به گزارش انجمن بی تاوان، حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به عنوان یکی از احزاب بزرگ کردی در عراق، به دنبال تعیین جایزه برای تعقیب سه تن از رهبران پ.ک.ک از سوی آمریکا، فشارهای خود را بر حزب غیرقانونی اعلام شده پ.ک.ک افزایش داده است.

یکی از مقامات حزب جنبش ازادی که از نظر حزب اتحادیه میهنی یکی از شاخه های سیاسی پ.ک.ک در استان سلیمانیه است، گفته است « اتحادیه میهنی به شدت ما را تحت فشار  قرار داده است. من فکر می کنم که به زودی مجبور شویم از تمام مناطق سلیمانیه خارج شویم.»

فورا پس از بیان این اظهارات، نیروهای امنیتی اقلیم کردستان عراق یک سری عملیات را در سلیمانیه و برخی شهرهای تابعه آن برای هدف قرار دادن جنبش آزادی اجرا کردند. هدف واقعی این عملیات ها حضور پ.ک.ک در شهر سلیمانیه بود.

جنبش آزادی یا Tevgera Azadi در سال ۲۰۱۴در اقلیم کردستان عراق ۱۰ دفتر داشت که ۸ تای آن در سلیمانیه بود و دو تای آن در شهرهای کرکوک و طوزخورماتو قرار داشت.

 عملیات علیه این جنبش پیرو دستورالعمل منتشر شده از سوی قباد طالبانی، معاون نخست وزیر اقلیم کردستان عراق برای بستن دفاتر احزاب سیاسی وابسته به پ.ک.ک و هر حزبی صورت گرفته که بدون داشتن مجوز در این مناطق فعالیت می کنند. اگرچه قباد طالبانی از آنها نام نبرد اما کاملا روشن بود به احزاب و اقمار وابسته به پ.ک.ک اشاره داشت.

طی چند سال گذشته اختلاف و مشکل جدی میان پ.ک.ک و حزب اتحادیه میهنی وجود نداشته است. در زمان حیات جلال طالبانی، رهبر فقید حزب اتحادیه میهنی، وی بارها مرزها را برای عبور پ.ک.ک که تحت تعقیب ارتش ترکیه بود باز می گذاشت. در سال ۱۹۹۲ و طی عملیات مرزی ارتش ترکیه علیه پ.ک.ک، بسیاری از شبه نظامیان که مجبور بودند کمپ های خود را در مرز با ترکیه ترک کنند، مجبور شدند در کمپ پناهندگان زلی که در آن زمان تحت کنترل طالبانی بود پناه بگیرند.

اگرچه درگیریهای مقطعی در طی دهه ۱۹۹۰ وجود داشت، ارتباط آنها در طی دهه۲۰۰۰ آرام بود. پس چرا اکنون اتحادیه میهنی ، پ.ک.ک را تحت فشار قرار داده است؟

کمال چومانی، از موسسه سیاست خاورمیانه التحریر می گوید دلیل این فشارها سیاست های اقتصادی اتحادیه میهنی کردستان است. وی می گوید: « اتحادیه میهنی بیم داشت سرماهی گذری های بین المللی به سمت اربیل سوق پیدا کند و این طور القا شود که سلیمانیه محل امنی برای سرمایه گذاری نیست. اما من فکر می کنیم که تحریم ها علیه ایران صدرو نفت را دچار مشکل کرد. حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی مدتها درگیر ارسال ناشفاف نفت بودند. وقتی ترکیه با دولت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق بر سر صدور نفت کرکوک از طریق خط لوله اقلیم کردستان-جیحان به توافق رسید، اتحادیه میهنی ناچار بود رابطه اش را با ترکیه عادی کند. از سوی دیگر تولید نفت و گاز در منطقه تحت کنترل حزب دموکرات در حال افزایش است.»

