عقب نشینی و خلع سلاح ‘پ.ک.ک’ مهم ترین مساله سیاسی و امنیتی ترکیه و همچنین مهمترین موفقیت دولت این کشور در زمینه کاهش ناآرامی های داخلی در سال جاری بود که هفته گذشته این موفقیت با انصراف ‘پ.ک.ک’ از عقب نشینی دستخوش تغییر شد.
انجمن بی تاوان آذربایجان غربی : گروهک تروریستی پ ک ک و پژاک برای عقب نشینی و خلع سلاح نیروهای خود ۴ شرط برای دولت ترکیه گذاشته بود که این شروط عبارت بودند از:
۱ – نیروهای نظامی ترکیه مناطق قندیل، خاکورک، زاپ و حفتانین در شمال عراق را به عنوان منطقه حفاظت شده میدیا و قلمرو نظامی “پ.ک.ک” پذیرفته و از انجام هرگونه حمله به این مناطق خودداری کنند.
۲- دولت ترکیه هر چه زود‌تر با ارتقای شرایط سلامت و امنیت عبدالله اوجالان رهبر “پ.ک.ک” رفته رفته زمینه آزادی او را فراهم آورده و با پایان دادن به سیستم حبس ایمرالی، امکان آن را فراهم کند که اوجالان به طور مستقیم نقش خود را در مذاکرات صلح ایفا کند.
۳- به منظور فراهم آوردن شرایط قانونی و حقوقی مساعد برای عقب نشینی نیروهای “پ.ک.ک”، هر چه زود‌تر اقدامات لازم از سوی حکومت صورت بگیرد.
۴- حکومت ترکیه هر چه زود‌تر اقدامات لازم را برای تامین مطالبات کردها انجام داده و در راه اصلاحات به شکل جدی و جسورانه قدم بردارد.
هفته گذشته بود که گروهک تروریستی پ ک ک اعلام کرد به علت عمل نکردن آنکارا به تعهداتش در قبال کردها روند خروج نیرو‌هایش از ترکیه را متوقف کرده است. این حزب دولت ترکیه را به ناتوانی در انجام اصلاحات دموکراتیک در جهت بهبود شرایط کردها متهم کرد.
این اقدام “پ.ک.ک” موجب شد که روز گذشته اردوغان نخست وزیر ترکیه تازه‌ترین «بسته دموکراسی برای کردها» را ارائه دهد.
اردوغان تا کنون ۴ بسته دموکراسی‌سازی ارائه داده که هیچکدام از آن‌ها رضایت‌بخش نبوده‌اند و این احتمال وجود دارد که بسته پیش رو نیز رضایت کردها را جلب نکند.
انتظار می‌رود رجب طیب اردوغان جزئیات این بسته جدید را در روزهای آینده اعلام کند. در این بسته ظاهرا حق تحصیل به زبان مادری که یکی از مسائل چالش‌برانگیز میان کردها و دولت ترکیه بوده، مطرح نشده است.
روزنامه “تودی زمان” هم تحلیلی از این رویداد‌ها به قلم بریل دداوغلو منتشر کرده که به زوایای دیگر خروج شبه نظامیان “پ.ک.ک” از ترکیه اشاره دارد. در این تحلیل آمده است: هر چه که باشد یک مشکل عمده درباره خروج “پ.ک.ک” از ترکیه وجود دارد و آن این است که اکثریت اعضا و شبه نظامیان “پ.ک.ک” ملیت ترکی دارند و اگر خاک ترکیه را ترک کنند تنها دو انتخاب برای زندگی دارند یکی سوریه و دیگری عراق و با شرایط کنونی سوریه اعضای این گروه رفتن به سوریه را عاقلانه نمی‌دانند. در عراق هم دولت بغداد رسما اعلام کرده که حضور شبه نظامیان “پ.ک.ک” را در کشورش نمی‌پذیرد. اما در شمال عراق مسعود بارزانی اعلام کرده فقط تعداد محدودی از این شبه نظامیان را پذیرا خواهد بود.
