می کند.” ترور از دید حقوق بشردوستانه یک اقدام جنگی نامشروع است.

زیرا این کلمه متضمن یک عنصر نیرنگ آمیز می باشد و کشتن یا زخمی کردن یکی از افراد دشمن با توسل به نیرنگ، یا توسط افرادی که سرباز دشمن محسوب نمی شوند، یا اعمالی که با عدم اعطای امان همراه باشد، ممنوع است.”( راجرز و مالرب،۱۳۸۲،۹۱)

شاید بتوان گفت که تروریسم از سوی حکومت ها امری نوین نیست. اما باید در نظر داشت که اولا با شکل گیری دولت ملت ها به عنوان پدیده های نوین، تغییرات گسترده ای در تروریسم مورد اعمال از سوی حکومت ها که عمدتا در قالب تروریسم سنتی می گنجد، رخ داد. یکی از این تغییرات، فعال شدن تروریسم از سوی واحدهای جدید سیاسی یعنی دولت ها در فراسوی مرزهاست به نحوی که با پایان قرن بیستم تروریسم جانشین جنگ های بزرگ قرن های گذشته شده است. این از شواهدی است که سبب می شود به تروریسم دولتی به عنوان یک تروریسم مدرن نگریسته شود .

۲٫ سایبر تروریسم (تروریسم مجازی)

شکل گیری دنیای مجازی از مهمترین دستاوردهای مدرنیسم است. تروریسم نیز به عنوان نتیجه گریز ناپذیر مدرنیسم به شکل عجیبی با دنیای مجازی پیوند خورده است. تروریست ها تلاش می کنند از دنیای مجازی در راستای اهدافشان استفاده نمایند. این امر به حدی است که سخن از تروریسم مجازی و سایبری به میان می آید .

تروریسم مجازی عبارت است از “بهره گیری از اینترنت و شبکه های رایانه ای و امکاناتی که این شبکه ها پدید می آورند با هدف نابود ساختن ساختارهای زیربنائی یک جامعه مانند انرژی، حمل و نقل، فعالیت­های دولتی و تأثیر گذاشتن بر یک دولت، شهروندان وگروه­ها “

در واقع سایبر تروریسم را می توان هرگونه عمل تروریستی دانست که در آن از سیستم های اطلاعاتی یا فناوری دیجیتالی چه به عنوان ابزار حمله و چه به عنوان آماج حمله استفاده می شود. این حملات باید منجر به اعمال خشونت بر ضد اشخاص یا دارایی ها به میزانی شود که ایجاد رعب و وحشت نماید. (قربان نیا،۱۳۸۳،۱۴۷)

البته ممکن است بتوان تروریسم سایبری را زمره تروریسم پست مدرن نیز به حساب آورد. با توجه به تغییراتی که در ماهیت، اهداف، و انگیزه های تروریسم صورت پذیرفته است، تغییر پارادایمی در تروریسم ایجاد شده که آن را از نوع مدرن مجزا می سازد. این تغییرات پارادایمی با تعمیق و پیچیده تر شده حملات تروریستی همراه است. به همین دلیل است که برخی تروریسم سایبری را نوعی از تروریسم فرا مدرن یا پسا مدرن تلقی می کنند .

…………………………………………………….

 تروریسم غیر متعارف :

آنچه در میزان تهدید یک گروه تروریستی اهمیت بسزایی دارد نوع ابزارهای مورد استفاده آن گروه تروریستی است .

بسیاری از گروه های تروریستی عمدتا از سلاح های متعارف برای اعمال خشونت مورد نظر بهره می گیرند. با این حال هستند گروه های تروریستی که پا را فراتر از این گذاشته و از سلاح ها و مواد انفجاری غیر متعارف همچون سلاح های شیمیایی استفاده کرده اند و یا درصددند که استفاده کنند. سلاح های میکروبی، شیمیایی و هسته ای از سلاح های نامتعارفی اند که مورد علاقه گروه های تروریستی می باشند .

انواع تروریسم غیر متعارف :

۱٫ تروریسم میکروبی

با گسترش فزاینده تروریسم، تمایل گروه های تروریستی به استفاده از سلاح های مرگبار بیشتر می شود. در این میان سلاحهای میکروبی، سلاح بسیار مطلوبی برای تروریست ها به حساب می آید. آنچه سبب شده تا گروه های تروریستی به استفاده از سلاح های میکروبی تمایل داشته باشند محسنات و مزیت های این گونه سلاح هاست .