یکی از مقامات جنبش آزادی به المانیتور گفت که ترکیه پشت مسئله تحت فشار قرار دادن .ک.ک است. کمال چومانی نیز با این ایده موافق است. با این حال، چومانی  معتقد است که این مسئله منجر به درگیری میان اتحادیه میهنی و پ.ک.ک نخواهد شد. وی می گوید:« اتحادیه میهنی احساس می کند به حمایت ترکیه نیازمند است. ترکیه در مقابل از این حزب می خواهد که فعالیت احزاب سیاسی و نهادهای نزدیک به پ.ک.ک را محدود کند. این فقط آغاز است. ترکیه فشارهای بیشتری بر اتحادیه میهنی وارد خواهد کرد. آنکارا معتقد است که پ.ک.ک در سلیمانیه قدرتمند شده است. من فکر نمی کنم که این تنشها به درگیری منجر شود زیرا هنوز در حزب اتحادیه میهنی کسانی وجود دارند که از پ.ک.ک حمایت می کنند. پ.ک.ک در اقلیم کردستان از حمایت مردمی برخوردار است.»

کمال چومانی افزود: حتی ممکن است طرفداران پ.ک.ک قباد طالبانی را در اقلیم کردستان تحت تعقیب قانونی قرار دهند و یا اتحادیه میهنی را در بغداد تحت فشار بگذارند.

منابع کردی می گویند فشارها بر جنبش آزادی فورا بعد از سفر مسعود بارزانی به بغداد صورت گرفت و هدف از این سفر به حاشیه راندن اتحادیه میهنی بود. سپس اتحادیه میهنی چاره ای جز عادی کردن رابطه اش با آنکارا نداشت. اسانترین راه هم اخراج پ.ک.ک از سلیمانیه بود.

هاکان کاراچی، سرکنسول ترکیه در اربیل تصمیم اتحادیه میهنی را عاقلانه خواند و حمایت ترکیه را از آن اعلام کرد.

آرزو ییلماز استاد روابط بین الملل در دانشگاه آمریکایی دهوک می گوید اتحادیه میهنی نقش مهمی در سیاست کردی ایفا می کند اما دعوا میان رهبران آن که با مشکل دار شدن سلامت جلال طالبانی آغاز شد، باعث شد که این حزب نتواند روی مسائل دیگر تمرکز کند. به گفته ییلماز، منطقه تحت کنترل اتحادیه میهنی از نظر موقعیت جغرافیایی پرت محسوب می شود. منطقه تحت نفوذ حزب دموکرات و پ.ک.ک گسترده تر شده است اما منطقه تحت نفوذ اتحادیه میهنی از سوران فراتر نرفته است. اتحادیه میهنی می خواهد موقعیت خود را در کردستان بازیابد و پ.ک.ک را با چالش روبه رو کند.

ییلماز به المانیتور گفت: « به نظر می رسد که اتحادیه میهنی می خواهد روابط با عوامل غیرکردی را شکل دهد زیرا قادر به قدرتمند شدن بر اساس پویای های داخلی کردستان نیست. اما این سرگشتگی ها به تقابل داخلی منجر نخواهد شد.»

واکنش پ.ک.ک به تصمیم اتحادیه میهنی سریع بود. اتحادیه جوامع کردستان، چتری سیاسی که همه احزاب وابسته به پ.ک.ک را زیر حمایت خود گرد می آورد، از اتحادیه میهنی خواست تصمیم خود را لغو کند. اما انتظار نمی رود که اتحادیه میهنی به این درخواست پاسخ دهد و حتی ممکن است تلاش های خود را با مجبور کردن پ.ک.ک به متوقف کردن فعالیت های سیاسی در سلیمانیه بیشتر کند. با توجه به توانایی و آزادی عمل پ.ک.ک در گذشته در مناطق تحت کنترل اتحادیه میهنی، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

ممکن است یکی دیگر از دلایل تغییر موضع اتحادیه میهنی در قابل پ.ک.ک، تعیین جایزه از سوی آمریکا برای شناساسی سه تن از رهبران پ.ک.ک و فشار بر احزاب کردی در اقلیم کردستان برای کناره گیری آنها از رابطه با پک.ک بوده باشد.

منبع: المانیتور

نویسنده: محمود بوزارسلان

ترجمه: خبرگزاری کردپرس