با این شرایط مشکل اساسی در حال حاضر یافتن یک مکان مناسب برای این شبه نظامیان است که پس از ترک خاک ترکیه بتوانند در آنجا زندگی کنند زیرا اگر آن‌ها نتوانند در عراق سکنی گزیده و به راحتی زندگی کنند چه باید بکنند. آن‌ها به احتمال قوی ترجیح می‌دهند در کوه‌ها بمانند و به آموزش‌های نظامی خود ادامه دهند. اما آیا این مساله در درازمدت به نفع ترکیه است؟
باید توجه کرد که خروج “پ. ک. ک” از ترکیه مهمترین مساله نیست بلکه مهمترین مساله خلع سلاح شدن این گروه است و اگر اعضای این گروه احساس آرامش نکنند و نتوانند سلاح‌هایشان را کنار بگذارند دیر یا زود بازهم با بازگشت به کوه‌ها و اقدام به عملیات‌های نظامی کرده و ترکیه به همان پله اول باز می‌گردد.
از طرف دیگر آنهایی که به نام “پ.ک.ک” صحبت می‌کنند نیز به نظر می‌رسد علاقه‌ای به بازگشت شبه نظامیان این حزب به روند عادی زندگی ندارند و دوست دارند آن‌ها بقیه عمرشان را هم شبه نظامی باقی بمانند.
شاید آن‌ها می‌خواهند از این افراد در آینده به عنوان تهدیدی علیه ترکیه و همچنین علیه دولت‌های دیگر منطقه استفاده کنند. آن‌ها نمی‌خواهند قدرت خود را از دست بدهند.
در چنین شرایطی واضح است که دولت ترکیه نیز در زمینه تدوین اصلاحات دموکراتیک به نفع کردها بسیار کند عمل می‌کند و در این گیر و دار فقط کردها نیستند که خواستار اصلاحات جدی دموکراتیک در ترکیه هستند زیرا این روز‌ها اعتراضات خیابانی در ترکیه در حال پیشرفت است.
با این اوصاف تنها راهکار منطقی که در درازمدت هم مفید باشد مشارکت دادن “پ. ک. ک” در امور کشور است و البته باید با آن‌ها مانند دیگر شهروندان عادی برخورد کرد.
البته نقش و جایگاه رهبر زندانی “پ. ک. ک” یعنی عبدالله اوجالان نیز در این گیر و دار مرموز است زیرا او تا کنون هیچ اظهارنظری درباره توقف خروج شبه نظامیان نکرده و این مساله اینگونه القا می‌کند که شاید اوجالان دیگر نفوذ گذشته را ندارد و افراد دیگری در درون “پ. ک. ک” می‌خواهد قدرت او را به چالش بکشند یا شاید هم این یک بازی سیاسی است. به هر حال اگر “پ.ک.ک” رویه سختگیرانه اتخاذ کند دولت هم قدرت خود را نشان می‌دهد و دولتی که بخواهد با زور وارد عمل شود در سیاست داخلی بسیار شکننده و آسیب پذیر و در سیاست خارجی هم بسیار خشن خواهد شد.
همه این مسائل موجب ایجاد شکاف بین ترکیه و متحدان غربی‌اش می‌شود و همسایگان شرقی ترکیه نیز دیگر علاقه‌ای به برقراری ارتباط با این کشور نخواهند داشت.
در این شرایط این سوال پیش خواهد آمد که چه کسی به جز سران “پ.ک.ک» از این شرایط ترکیه سود خواهند برد. یا به بیان دیگر چه کسانی فرماندهان پ.ک.ک” را به گرفتن چنین تصمیم خطرناکی تشویق می‌کنند.
شاید ما باید در این زمینه سوریه را هم مدنظر بگیریم تا بتوانیم تعریف بهتری از این شرایط بحرانی ارائه دهیم. روسیه و آمریکا تقریبا دارند به این توافق می‌رسند که مداخله نظامی در سوریه غیرضروری است با این وجود برخی کشور‌ها هم هستند که خواستار مداخله نظامی آنهم به دست ترکیه هستند و می‌خواهند ترکیه را تشویق به شرکت در این جنگ کثیف کنند
در این شرایط لازم است که «بسته دموکراسی» دولت بخش‌ها و گروه‌های وسیع تری از جامعه را شامل شود.