تولید ساده مواد بیولوژیک که به دانش پیچیده و بالا نیازی ندارد در کنار دلیل سهولت استفاده از این عوامل بیماری زا و همچنین تاثر گذاری شدید این روش برای ایجاد و گسترش ترس و وحشت، از مزیت های این سلاح هاست .

علاوه بر این نگهداری راحت، قابلیت ساده انتشار، مصون ماندن نیروی خودی، قدرت تکثیر عوامل میکروبی زنده، دشواری بسیار در ردیابی تروریست های استفاده کننده، دامنه گسترده تاثیر گذاری از انسان ها گرفته تا حیوانات و اراضی کشاورزی و مزایای متعدد دیگر، سبب شده گروه های تروریستی به تروریسم میکروبی تمایل داشته باشند .

هراس و و حشت از تروریسم میکروبی از این جهت زیاد است که که پس از انجام عمل تروریستی و یا تماس با آن نمی توان به راحتی آنرا حذف و یا درمان کرد. از طرفی امکان حمل و جابجایی بسیار راحت و فرار از صحنه جرم و برجای نگذاشتن اثر بر این هراس می افزاید . (OTA 1992: 37)

همان گونه گفته شد سهولت روش در انتشار عوامل میکروبی از خذبه های تروریسم بیولوژیک است. یکی از این روش ها، انتشارعوامل میکروبی در آب آشامیدنی، در سطح شهرهاست. این روش از روش های بسیار خطرناک تروریسم بیولوژیکی است. مکاتبات پستی شیوه مناسب دیگر برای انتشار بسیاری از عوامل میکروبی است. مراکز امنیتی، ستاد نیروهای نظامی و انتظامی ، مراکز فرماندهی، ریاست جمهوری، مجلس نمایندگان و وزارتخانه ها اهداف ارسال اینگونه مراسلات هستند .

برای مثال بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر، حمله های میکروبی در آمریکا و چند کشور دیگر انجام شد. این حمله ها با ارسال نامه های آلوده به سیاه زخم به مراکز حساس دولتی انجام می شد. باز کردن نامه باعث پراکنده شدن عامل بیماری زا در فضا و ابتلای افراد زیادی به سیاه زخم ریوی و پوستی شد.(شرق،شماره۱۲۳۷)

جریان باد و هوا نیز می تواند به عنوان یک روش بسیار کارآمد برای انتشار عوامل میکروبی مورد استفاده قرار گیرد .

علاوه بر این بسیاری از تروریست ها ممکن است از عوامل بیولوژیک در غذا استفاده کنند .

از دیگر محسنات تروریسم میکروبی این است که این قابلیت را دارد که به صورت همزمان چندین هدف را بدون جلب توجه زیاد مورد حمله قرار دهد. نکته مهم دیگر این است که در صورت انجام چنین حملاتی مدتی طول خواهد کشید که شیوع یک بیماری و یا بروز یک وضعیت خاص به علت انتشار آسان بیماران و عامل بیماری به عنوان یک حمله تروریستی از نوع بیولوژیکی آن به حساب آید و اقدامات امنیتی و درمانی مناسبی برای مقابله با آن صورت بگیرد .(IRNA.IR)
۲٫ تروریسم هسته ای

یکی از جدیدترین انواع تروریسم، تروریسم هسته ای می باشد. تروریسم هسته ای “عبارت است از استعمال مواد پرتوزا یا مواد انفجاری هسته ای یا تهدید به استفاده از آن توسط افراد یا گروه های خارج از کنترل دولت، به منظور ایجاد وحشت و انجام اقدامات تروریستی یا تهدید به انجام آن علیه تأسیسات هسته­ای”. (باقری محمود آبادی،۱۳۹ )

تروریست ها می توانند به طرق مختلف به مواد رادیاکتیو دست پیدا کنند. سرقت مواد هسته ای آماده، یا مواد شکافپذیر برای ساختن وسیله هسته ای ، تخریب یا مختل کردن رآکتورها یا دیگر تأسیسات هسته ای، دست یابی به مواد هستهای از طریق برخی کشورها.(همان) البته روی آوردن گروه های تروریستی به سلاح های هسته ای امری قریب الوقوع نبوده و تاکنون در سطح حدس و گمان و مباحث نظری است .

زیرا امکانات بکارگیری چنین تسلیحاتی توسط گروه های تروریستی وجود نداشته و پیامدهای استفاده از چنین سلاحهایی به حدی گسترده است که بخش های مهمی از جهان را در بر می گیرد. تاثیرات اشعه های رادیواکتیو، محدود به مرزها یک کشور یا منطقه نبوده و مناطق ابی و خاکی وسیعی را برای مدت های مدیدی آلوده خواهد کرد .

۳٫ تروریسم شیمیایی

همان گونه گفته شد تروریسم شیمیایی یکی از انواع تروریسم مدرن و البته غیر متعارف آن است. مشخصه مهم این نوع از تروریسم بکارگیری مواد شیمایی است. “تروریسم شیمایی عبارتست از استفاده هدفمند عوامل شیمیایی سمی علیه انسان ها برای وارد آوردن آسیب های جدی جسمی و روانی بر آنان که با این عمل، تروریست ها در تلاشند به وسیله وارد آوردن صدمات جانی، قتل عام و تخریب مایملک افراد، احساس لذت از زندگی و خوب زیستن را از مردم سلب کنند.”(دهقانی،۱۳۸۹،۲۸۸ )

بین تروریسم شیمیایی و تروریسم میکروبی شباهت زیادی وجود دارد. حمل و نقل ساده، قابلیت انتشار راحت و بسیاری دیگر از محسنات تروریسم بیولوژیکی در مورد تروریسم شیمیایی مصداق دارد. این شباهت به قدری است که در بسیاری موارد هر دو نوع تروریسم را تروریسم شیمایی می نامند. رویه ای که در این کتاب نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

البته در کنار شباهت بسیار دارای تفاوت هایی نیز هستند. مهمترین تفاوت میان این دو را باید در مواد میکروبی و شیمایی بکار گرفته شده دانست. یعنی بر جسب مواد مورد استعمال است که میان تروریسم شیمایی و میکروبی تفاوت قائل می شوند. البته همین تفاوت ها، سبب کارکرد متفاوت این دو شده است. “یکی از این کارکردها زمان تاثرگذاری است. زمان تاثرگذاری مواد شیمایی نسبت به مواد بیولوژیک، بسیار سریع تر است. به عنوان مثال یک میلی گرم از گاز اعصاب می تواند در کمتر از ۱۵ دقیقه فرد را از پای درآورد .”

در این تروریسم شیمیایی، مواد شیمیایی به عنوان اسلحه یا به عنوان جنگ افزار به شمار رفته و علیه عده ای خاص یا عموم مردم استفاده می شود. تروریسم شیمیایی به عنوان جنگی نامتقارن ارزیابی می شود بنابراین با جنگ شیمیایی متقاران در جنگ اول جهانی متفاوت است.(دهقانی،همان،۲۳۷) در شرایط کنونی چشم انداز بهره گیری از سلاح های شیمیای توسط تروریست ها، علیه غیر نظامیان، مشکل جدیدی است که به صورت فزاینده رو به گسترش است .

استفاده از مواد شیمیایی توسط برخی گروه های تروریستی در برخی از نقاط جهان همان چیزی است که تحت عنوان تروریسم شیمایی نگرانی های زیادی در خصوص این پدیده به وجود آورده است. حمله با گاز سارین به یکی از ایستگا ههای متروی شهر توکیو توسط فرقه ژاپنی آئوم شینریکیو در سال ۱۹۹۵ و یا حمله از طریق بسته پستی حاوی ها عامل سیاه زخم در واشنگتن در سال (۲۰۰۱) از موارد استفاده گروه های تروریستی از عوامل بیولوژیک و شیمیای است، با این حال تاریخچه استفاده از مواد شیمیایی از سوی گروه های تروریستی گسترده نیست .البته توجه به نتلایج دردناک آن سبب شده تا خطرات ناشی از تکرار این فجایع جدی گرفته شود .

یکی از دلایل اصلی عدم استفاده از مواد شیمیایی از سوی گروه های تروریستی ، این واقعیت است که تروریست ها نگران پیامد بسیار منفی آن بر افکار عمومی هستند. آنها به لحاظ اینکه چنین اقدامی هیچ گونه وجهه مشروعیت بخشی ندارد، سعی می کنند از سلاح های شیمیایی دوری گزینند. البته نباید نقش قوانین محدود کننده در این زمینه را نادیده گرفت .

با این وجود، سلاح های شیمیایی از “لحاظ کارکردی، برای تروریستها سلاح های ایده آلی به شمار می روند؛ به ویژه برای حمله کنندگان انتحاری که دنبال کشتن، وارد کردن خسارت و ایجاد ترس و وحشت تا حد امکان هستند، بدون اینکه جان خودشان برای آنها اهمیتی داشته باشد. سلاحهای کشتارجمعی، در صورتی که در میان جمعیت متراکم مناطق شهری با زیربناهای فنی پیچیده به کار روند یقیناً می توانند به عنوان سلاح فلج کننده جمعی تمام عیار عمل کنند.”( اروین،۱۳۹۰)

با اینکه در حال حاضر، تروریسم سلاح های کشتارجمعی بیشتر یک احتمال است تا واقعیت، اما این احتمال به قدری وحشت انگیز است که هرگونه اقدام احتیاطی و پیشگیرانه را ایجاب می کند. گرچه آثار تروریسم، عمدتاً تنها در یک کشور به تنهایی، احساس می شود اما تروریسم به عنوان یک اقدام، همیشه پدیده ای بین المللی یا فراملی بوده است .

در عصر جهانی شدن، این موضوع بیشتر از هرزمان دیگری در گذشته، مصداق پیدا می کند.

تحقیقات نشان داده است که هم اکنون پنجاه هزار گونه از مواد شیمیایی موسوم به ارگانو فسفره وجود دارد که یک شیمیدان به راحتی می تواند آنها را تولید کند زیرا فرمول شیمیایی و مراحل ساخت آن در متون علمی و اینترنت وجود دارد .

در سال های اخیر گروه های تروریستی برای نشان دادن توان خود استفاده از این گونه مواد را در سرلوحه کار قرار داده اند که متاسفانه در دو دهه اخیر با توجه به راه های بسیار ساده پخش این مواد در بین مردم در مناطق شلوغ، استفاده از این گونه سلاح ها و وقایع دلخراشی را سبب شده است. (احتشامی،۱۳۸۶،۱۶۷).

مواد و عوامل شیمیایی از چند جهت می تواند زنگ هشدار را برای مسئولان امنیتی جامعه به صدا درآورد .

انفجارهای ناخواسته انبار مواد شیمیایی به صورت غافلگیر کننده ای فاجعه آمیز شود. اما استفاده گروه های تروریستی از عوامل شیمیایی برای انجام خرابکاری و ایجاد ناامنی مانند فاجعه گاز سارین در ژاپن مهمترین و خطرناکترین وضعیتی است که می تواند عواقب جبران ناپذیری برای امنیت و صلح جامعه بین الملل به همراه داشته باشد .

نتیجه گیری

تروریسم غیر متعارف و در بطن آن تروریسم شیمیایی از جدی ترین تهدیدهای جوامع بشری امروز است. با این حال تصاویر تهدید و یا هراس آمیز از این نوع تروریسم در آینده چندان شفاف نیست. پایان جنگ سرد با تحولات سیاسی در نظام بین الملل همراه بود. همین تحولات سیاسی در ابعاد مختلف موضوع تروریسم را بغرنج نموده و این وضع باعث شده که نتوان نظریه ای مطمئن در خصوص وجود تروریسم، انواع آن و میزان خطرات حتمالی تروریسم شیمایی در اینده ارائه کرد .

این سردرگمی در خصوص انواع و اقسام تروریسم و مولفه های آن علت اصلی عدم تحقق تصاویر روشن از گونه های تهدیدآمیز تر تروریسم و جدی بودن این تهدید ها در آینده حیات بشر شده است. البته نباید انکار کرد که ، سیستم های اطلاعاتی و امنیتی کشورهای مختلف در کنار همکاری های متقابل بین المللی در مبارزه با تروریسم تا حد زیادی از شدت این وضعیت کاسته است .

ابهام های موجود به نگرانی در خصوص تمایل گروه های تروریستی به تروریسم غیر متعارف دامن زده است. روند جهانی شدن نیز فرصت های بی بدیلی برای تروریست ها فراهم کرده که امکان دست یابی به شیوه های ساخت و تولید سلاح های کشتار جمعی از سوی گروه های تروریستی چندان دور از دسترس نیست. فرمول ساخت و ترکیب بسیاری از مواد کاربری سلاح های شیمایی به راحتی با مراجعه به وسایل ارتباط جمعی چون اینترنت فراهم است. ضمن اینکه این فرایند در انعکاس و تاثیرگذاری اقدام تروریستی نیز بهترین کارویژه را برای تروریست ها دارد .

این نگرانی ها در خصوص اهداف تروریسم غیر متعارف است که به نظر می رسد بر تخریب و نابودی تاسیسات زیربنایی و کشتار وسیع جمعیت غیر نظامی تمرکز دارد .

مراکز و تاسیسات زیربنایی عموما وابسته به سیستم های چون مراکز مخابراتی، مراکز تامین انرژی و سیستم حمل و نقل و در مراکز تکنولوژیکی می باشد. غیر نظامیان نیز که با شکل گیری تروریسم مدرن از قربانبان اصلی اهداف تروریستی تبدیل شده اند، اکنون بیش از هر زمان دیگری در معرض تروریسم هولناک غیر متعارف قرار دارند .